Page 76 - 10. SINIF TÜRK DİLLİ VE EDEBİYATI FAVORİ KAZANIM ODAKLI SORU BANKASI

4. Ünite: Destan / Efsane
Türk Edebiyatnda Destan ve Efsane KAZANIM TEST 3

6. Aşağıda ver�len destan ç�ftler�nden hang�s� Sakalara 9. Halkın yüzünün rengi, Tanrı’dan kapkaradır.
a�tt�r? Bu yerin kağanının adına derler Masar,
A) Oğuz Kağan - Attila Oraya giden Oğuz, yaman vuruşur, basar.
B) Türeyiş - Göç Savaşı kazanınca Masar Kağan da kaçar,
C) Alp Er Tunga - Şu Alıp onun yurdunu kendi yurduna katar.
Sayısız at, mal alır dostları hep sevinir,
D) Ergenekon - Bozkurt
E) Göç - Oğuz Kağan Döner evine gider, düşmanları yerinir.
Bu parçadan Türklerle �lg�l� aşağıdak� b�lg�lerden
hang�s� kes�nl�kle çıkarılab�l�r?
A) Avcılıkla ilgilendikleri
B) Ad koyma gelenekleri olduğu
7. Aşağıdak�ler�n hang�s�nde Türk destanları b�r arada
ver�lm�şt�r? C) Cihat anlayışına sahip oldukları
D) Savaşçı yapıları olduğu
A) Şehname - Oğuz Kağan - Ergenekon - Göç E) Kurultayda karar aldıkları
B) Oğuz Kağan - Kalevala - Ergenekon - Türeyiş
C) Ergenekon - Gılgamış - Alp Er Tunga - Yaratılış
D) Alp Er Tunga - Türeyiş - Bozkurt - İlyada
E) Oğuz Kağan - Bozkurt - Türeyiş - Ergenekon

10. İlk insan, nereden geldiğini düşünmüş ve bu konuda
8. (I) Efsanelerdeki bazı olaylar gerçek olarak kabul edilir. gün geçtikçe kafasını yormaya başlamış. Nasıl doğdum,
(II) Destanların tamamında bir tarihî olay işlenir ve bu nasıl dünyaya geldim diye hep düşünür gezermiş. Artık
durum bazı efsaneler için de geçerlidir. (III) Ayrıca her iki bir gün kendi kendine şöyle söylenmeye başlamış: “Eğer
edebî türde de olaylar günümüz dünyasında geçer. (IV) gökten düşseydim o zaman kar ve buzla örtülü ve buz-
Ancak efsanelerde sosyal hayattan ve kültürden izlere dan bir adam olurdum. Güney, kuzey, doğu veya batı
rastlanırken destanlarda sosyal hayata ve kültüre dair yönlerinden birinden gelseydim o zaman bende ağaç ve
özellikler yer almaz. (V) Destanlar doğal ve yapma des- çayırların izleri olur ve bunlar da rüzgârlarla uçuşurdu.
tan diye ikiye ayrılır, efsanelerde böyle bir ayrım yoktur. Yok, yerin en derinliklerinden gelseydim elbette ki o
Bu parçadak� b�lg� yanlışı aşağıdak� değ�ş�kl�klerden zaman çamur ve toz içinde kalırdım!”
hang�s�n�n yapılmasıyla g�der�leb�l�r? İlk insan işte böyle düşüne düşüne kalakalmış. En
A) I. cümle yerine “Efsanelerdeki olaylar gerçek olarak sonunda şu karara varmış: Demiş ki “Beni doğursa
kabul edilirken destanlardaki olaylar tamamen hayal doğursa yine Büyük Ana Kübey Hatun doğurmuş olma-
ürünüdür.” cümlesi getirilerek lıdır. Çünkü onun içinde bulunduğu ağacın göğsünden
sütler akar.” Bu sebeple ilk insan hayat ağacının karşına
B) II. cümle yerine “Destanların tamamında bir tarihi
olay işlenir ve bu durum efsaneler için geçerli değil- gitmiş ve şöyle demiş: “Beni doğuran ana sen olmalısın.”
dir.” cümlesi getirilerek Ağaç ilk insana, ilk insan da ağaca bakmış ve sonunda
adam bu ağacın kendi annesi olduğunu anlamış ve şöyle
C) III. cümle yerine “Destanlarda mekân günümüz dün- demiş: “Ben yetim bir çocuk iken sen beni büyüttün! Ben
yasıyken efsanelerde mekân bilinmeyen, günümüz küçük bir çocuk iken sen beni adam ettin!”
dünyasına ait olmayan bir yerdir.” cümlesi getirilerek
Aşağıdak�lerden hang�s� ağacın kutsallaştırıldığı ve
D) IV. cümle yerine “Efsanelerde de destanlarda da sos-
yal hayata ve kültüre dair özellikler yer alır.” cümlesi �nsanların çözemed�kler� b�r durumun yorumlandığı
getirilerek bu met�n türünü örneklend�rmekted�r?
E) V. cümle yerine “ Efsaneler de destanlar gibi doğal ve A) Efsane B) Roman C) Hikâye
yapma olmak üzere ikiye ayrılır.” cümlesi getirilerek D) Halk hikâyesi E) Masal

Markaj Yaynlar / 10. Snf Türk Dili ve Edebiyat
MARKAJ YAYINLARI 75