Page 40 - 10. SINIF BİYOLOJİ FAVORİ ÖĞRETEN PARAGRAF

PARAGRAF TESTİ 6 3. ÜNİTE: EKOSİSTEM EKOLOJİSİ VE GÜNCEL ÇEVRE SORUNLARI

5 Hab�tatların azalması, ötrof�kasyon, türler�n aşırı kulla- 7 İnsanın ekos�stemdek� rolünü gösterecek öneml� b�r kr�ter
nımı ve yen� türler�n ekos�steme katılması b�yoloj�k çeş�tl�- ekoloj�k ayak �z�d�r. B�r k�ş� ya da topluluk �ç�n kullanılan
l�ğ�n azalmasında etk�l� olan faktörlerd�r. Hava k�rl�l�ğ�, su kaynakların üret�lmes� ve oluşan atığın g�der�lmes� �ç�n
k�rl�l�ğ�, toprak k�rl�l�ğ�, radyoakt�f k�rl�l�k, ses k�rl�l�ğ�, as�t gereken coğraf� alana ekoloj�k ayak �z� den�r. Bu alana
yağmurları, küresel �kl�m değ�ş�kl�ğ�, erozyon, doğal hayat altyapı �le atık karbond�oks�t�n em�l�m�n� sağlayacak b�tk�
alanlarının tahr�b� ve orman yangınlarının b�rer çevre- örtüsü �ç�n gerekl� alanlar da dâh�ld�r. B�r coğraf� bölge-
sel sorun olmalarının en öneml� etk�s�, değ�şen ortama n�n yen�leneb�l�r doğal kaynakları üretme gücüne b�yoloj�k
uyum sağlayamayan canlı türler�n�n yok olmasına sebep kapas�te den�r.
olmalarıdır. Çevre sorunları yaşam ortamlarını değ�şt�re- Parçada;
rek canlıları “yok olma tehl�kes�” �le karşı karşıya bırakır.
B�r türün ortadan kalkması ekos�stemdek� ekoloj�k denge- I. Ayak �z�,
ler�n bozulması anlamına gel�r. −−−−− ekos�stemlerdek� II. B�yoloj�k kapas�te,
madde ve enerj� akışında canlılar arasında h�yerarş�k b�r III. Ekoloj�k ayak �z�,
�l�şk� vardır. Beslenme �l�şk�ler� sayes�nde bes�n z�nc�rler�
kurulmakta ve bes�n ağları oluşmaktadır. IV. Doğal kaynaklar
Parçadaki boşluğa aşağıdaki ifadelerinden hangisi hangilerinin tanımı yapılmamıştır?
getirilirse anlam bütünlüğü bozulmaz? A) I ve IV B) I ve III
A) Böylece B) Fakat C) II ve III D) II ve IV
C) Çünkü D) Bundan dolayı E) I ve II
E) Ayrıca

8 B�r yer�n b�yoloj�k kapas�tes� ekoloj�k ayak �z�ne göre
6 yüksek �se o bölgen�n ekoloj�k olarak kend�n� yen�leme
kapas�tes� de yüksekt�r. Türk�ye’de ve b�rçok ülkede eko-
I. İnsan kaynaklı değ�ş�kl�kler sonucu ekos�stemler�n
gördüğü zarar ve kend�n� yen�leme �ç�n gerekl� şartlar loj�k ayak �z�, b�yoloj�k kapas�tey� aşmış durumdadır. Bu
durum ülkeler� dünyanın d�ğer bölgeler�ndek� tatlı su kay-
değ�ş�k yöntemlerle hesaplanır.
naklarına, ormanlarına ve tarım alanlarına bağımlı hâle
II. İnsan faal�yetler� ekos�stemdek� enerj� akışını ve get�rmekted�r. 2007 yılında küresel ölçektek� tüket�m�n
madde döngüler�n� değ�şt�reb�l�r. ekoloj�k ayak �z�n�n k�ş� başına 2,7 kha (küresel hektar)

III. İnsan kaynaklı değ�ş�kl�kler�n hesaplanmasında eko- olduğu bel�rlenm�şt�r. Aynı yıl toplam b�yoloj�k kapas�te
loj�k ayak �z�, su ayak �z� ve karbon ayak �z� ölçütler� k�ş� başına 1,8 kha olarak hesaplanmıştır.
d�kkate alınır. Bu parça dil ve anlatım yönünden değerlendirildi-
IV. Bu hesaplamalardan çıkan ver�ler, ekoloj�k dengen�n ğinde aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?
korunması �ç�n gelecekte nasıl b�r yol �zlenmes� gerek- A) Kısaltmaların açılımı yay ayraç �çer�s�nde ver�lm�şt�r.
t�ğ� hakkında öneml� b�lg�ler sunar.
B) Sayısal ver�lerden yaralanılarak konuya b�l�msell�k
Numaralandırılmış cümlelerden anlamlı ve kurallı bir kazandırılmıştır.
paragraf oluşturulmak istendiğinde doğru sıralama C) B�lg� vermek amacıyla yazılmış b�r met�n türü örne-
aşağıdakilerden hangisi olur?
ğ�d�r.
A) IV − II − III − I B) I − II − III − IV D) Anlatılmak �stenen öznel �fadelerle aktarılmıştır.
C) III −I − II − IV D) IV − I − II − III E) Düşünce karşılaştırmalarla daha anlaşılır hâle get�-
E) II − I − IV − III r�lm�şt�r.

MARKAJ YAYINLARI
40 Markaj Yayınları / 10. Sınıf Biyoloji