Page 41 - 10. Sınıf Kimya Özetli Lezzetli Soru Bankası
P. 41

[KİMYASAL TEPKİMELERDE HESAPLAMALAR]                                      41

         20 Hava yastığı araçlarda kaza anında çok kısa sürede açılıp azot gazı (N ) ile şişerek sürücü ve
                                                                    2
            yolcuları çarpmaların etkilerinden koruyan, esnek koruma sistemidir. Hava yastığı sisteminin
            parçaları ve çalışma mekanizması aşağıda verilmiştir.




                                                                   Gaz üretici katı madde
                                                                   NaN , KNO  ve SiO 2
                                                                       3
                                                                             3
                                                                  karışımıdır. Kaza anında
                                                                     yastığın şişmesini
        EDİTÖR YAYINEVİ
                                                                   sağlayan üç aşamadan
                                                                     oluşan kimyasal
                                                                  reaksiyon zinciri başlar.




            a.  Çarpma anında algılayıcı, şişme sistemine bir sinyal gönderecek sistemdeki sodyum azi-
               din ( NaN ) parçalanarak azot gazı açığa çıkarması sağlanır.
                      3
                                                 2NaN (k)   300 C   2Na(k) + 3N (g)
                                                        2
                                  3
            b.  İlk tepkimede oluşan aşırı reaktif Na katısının insan vücuduna zarar vermemesi için  sis-
               temdeki potasyum nitrat (KNO ) ile etkileştirilir.
                                       3
                             10Na(k) + 2KNO (suda) → K O(k) + 5Na O(k) + N (g)
                                                                   2
                                          3
                                                            2
                                                  2
            c.  Oluşan K O ve Na O karışımı ortamdaki silisyum dioksit ile etkileştirilerek zararsız alkali
                      2
                              2
               silikata (cama) dönüştürülür.
                                                  K O(k) + Na O(k) + SiO (k) → Alkali silikat
                                                2
                               2
                                       2
            Buna göre;
            I.  a ve c'deki tepkimeler sentez, b'deki tepkime ise analiz tepkimesidir.
            II.  18 mol N atomu içeren NaN 'ten normal koşullarda 201,6 L N  gazı elde edilir.
                                                                2
                                     3
            III.  a'da açığa çıkan 46 g Na metalini zararsız hale getirmek için 0,2 mol potasyum nitratla
               etkileştirilmelidir.
            yargılarından hangileri doğrudur? (Na: 23)

            A) Yalnız II   B) Yalnız III   C) I ve II    D) I ve III   E) II ve III




         3. YÜZDE VERİM HESAPLAMALARI               y Bir tepkimenin kuramsal verimini sınırlayıcı bileşen belirler.
            y Verim, bir tepkimede oluşan veya oluşması beklenen madde     y Kuramsal  verim  bir  tepkimede  elde  edilebilecek  en  yüksek
          miktarıdır.                             verimdir.
            y Denkleştirilmiş  tepkimeye  göre  sayısal  olarak  hesaplanan,     y Deneysel olarak gerçekleşen tepkime sonunda oluşan ürün
          sınırlayıcı bileşenin tamamen tükenmesi durumunda oluşa-  miktarına gerçek (deneysel) verim denir.
          bilecek ürün miktarına kuramsal (teorik) verim denir.
   36   37   38   39   40   41   42   43   44   45   46