Page 68 - BORDO KİTAP MİMAR VE MÜHENDİSİN EL KİTABI

CEE: BORDO KİTAP 833
kilit taşı vb. olabilir. Direkt beton olarak da bırakılabilir.
63 Tretuvar yüksekliği, beton, kaplama, bordür dahil
Müteakiben bordür uygulaması yapılır.
yerine göre 20-40 cm aralığında olabilir. Yanındaki
DATA YAYINLARI
saha veya yol kotuna göre yüksekliğinin 20-30 cm’yi
geçmemesi önemlidir, aksi halde kullanışsız olur.
Tretuvar genişliği, çevre şartlarına göre değişir.
Yönetmeliklerde belirli bir ölçü verilmemiştir ancak
TRETUVAR genellikle 120-150 cm aralığındadır. Kaplama
malzemesi burada önemli etkendir. Örneğin; 30×30 ise
30 cm’nin katı olmalıdır.
Genelde C25/30 veya C30/37 aralığında tercih
edilmelidir. Yaya trafiğine, sürtünme yoluyla aşınma,
darbe, çarpma ve doğal atmosfer şartlarına maruz
kalacağından daha düşük beton tercih edilmemelidir.
Tretuvar, genellikle yol kenarlarında veya binaların
çevresinde yayaların yürüyebilmesi için yapılan
yükseltilmiş kaldırım veya yaya yolu demektir. Tretuvar
yapımı, düzgün bir yürüyüş yüzeyi sağlamak, güvenlik
sağlamak ve şehir dokusuna katkıda bulunmak için
önemlidir.
Tretuvar yapımı için genel adımlar ve dikkat
edilmesi gereken noktalar şunlardır:
• Proje Planlaması: İlk adım, tretuvarın nerede
olacağını belirlemek ve projeyi planlamaktır.
Tretuvarın boyutları, konumu, erişimi ve yüksekliği

TDK’ya göre tretuvar, yaya kaldırımıdır. Tretuvar, gibi faktörler göz önünde bulundurulmalıdır. Ayrıca,
yerel yönetmeliklere ve planlama kurallarına uygun
binayı suya karşı korumak amacıyla bina çevresinde olması gerektiği de unutulmamalıdır.
100-150 cm genişliğinde yapılan yaya kaldırımıdır. • Malzeme Seçimi: Tretuvar yapımında kullanılacak
Fransızca bir kelime olup, orjinali trottoir’dir. Bir başka malzemeler seçilmelidir. Beton, taş, karo veya
tanımlamaya göre de yerleşim yerlerinde yaya trafiğini doğal taş gibi dayanıklı ve düzgün yüzeyli
güvenli bir biçimde sağlamak amacıyla yol malzemeler tercih edilebilir. Seçilen malzeme,
kenarlarında yapılan yoldan en az 18 cm daha yüksek tretuvarın kullanım süresi, bakım gereksinimleri ve
ve genişliğinde bir metreden az olmayan çeşitli estetik görünümü üzerinde önemli bir etkiye
kaplama malzemeleriyle (sıkıştırılmış beton plakalar- sahiptir.
bloklar, kesme taşlar, sırlı tuğla, vb.) kaplanan yürüme • Zemin Hazırlığı: Tretuvar yapılacak alan uygun bir
yerleridir.
Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmeliğine göre ise zemin hazırlığı gerektirir. Bu adım, toprak işlerini,
binaların cephe aldığı yolun tretuvar seviyesinden zemin tesviyesini, gerekirse temel döşemesini
içerebilir. Zemin hazırlığı, tretuvarın dayanıklılığı ve
(bordür taşı üst seviyesinden) kot verilmektedir.
Tretuvar seviyesi, kırmızı kota göre belirlenen yol uzun ömürlü olması için önemlidir.
seviyesinin 18 cm üstü olarak kabul edilir. • Yapı ve Montaj: Tretuvar, seçilen malzemeye göre
Binalara kot verilirken parselin kot aldığı yol yapılmalıdır. Beton tretuvarlar genellikle kalıplar
cephesinin orta noktası hizasındaki en yüksek tretuvar kullanılarak dökülür ve düzgün bir şekilde tesviye
seviyesi röper kabul edilir. Tabii zemin kotu yol kotu edilir. Taş veya karo tretuvarlar ise dikkatlice
altında olan parsellerde, binalara verilecek azami kot yerleştirilir ve düzgün bir şekilde sıralanır. Montaj
parselin cephe aldığı yol hizasındaki en yüksek sırasında düzgün bir yüzey sağlanması önemlidir.
tretuvar seviyesi olmaktadır. Köşe başı parsellerde kot, • Kenar Taşları ve Sınırlandırma: Tretuvarın
yolların farklı genişlikte olduğu durumda geniş yoldan kenarlarında genellikle kenar taşları veya sınır
ve parsel orta noktası hizasındaki bordür taşı üst taşları kullanılır. Bu taşlar, tretuvarın sınırlarını
seviyesinden verilir. belirler, estetik bir görünüm sağlar ve tretuvarın
Öncelikle alt dolgusu yapılır, sıkıştırılır. Sonrasında yapısını güçlendirir.
tretuvar betonu dökülür gerekli tesviye ve perdah • Bitirme ve Bakım: Tretuvar yapımı bittikten sonra,
işlemleri yapılır. Sonrasında ise tretuvar kaplamamız üzerinde düzenli bakım ve temizlik yapılmalıdır.
ne ise, ilgili malzemenin uygulaması yapılır. Bu granit, Özellikle düzensiz zeminlerde yüzeyin düzenli