Page 331 - 10. SINIF VIP TÜM DERSLER SORU BANKASI - EDİTÖR YAYINLARI

YAYGIN GÜNLÜK HAYAT KİMYASALLARI - 1 4. ÜNİTE - 1. TEST 331

Sabun
• Yağ asitlerinin NaOH ile oluşturduğu sabun katı (sert) sabun, KOH ile oluşturduğu sabun sıvı (arap) sabu-
nu şeklinde adlandırılır.
• Sabun üretiminde bitkisel veya hayvansal yağlar kullanılır. Sabunun sert sularda temizlenme özelliği aza-
lır.
Deterjan

• Uzun karbon zincirinden oluşan sülfonat tuzları olup petrol türevlerinden elde edilir.
Katı Sabun Arap Sabunu Deterjan
EDİTÖR YAYINLARI
C H COONa C H COOK C H OSO Na
17 35 17 35 12 25 3
Hidrofob Hidrofil Hidrofob Hidrofil Hidrofob Hidrofil

Sabun ve Deterjanın Kiri Temizleme Özelliği
• Kirin bulunduğu suya sabun veya deterjan eklendiğinde hidrofob kısmı kirle, hidrofil kısmı suyla etkileşir.

Hijyen amacıyla Kullanılan Temizlik Maddesi
• Hijyen amacı ile çamaşır suyu (sodyum hipoklorit, NaClO), kireç kaymağı (kalsiyum hipoklorit, Ca(OCl) )
2
ve tuz ruhu (hidroklorik asit, HCl) kullanılabilir.

1. • Sabunlar, uzun zincirli yağ asitlerinin ve 3. I. C H - COONa
17 35
tuzlarıdır. II. C H - OSO Na
3
12 25
• , sert sularda bile köpürebilen bir yapıya III. C H - C H SO Na
sahiptir. 12 25 6 4 3
Yukarıda kimyasal formülleri verilen maddeler-
• Deterjan üretiminde ve kömürden elde
edilen yan ürünler kullanılır. den hangileri deterjandır?
Yukarıdaki boşluklara seçenektekiler uygun şe- A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
kilde yazıldığında hangisi açıkta kalır?
D) I ve II E) II ve III
A) Sabun B) Potasyum C) Petrol

D) Deterjan E) Sodyum

4. Deterjanların temizlik özelliği ile ilgili;
I. Karbon ve hidrojenden oluşan kısmı suya bağ-
lanır.
2. Sabun ve deterjanlarla ilgili; II. Apolar özellik göstermeyen kısmı kire bağlanır.
I. İkisi de hidrofil ve hidrofob uç içerir. III. Suyun yüzey gerilimini düşürerek, temizliğin

II. Deterjanlar sert sularda daha iyi temizlik yapar. daha etkin olmasını sağlar.
III. Deterjanlar çamaşır dokularını sabunlara göre IV. Kir, hidrofob kısımları tarafından çevrelenerek
daha çok yıpratır. hapsedilir.
ifadelerinden hangileri yanlıştır? yargılarından hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) I ve II B) I ve III C) II ve IV
D) I ve II E) II ve III D) III ve IV E) II, III ve IV