Page 64 - tyt-tum-dersler-soru
P. 64

338                                                                         SERMAYE VE EMEK
             8  Osmanlı Devleti’nde Sanayi İnkılabı’nın önemi kav-  10 Osmanlı Devleti’nde küçük ölçekli esnafların üretim
                ranmış ve sanayileşmede İngiltere model alınmış-  tarzı ile Sanayi Devrimi’nin yakalanamayacağını ve
                tır. Ancak Osmanlı İlk zamanlarda sanayileşmede   ekonomik gelişmenin sağlanamayacağını anlayan
                önemli atılımlar gerçekleştirse de istenilen başarıyı   yöneticiler, Tanzimat’tan hemen sonra şirketleşme
                elde edemedi ve kurduğu fabrikaların bir kısmını   yolunda önemli hukuki düzenlemeler yaptılar. Bu
                kapattı.                                       doğrultuda Ticaret Bakanlığı ile ticaret mahkeme-
                Aşağıdakilerden hangisi bu durumun nedenleri   leri kuruldu ve Ticaret Kanunu hazırlandı. 1850’de
                arasında gösterilemez?                         ilk adım olarak Boğaziçi vapur seferlerini yürütmek
                                                               üzere Cevdet Paşa ile Fuat Paşa’nın öncülüğünde,
                A)  Sermaye  ve  nitelikli  personel  yetersizliğinin   önce Şirket-i Hayriye ardından da yerli ve yabancı
                   olması
                                                               pek çok şirket kuruldu. 1849’dan 1910’a kadar top-
                B)  Teknolojiinin geliştirilip ilerletilememesi  lamda 95 şirket kuruldu.
                C)  Uzun vadeli stratejik sanayi planlamalarının   Bu durum Osmanlı Devleti’nde;
                   yapılmaması                                 I.  Sanayiyi güçlendirmeye yönelik tedbirlerin alın-
                D)  Osmanlı ürünlerinin Avrupa pazarlarına hâkim   dığını
                   olması                                      II.  Ekonomik gelişmenin küçük işletmelerle olama-

                E)  Avrupa mallarıyla rekabet edilememesi         yacağına inanıldığını
                                                               III.  Şirketleşme hareketlerinin yabancı sanayicilerin
                                                                  öncülüğünde yapıldığını
                                                               yukarıdakilerden hangilerini kanıtlar niteliktedir?

                                                               A) Yalnız I     B) Yalnız II    C) I ve II

                                                                        D) I ve III    E) II ve III









             9  1864’ten itibaren İstanbul ve diğer bölgelerde erkek-
                ler ve kızlar için ayrı ayrı pek çok Sanayi Mektebi
                kuruldu. Mithat Paşa’nın Tuna Valiliği döneminde,
                Niş’te bu mekteplerin kurulmasına yönelik ilk adım   11 XIX. yüzyılda İngiltere ile imzalanan Balta Limanı
                atıldı. Bunu sırasıyla İstanbul, Anadolu, Balkanlar,   Ticaret Antlaşması’na göre gümrük vergisi ihracatta
                Şam, Bağdat ve Kuzey Afrika’da da açılan mektep-  %12, ithalatta % 5 olacak ve yabancı tüccarlar iç
                                                               gümrük vergisi ödemeden Osmanlı ülkesinde tica-
                ler takip etti. Sanayi Mektebi projesi, Osmanlı dev-  ret yapabilecekti.
                let adamlarının Sanayi Devrimi’ni ciddiye aldıklarını
                gösteren en önemli kanıtlardan biriydi.        Bu bilgiye göre;
                                                               I.  Yabancı mallar Osmanlı pazarlarına egemen
                Buna göre Osmanlı Devleti’nin Sanayi Mektepleri
                kurmasındaki amaç aşağıdakilerden hangisidir?     olmuştur.
                A)  Sanayi Devrimi’nden geri kalmadığını göster-  II.  Yerli  tüccarların  yabancı  tüccarlarla  rekabet
                   mek                                            etmesi zorlaşmıştır.
                B)  Sanayi kuruluşlarına nitelikli işçi yetiştirmek  III.  Osmanlı ülkesinin Avrupa devletlerinin pazarı
                                                                  hâline gelmesine ortam hazırlanmıştır.
                C)  Eğitimde fırsat eşitliğini sağlamak
                                                               yukarıdaki yargılardan hangilerine ulaşılabilir?
                D)  Bakıma muhtaç çocukları topluma kazandır-
                   mak                                         A) Yalnız I     B) Yalnız II    C) I ve II

                E)  Sanayi alanında şirketler kurmak                   D) II ve III    E) I, II ve III
   59   60   61   62   63   64   65   66   67   68   69