Page 209 - 10. SINIF VIP TÜM DERSLER SORU BANKASI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 209
ANI TÜRÜNÜN ÖZELLİKLERİ VE TÜRK EDEBİYATINDAKİ GELİŞİMİ 7. ÜNİTE - 1. TEST 209
Anı: Bir kimsenin; kendi hayatının bir kesitini ya da yaşadığı çevrede şahit olduğu olayları edebî değer
taşıyan bir dille, üzerinden belli bir zaman geçtikten sonra anlattığı yazılardır. Türk edebiyatında 16.
yüzyılda Hindistan’da bir imparatorluk kuran Babür Şah’ın yazdığı “Babürname” adlı eser bu türün ede-
biyatımızdaki ilk örneği kabul edilir. Anılarda kronolojik bir anlatım vardır ve öyküleyici, betimleyici ve
açıklayıcı anlatım türleri kullanılır. Genellikle objektif olunmakla birlikte öznel ifadelere de yer verilebilir.
Tanzimat Dönemi'nde Anı: Ziya Paşa'nın "Defter-i Amâl", Namık Kemal'in "Magosa Hatıraları", Mual-
lim Naci'nin "Ömer'in Çocukluğu" adlı eserleri bu dönemde yazılan anı türündeki önemli eserlerdir.
Servetifünun Dönemi'nde Anı: Halit Ziya Uşaklıgil'in "Saray ve Ötesi" ve "Kırk Yıl", Mehmet Rauf'un
"Edebi Hatıralar", Hüseyin Cahit Yalçın'ın "Siyasi Anılar" adlı eserleri bu dönemin anı türündeki önemli
eserleridir.
EDİTÖR YAYINLARI
Cumhuriyet Dönemi'nde Anı: Bu dönemde kaleme alınan anı türündeki önemli eserler şunlardır: Hali-
de Edip Adıvar "Türk’ün Ateşle İmtihanı, Mor Salkımlı Ev", Yakup Kadri Karaosmanoğlu "Zoraki Diplomat,
Anamın Kitabı", Refik Halit Karay "Bir Ömür Boyunca, Üç Nesil Üç Hayat", Falih Rıfkı Atay "Atatürk’ün
Bana Anlattıkları, Atatürk’ün Hatıraları, Çankaya, Zeytindağı" ...
1. (I) Anı, geçmişte yaşanmış olayların belli bir zaman 4. Anı ve günlük türünün karşılaştırılması ile ilgili
geçtikten sonra yazıya aktarılmasıyla oluşan me- aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
tinlerdir. (II) Anılarda anlatılanlar, yazar tarafından A) Günlüklerde tarih belirtmek zorunludur, anılarda
yaşanmış ve gözlemlenmiş olaylardır. (III) Bu bakım- ise zorunlu değildir.
dan anının kurmaca bir yazı türü olduğunu söyle-
mek mümkün değildir. (IV) Anlatım tekniği olarak anı B) Anılar günlüklere göre daha uzun metinlerdir.
ile hikâye, roman, gezi yazısı ve günlük gibi türler C) İkisinde de birinci tekil kişili anlatım söz konu-
arasında benzerlikler vardır. (V) Bu benzerliklerden sudur.
dolayı da anılar anlatmaya bağlı sanatsal metinler- D) Günlükler günü gününe, anılar ise olayın üzerin-
dendir. den belli bir süre geçtikten sonra yazılır.
Anı türüyle ilgili yukarıdaki numaralanmış cüm- E) Günlükler bireysel, anılar ise sosyal konuları ele
lelerin hangisinde bilgi yanlışı vardır? alır.
A) I B) II C) III D) IV E) V
2. Aşağıdaki anı türünde yazılan eserlerden hangi- 5. Türk edebiyatında anı türünün ilk örneği kabul
si farklı döneme aittir? edilen eser aşağıdakilerden hangisidir?
A) Tabsıra B) Ömer'in Çocukluğu A) Kutadgu Bilig B) Babürname
C) Magosa Hatıraları D) Zoraki Diplomat C) Şecere-i Türki D) Mecalisü'n Nefais
E) Defter-i Amâl E) Divan-ı Hikmet
3. Anı yazarının uyması gereken kurallar arasında
aşağıdakilerden hangisi sayılamaz? 6. I. Grup II. Grup
A) İlgi çekici konular seçmelidir. I. Falih Rıfkı Atay Siyasi Anılar
B) Metinden her okunuşta farklı bir anlam çıkarıla- II. Namık Kemal Çankaya
bilmesine özen göstermelidir.
III. Halit Ziya Uşaklıgil Bir Ömür Boyunca
C) Abartılı anlatımdan sakınmalıdır.
IV. Hüseyin Cahit Yalçın Kırk Yıl
D) Olayla birlikte olayın yaşandığı dönemin sosyal, V. Refik Halit Karay
kültürel ve siyasi havasını da vermeye özen gös-
termelidir. Yukarıda I. grupta verilenlerden hangisi, II. grup-
takilerden biriyle ilişkilendirilemez?
E) Anlatımının açık, sade ve akıcı olmasına özen
göstermelidir. A) I B) II C) III D) IV E) V