Page 27 - BORDO KİTAP MİMAR VE MÜHENDİSİN EL KİTABI
P. 27

CEE: BORDO KİTAP                            371
                                                                 İstinat   yapıları,   meyilli   arazilerde   araziden
                                                              faydalanmak üzere,
                                                              •  Zemini doğal şev açısından daha dik açı ile tutmak,
                                                              •  Kayma   ihtimali   olan   zeminlerin   göçmesini
                     DATA YAYINLARI
                                                                 engellemek,
                                           22                 •  Bir binanın bodrum duvarını oluşturmak,
                                                              •  Kıyıların erozyondan veya taşkınlardan korunmasını
                                                                 temin etmek,
                               İSTİNAT DUVARLARI              •  Köprülerde kenar ayak görevini yapmak,
                                                              •  Derin  kazıların  yanal  duvarlarını  tutmak,  vb.
                                                                 amaçlara hizmet etmek gayesi ile inşa edilen kalıcı
                                                                 veya geçici yapılardır.
                                                                 Bu duvarların yüksekliği yapıldığı yer ve amaca göre
                                                              değişir. Kaymasını önledikleri zeminin üst yüzeyi duvar
                                                              üstü  platform  seviyesinin  üstünde,  hizasında  veya
                                                              altında olabilir. Platform seviyesindeki durumlarına göre
                                                              platform  veya  şev  altında  platform  seviyesinde  veya
                                                              platform  üstünde  istinat  duvarları  adı  verilir.  İstinat
                                                              duvarları yapıldıkları ve kullanılan malzemenin cinsine
                                                              göre  sınıflandırılabilirler.  Genellikle  toprak  dolgu  ve
                                                              yarmalarda  toprak  kaymasının  önlenmesi  için  inşa
                                                              edildiklerinden  yapıldıkları  yerler  sınırlı  değildir.  Bu
                                                              bakımdan istinat duvarları inşa edildikleri malzemelere
                                                              göre taş ve betonarme olmak üzere iki kısma ayrılabilir.
                                                                 İstinat yapıları yanal zemin itkileri altındaki yapısal
                  İki farklı kottaki zemin düzeyi arasında, düşey ya da
               düşeye  yakın  geçişi  sağlayan  yapıya  istinat  duvarı   davranışları  bakımından  uygulamada  perdeler  ve
                                                              duvarlar olmak üzere iki grupta incelebilir.
               denir.  İstinat  duvarları  arazinin  dik  şevlerinin  kayarak   İstinat perdeleri, zemin itkileri altında, alt uçlarından
               bozulmamasına,  seviye  farklarının  istenen  durumda   dönmeyen, denge hesaplarında kendi ağırlıkları hesaba
               muhafaza edilmesine yarayan yapılardır. Doğal ve/veya   dahil edilmeyen, eğilme rijitlikleri bakımından duvarlara
               dolgu  toprağının  kaymasını  önlediğinden  dayanak   göre  daha  esnek  olan  yapı  elemanlarıdır.  Eğilme,
               duvarları da denir.                            ankastrelik   ve   elastik   yataklanma   problemleri
                  İstinat duvarı, yamaç veya eğimli bir zeminde toprak   gösterebilirler.
               veya  diğer  malzemelerin  geriye  doğru  hareketini   İstinat  Duvarları,  zemin  itkisi  ile  alt  uçlarında  bir
               önlemek  veya  kontrol  etmek  amacıyla  inşa  edilen   miktar  dönme  yapabileceği  varsayımı  ile  hesaplanan,
               yapıdır.                                       yanal   basınç   kuvvetlerini   kendi   ağırlıkları   ile
                  İstinat duvarları, genellikle yamaçları desteklemek,
               toprak kaymasını önlemek veya arazi üzerindeki yükleri   dengelemeye  çalışan,  eğilme  rijitlikleri  perdelere  göre
                                                              daha  büyük  olan,  çok  az  deformasyon  yapan  yapı
               taşımak  amacıyla  inşa  edilen  yapısal  yapılar  olarak   elemanlarıdır.
               tanımlanabilir. Bu duvarlar, genellikle yerel topografya   Yanal  itkiler  altında,  taban  da  kayma  ve  veya
               ve  zemin  koşulları  göz  önünde  bulundurularak   devrilme,  arkasındaki  zemin  ile  birlikte  toptan  göçme
               tasarlanır ve inşa edilir.                     gibi yapısal davranışlar gösterebilirler. İstinat yapılarına
                  İstinat duvarları yanal toprak basıncı, sıvı basıncı, ve
               diğer  granül  malzemelerden  gelen  yanal  basınçları   etkiyen zemin basıncının iki sınır değeri vardır. Bunlar
                                                              duvarın  dolgudan  dışarıya  doğru  küçük  bir  miktar  yer
               karşılamak  amacıyla  kullanılan  yapı  elemanlarıdır.   değiştirmesi durumunda, arka zeminin göçmesi anında
               Dayanma  yapıları  olarak  da  bilinen  istinat  duvarı,   oluşan  aktif  zemin  basıncı  ve  duvarın  dolguya  doğru
               dengeyi sağlayarak zeminin doğal şev açısını almasının   hareket etmesi durumunda, arka zeminin kabarması ile
               engellenmesi amacıyla kullanılır.              oluşan pasif zemin basıncıdır.
                  03.07.2017 tarih ve 30113 Sayılı Planlı Alanlar İmar
                                                                 Yanal zemin basınçları ve bunların duvar üzerindeki
               Yönetmeliğine  göre;  parsel  içinde  istinat  duvarı   etkileri  ile  ilgili  klasik  çalışmalar,  Coulomb  (1776)  ve
               yapılması gereken hallerde, belediyenin ilgili biriminden   Rankine  (1857)  tarafından  yapılmıştır.  Deprem
               istinat duvarı için, yanal yüzey alanı üzerinden ruhsat   hareketlerinden  kaynaklanan  dinamik  aktif  ve  pasif
               alınması  mecburidir.  Bu  tür  parsellerde  yapılacak   zemin   basınçlarının   hesaplanması   üzerine   ilk
               binalara  istinat  duvarı  tamamlanmadan  önce  hiçbir   çalışmalar  ise  Okabe  (1926)  ve  Mononobe-Matsuo
               şekilde yapı kullanma izni verilmez.           (1929) tarafından gerçekleştirilmiştir.
   22   23   24   25   26   27   28   29   30   31   32