Page 142 - 10. SINIF PARAGRAF SORU BANKASI - EDİTÖR YAYINLARI

TEST 4
Bölüm
11 YAZARIN KARAKTER ÖZELLİKLERİ

1. Popülaritesinin iyiden iyiye arttığı 1990’lardan sonra dahi
tevazusundan, halktan biri olmaktan vazgeçmemiştir.
ANALİZ KÖŞEM Sahnedeki tavrı, halka hitabı hiçbir zaman göz seviyesi-
ANALİZ KÖŞEM nin üzerine çıkmamıştır. O, mahcup ama vakur duruşuy-
la, bozmadığı şivesiyle, “göynüm” diye tabir ettiği geniş
kalbiyle içimizden biri olduğunu hissettirmiştir. Şöhreti
korkulu rüyaya benzettiği bir konuşmasında şöyle de-
Örnek miştir: “Şöhret bence korkulu bir rüyadır. Şöhret bence
akıllı adam işi değildir. Akıllı adam şöhretlenmez, ben
Osmanlı İmparatorluğu’nun son büyük saat ustası şöhretlenmek istemedim. Ben ekmeğinin peşinde olan
Mustafa Şem’i Pek’ti. Akreple yelkovana hükmetme bir sanatçıyım. Ama kader getirdi, 60’ımdan sonra, 66
yeteneğinin kaynağı olan “akıl saati” matematiğe iş- yaşımda bizi şöhretin eşiğine bıraktı.”
EDİTÖR YAYINLARI
liyordu. 1870’te İstanbul’da doğdu, çocukken saatle-
rin tik taklarıyla tanıştı. Bir saat ustasının yanına çırak Bu parçada söz konusu kişi ile ilgili olarak aşağıdaki-
girdi. Matematiğe duyduğu merak ile zamanı ölçen lerden hangisi söylenemez?
saatler arasında gizli bir bağ bulmuş gibiydi. Bu bağı
Batı tarzında saatler yapma yönünde geliştirdi. Mü- A) Mahcup fakat vakur bir duruşa sahip olduğu
kemmel bir işçilik ve kusursuz malzeme kullanmak, B) İçimizden biri olduğunu hissettirdiği
çalışma biçiminin temel taşları oldu. Bazı saat aksam- C) Şöhreti korkulu rüyaya benzettiği
larını geliştirerek mekanik sistemlere yenilikler getirdi. D) Ekmeğinin peşinde koşan bir sanatçı olduğu
E) Altmışından sonra şöhrete kapıldığı
Bu metinde sözü edilen kişi ile ilgili olarak aşağı-
dakilerden hangisine değinilmemiştir?

A) Matematiğe ilgi duyduğuna
2. Cahit Arf, başka bir matematikçi tarafından temeli atılan
B) Osmanlının son döneminde yaşadığına
“Herhangi Bir Cisim Üzerindeki Kuadratik Formlar Teo-
C) Bazı saat özelliklerini geliştirdiğine risi”ni tamamlayıcı nitelikte bir çalışma yapar. Bu çalış-
D) Batı tarzı ilk saatleri yaptığına ma sonunda, karakteristiği 2 olan bir cismin üzerindeki
E) Mükemmel bir işçilik sergilediğine kuadratik formların önemli bir invaryantını ortaya atar.
Literatüre Arf İnvaryantı olarak geçen bu keşfi, onu mate-
matik dünyasına tanıtan buluş olur. Amerika’dan Japon-
ya’ya dek tüm matematik kongrelerinde Arf İnvaryantı’na
atıflar yapılır. İstanbul Üniversitesinde çalışmaya devam
Çözüm eden Arf, o yıllarda adı yeni anılmaya başlanan Kuantum
Fiziği’ni matematiksel dille açıklayan dersler verir. “Mate-
Matematiğe ilgi duyduğu, “Matematiğe duyduğu me- matik de resim, müzik ve heykel gibi bir sanattır.” diyen
rak” ifadesi ile; Osmanlının son döneminde yaşadığı, Arf; öğrencilerinin, çalışma arkadaşlarının ve yakınlarının
“Osmanlı İmparatorluğu’nun son büyük saat ustası” ifadeleriyle; bu sanatı hayatı boyunca bir yaşam biçimi
ifadesi ile; Bazı saat özellikleri geliştirdiği, “Bazı saat hâline getirmeyi başarır. Türkiye Bilimsel ve Teknik Araş-
aksamlarını geliştirerek” ifadesi ile; Mükemmel bir tırma Kurumunun (TÜBİTAK) kurulmasında çokça emeği
işçilik sergilediği, “Mükemmel bir işçilik” ifadesi ile bulunan Arf, yıllarca bu kurumun Bilim Kurulu Başkanlı-
belirtilmiştir. D seçeneğinde yer alan “Batı tarzı ilk ğı’nda bulundu.
saatleri yaptığı” ifadesi söylenemez. Batı tarzı saatler
yapmış ama “ilk” ifadesi parçada kullanılmamıştır. Bu parçada Cahit Arf ile ilgili olarak aşağıdakilerden
hangisi söylenemez?

A) Matematiğe bir sanat dalı olarak bakmıştır.
B) Arf İnvaryantı olarak geçen keşfiyle matematik dün-
yasında tanınmıştır.
C) Amerika’dan Japonya’ya dek tüm matematik kongre-
lerinde keşfini tanıtmıştır.
D) Matematiği hayatı boyunca bir yaşam biçimi hâline
getirmeyi başarmıştır.
E) Kuantum Fiziği’ni matematiksel dille açıklayarak
dersler vermiştir.

142