Page 109 - 10. Sınıf Coğrafya Öğretmenin Ders Notları
P. 109
¦ §
1 10808 BEŞERİ SİSTEMLER
İKİNCİL EKONOMİK FAALİYETLER (SANAYİ) * Bir yerden bir yere ticari mal taşımak için en
* Doğal kaynakların işletildiği faaliyettir. Her çok su yolları, uçak, gemi, tren, tır ve kam-
yon kullanılır.
türlü sanayi ve inşaat faaliyetleri ikincil eko-
nomik faaliyet grubunda yer alır. * Zamanla bu ulaşım araçları gelişerek daha
hızlı ve daha çok yük taşıyabilir hâle gelmiş-
ÜÇÜNCÜL EKONOMİK FAALİYETLER (HİZMET) lerdir. Yurt dışından mal almak ve yurt dışına
* Yaşam kalitesini yükseltmek verimi arttırmak mal satmak isteyen biri öncelikle karşısındaki
gibi amaçları hedefleyen faaliyettir. kişiyle iletişime geçmelidir.
EDİTÖR YAYINEVİ
* Eğitim, sağlık, ulaşım, turizm, ticaret, ban- * Haberleşme teknolojisinin gelişmesiyle ülkeler
kacılık, sigortacılık, güvenlik ve iletişim bu arası uzaklığın önemi azalmış iletişim kolay-
sektörde yer alır. Gelişmiş ülkelerde bu faa- laşmıştır.
liyet grubu yaygındır. Televizyon ve internette yayınlanan reklam-
*
DÖRDÜNCÜL EKONOMİK FAALİYETLER lar sayesinde üretilen ürünler tüm dünyada
daha kolay tanıtılmaktadır. İnternet, uydu
* Araştırma ve bilgiyi kullanma (Ar-Ge) gibi sistemleri, faks, telefon vb. iletişim araçları
hizmetlerin bulunduğu faaliyet grubudur. ticaretin artmasını sağlamıştır.
Organizasyon, yazılım, donanım, online hiz-
metler ve mühendisler örnek verilebilir. EKONOMİK FAALİYETLER VE ÜLKELER
BEŞİNCİL EKONOMİK FAALİYETLER * Bütün toplumlarda yüzlerce yıl birincil ekono-
mik faaliyetler temel ekonomik etkinliği oluş-
* Büyük şirket ve ülke yönetimi gibi faaliyetleri turmuştur.
kapsar. Kurum müdürleri, icra kurulu baş-
kanlığı (CEO) bu faaliyet grubunu oluşturur. * Sanayileşmeyle beraber birincil ekonomik
faaliyetlerde çalışanların oranı azalmış, diğer
ULAŞIM VE İLETİŞİMİN EKONOMİK faaliyetlerde çalışanların oranı artmıştır.
FAALİYETLERE ETKİSİ Günümüzde gelişmiş ülkelerde çalışanların
*
* Eski dönemlerde ülkeler arası ticaret genel- büyük bir kısmı üçüncül, dördüncül ve beşincil
likle hayvanlarla ve küçük gemilerle yapılı- faaliyetler içinde çalışmaktadır.
yordu. Eski dönemlerde haberleşme (iletişim) Gelişmiş ülkelerde birincil ekonomik faali-
araçları da gelişmemiştir. * yetlerde çalışanların oranı çok azdır. Bunun
* Demir yolu ulaşımının başlaması ve gelişmesi nedeni tarımsal etkinliklerin makinelerle
ile ülkeler arası ticari taşımacılığında büyük yapılmasıdır.
kolaylıklar sağlandı.
* Az gelişmiş ülkelerde sanayi gelişmemiştir.
* Böylece ülkeler arası ticaret daha kolay, Nüfusun büyük bir kısmı tarımla uğraşmak-
daha hızlı, daha az tehlikeli hatta daha tadır. Gelişmekte olan ülkelerde üçüncül sek-
kazançlı hale geldi. Günümüzde iletişim ve ula- törde çalışanların oranı fazla, birincil ve ikin-
şım teknolojisinin hızla gelişmesi ülkeler arası cil sektörlerde çalışanların oranı ise birbirine
ekonomik ilişkileri olumlu yönde etkilemiştir. yakındır.