Page 98 - 10. SINIF FAVORİ COĞRAFYA DEFTERİM

ÖZETİN ÖZETİ 2. Ünite: Beşeri Sistemler

türkİye nüfusunun gelİşİmİ

Q Ülkemiz yaşamaya elverişli olduğu için geçmişten günümüze İlk Çağ'dan itibaren çok sayıda devlete ev sahipliği yapmıştır.

Q Anadolu'da ilk nüfus sayımları Osmanlı Dönemi'nde başlamıştır. Osmanlı Devleti'nde ilk nüfus sayımı 1831 yılında II. Mahmut
Dönemi'nde yapılmıştır. Askeri amaçlı yapılan bu nüfus sayımında sadece erkekler sayılmıştır.

Q Türkiye'de ilk nüfus sayımı 1927 yılında yapılmıştır. Bu dönemde Türkiye'nin nüfusu 13,6 milyondu. Daha sonra 1935 yılında
nüfus sayımı yapılmıştır. Bu sayımda nüfus 16,1 milyon çıkmıştır.

Q 1935 yılından 1990 yılına kadar geçen sürede her beş yılda bir nüfus sayımı yapılmıştır. 1990 nüfus sayımından sonra nüfus
sayımlarının 10 yılda bir yapılması kararlaştırılmıştır.

Q 1997 yılında seçmen sayısını belirlemek için nüfus sayımı yapılmıştır. 2007 yılında Türkiye'nin nüfusu 67,8 milyon olarak
belirlenmiştir.

Q 2007 yılından itibaren Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS)'ne geçilmiştir. 2021 yılında nüfusumuz 84 milyon 680
bin 273 kişi oldu.

Q Bazı yıllarda nüfus artış hızımız düşük, bazı yıllarda ise fazladır. Türkiye nüfusundaki gelişmeleri üç döneme ayırabiliriz:
Birinci Dönem İkinci Dönem Üçüncü Dönem

1927 ile 1960 yılına kadar geçen süre- 1960 ile 1985 yılları arasıdır. Türki- 1985 yılından sonrasıdır. Kalkınma
dir. İkinci Dünya Savaşı Dönemi'nde ye'nin nüfusu 26,6 milyon artmıştır. hızının artması ve eğitim düzeyinin
erkek nüfus silah altına alınmıştır.
Sağlık hizmetleri gelişmediğinden çeşitli 1950 yılından sonra doğurganlık oranı yükselmesinden dolayı nüfus artış hızı
hastalıklar ölümlere sebep olmuştur. azalmaya başlamıştır. Bu azalma son- azalmıştır. 2021 yılı Türkiye'de yıllık
Doğurganlık düşmüştür. raki yıllarda da devam etmiştir. nüfus artış hızı binde 12,7'dir.

Q 1945 yılı Türkiye nüfusunun en az olduğu dönemdir. İkinci Dünya Savaşı'nın çıkması ve erkeklerin önemli bir kısmının silah
altına alınmasından dolayı nüfus artış hızı düşmüştür. Nüfus artış hızının en fazla olduğu dönem 1955 ile 1960 yılları arasıdır.

Q İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra sağlık alanındaki gelişmeler, yaşam koşullarının iyileşmesi ve savaşın sona ermesinden dolayı
nüfus hızla artmıştır. 1939'da Hatay'ın ülkemize katılması ve Balkan ülkelerinden ülkemize yoğun göçlerin olması nüfusumuzu
arttırmıştır.

türkİye nüfusunun DAĞILIŞI

Doğal Faktörler
İklim Özellikleri Yer Şekilleri Su Kaynakları

Ülkemizde nüfusun yoğun olduğu yerle- Ülkemizde yüksek ve engebeli yerlerde Yerleşim birimlerinin önemli bir kısmı su
rin, genelde kıyı bölgeler olmasında ılıman nüfus azdır. Doğu Anadolu Bölgesi, kaynaklarına yakın yerlerde kurulmuş-
iklimin büyük etkisi vardır. Kurak ve kışları Taşeli Platosu ve Menteşe Yöresi gibi tur. Su kaynakları nüfusun dağılışını
soğuk geçen yerlerde nüfus daha azdır. yerler bunlara örnek verilebilir. etkileyen etmenlerden biridir.

Beşeri Faktörler

Sanayileşme Tarım Yer Altı Kaynakları Turizm Ulaşım
Türkiye'de sanayileş- Tarımın geliştiği yerler Madenlerin veya enerji Ülkemizde Ege ve Ulaşım bakımından
menin arttığı yerlerde yoğun nüfusludur. kaynaklarının işletil- Akdeniz kıyılarında kavşakta olan illerde
nüfus yoğunluğu artmış- Çukurova, Gediz, mesinde yoğun nüfusa ve merkezlerinde nüfus fazladır. Eskişehir,
tır. İstanbul, İzmit ve Bafra ve Çarşamba ihtiyaç olduğundan, turizmden dolayı nüfus Ankara, İstanbul ve
Bursa örnektir. ovaları çevresi gibi. nüfus fazladır. yoğunlaşmıştır. Kayseri buna örnektir.

98 Markaj Yayınları / 10.Sınıf Coğrafya
MARKAJ YAYINLARI