Page 52 - tyt-tum-dersler-soru

272 İNSANLIĞIN İLK DÖNEMLERİ
14 Diyarbakır’ın Ergani ilçesi yakınlarındaki Çayö- 16 İlk kanun yapıcı olan Sümer Kralı Urgakina, kitabe-
nü’nde, 1964 yılında Robert J. Braidwood ve Halet lerde; öksüzleri, dulları ve güçsüzleri korumak için
Çambel başkanlığındaki bir ekiple başlatılan kazılar, kanunlar yaptığını dile getirmiştir.
süreç içerisindeki farklı ekiplerle 1991 yılına kadar Buna göre aşağıdakilerden hangisine ulaşıla-
sürmüştür. Bölgede yabani buğday, mercimekgiller maz?
gibi tarım faaliyetlerinde bulunulduğu, koyun ve A) Sümerlerde sosyal devlet anlayışının gelişme
keçi evcilleştirildiği, kamış ve dallarla yapılan basit
yuvarlak kulübelerden taş temelli kerpiç yapılara gösterdiğine
geçildiği görülmektedir. B) Aynı suçlara farklı cezalar verildiğine
Buna göre Çayönüyle ilgili; C) Toplumsal adaletin sağlanmaya çalışıldığına
I. Yerleşik hayat tarzına geçildiği D) Hukuk sisteminin temellerinin atıldığına
II. Mimari alanında gelişmelerin yaşandığı E) Halkın haklarının kanunlarla güvence altına
III. Mercimek kalıntılarına ilk kez burada rastlanıl- alındığına
dığı
yukarıdakilerden hangilerinin doğru olduğu söy- 17 Aşağıda verilen yönetim organizasyonlarından
lenebilir? hangisinin tanımı yanlış verilmiştir?

A) Yalnız I B) II ve III C) I ve II A) Tiranlık; üstün değerdeki insanlardan meydana
gelen bir grubun hâkim olduğu devlet idaresidir.
D) I ve III E) I, II ve III
B) Oligarşi; sadece belirli bir zümrenin ülkeyi
yönetmesiyle ortaya çıkan yönetim biçimidir.
C) Demokrasi; bütün vatandaşların devlet yapısını
ve yönetimini eşit olarak şekillendirebildiği
yönetim biçimidir.
D) Cumhuriyet; halkın ülke yönetiminde söz sahibi
olduğu yönetim şeklidir.
E) İmparatorluk; kendi topraklarında oturan çeşitli
15 Efsaneler, mitler ve destanlar gibi halk anlatıları; milletleri egemenliği altında toplayan yönetim
zamanla hem başka kültürlerden etkilenmiş hem biçimidir.
de diğer kültürlerin sözlü ürünlerini etkilemiştir. Bu
nedenle anlatıların ortaya çıkışı, belirli bir bölgeyle 18 Yazı; bilgi, beceri ve tecrübelerin tekrar edilmesinin
sınırlı olmayıp sözlü geleneklerin karışımından önüne geçerek, eski birikimlerin üzerine yenilerinin
meydana gelmiş bir bütündür. Örneğin, Romanlı- eklenmesini sağlamıştır. Her toplumun dilinden ve
ların Türeyiş Efsanesi’ndeki dişi kurt ile Türklerdeki kültüründen etkilenmiştir. Böylece yazıya geçilme-
Türeyiş, Göç ve Ergenekon destanlarındaki kurt siyle birlikte toplumlar arası dil etkileşimi de görül-
motifi birbirine benzemektedir. Yine eski toplumla- müştür. Hâkim güçlerin, egemenliği altına aldığı mil-
rın sözlü anlatımlarındaki tufan ve yaratılış hikaye- letlere kendi dillerini kabul ettirmeleri, bu etkileşimi
leri benzerlik göstermektedir. hızlandırmıştır.
Buna göre sözlü kültür ile ilgili; Buna göre yazının icadının;
I. İnsanlığın yazılı olmayan tarihini oluşturmuştur. I. Birikimlerin nesilden nesile aktarılmasına
II. Toplumdan topluma farklılık gösterse de birbirine II. Toplumlar arası ilişkilerin gelişmesine
benzer unsurlar kullanılmıştır. III. Bilimsel alanda gelişmelerin sağlanmasına
III. Her kültür yaşadığı bölge ile sınırlı kalmıştır. yukarıdakilerden hangilerine katkıda bulunduğu
yukarıdakilerden hangileri söylenebilir? söylenebilir?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III

D) II ve III E) Yalnız III D) II ve III D) I, II ve III