Page 33 - 10. SINIF FİZİK FAVORİ DEFTERİM
P. 33
2. ÜNİTE: BASINÇ VE KALDIRMA KUVVETİ ÖZETİN ÖZETİ
Q P = 76 cm-Hg = 760 mm - Hg = 1 Atm açık havanın kaptaki cıvanın üst yüzeyine uyguladığı basınç (P )76 cm yüksekli-
0
O
ğindeki cıva sütunun uyguladığı basınca eşittir. Cam borudaki yükseklik borunun kesitine, şekline ve eğimine bağlı değildir.
Manometre
Q Kapalı bir kaptaki gazın basıncını ölçen alete manometre denir. Açık uçlu, kapalı uçlu olmak zere iki
Gaz
Gaz
çeşittir. Gaz
h
P = P =hcm - Hg
gaz cıva
cıva
Altimetre: Deniz seviyesine göre yüksekliği ölçer.
Batimetre: Deniz altında derinlik ölçer.
Akışkanlarda Akış Sürati İle Akışkan Basıncı Arasındaki İlişki
Q Kesiti şekildeki gibi azalan yatay borudan sabit debili su geçerken yatay h
boruya bağlı düşey borulardaki su yükseklikleri arasında h > h ilişkisi var- K 1 h
2
1
dır. Çünkü K noktasındaki basınç L noktasındaki basınçtan büyüktür. 2
A 1 V 1 V 2 L A 2
Q Akışkanın kesitinin azaldığı yerde hızı artar. V > V olur.
2 1
Q Akışkanın hızının arttığı yerde basıncı azalır. Dolayısıyla
P > P olur.
K L
Q Akışkanların kesit alanının azaldığı yerde hızlarının artması olayı Bernoulli ilkesi olarak bilinir.
KALDIRMA KUVVETİ
Q Sıvılar içlerinde bulunan cisimlere kaldırma kuvveti uygular.
Q Tamamen veya kısmen sıvı içerisine batan cisme sıvı tarafından uygulanan kaldırma kuvveti cismin yerini değiştirdiği
akışkanın ağırlığına eşittir. Bu prensibe Arşimet Prensibi denir.
Q Kaptaki sıvının içinde bulunan cisme uyguladığı kaldırma kuvveti F = V batan . d sıvı . g bağıntısı ile bulunur.
K
Yüzen Cisimler Askıda Kalan Cisimler Batan Cisimler
F F
K K F
sıvı K
sıvı N
G G
sıvı G
Q Sıvının uyguladığı kaldırma kuvveti Q Sıvının uyguladığı kaldırma kuvveti Q Kap tabanında tepki kuvveti oluşur.
cismin ağırlığına eşittir. cismin ağırlığına eşittir. Tepki kuvveti
5 F = G 5 F = G N ise N = G - F olduğundan F < G
K K K K
b s
c c
5 V .d = V .d olduğundan 5 V .d = V .d olduğundan olur. V .d < V .d
c c
b s
c c
b s
c
V < V ⇒ d > d olur. V = V ⇒ d = d olur. V = V ⇒ d > d bulunur.
s
c
b
b c s c b c s c
Q Bir cismin sıvı içerisindeki ağırlığı
havadaki ağırlığı ile kaldırma kuvve-
tinin farkına eşittir.
MARKAJ YAYINLARI Markaj Yayınları / 10. Sınıf Fizik 33