Page 81 - 10. SINIF FAVORİ TARİH DEFTERİM
P. 81

5. ÜNİTE: DÜNYA GÜCÜ OSMANLI (1453 - 1595)                                   ÖZETİN ÖZETİ


                                            İSLAM DÜNYASI LİDERLİĞİNE

                                                Osmanlı - Safevi İlişkileri

           Q   Safevi Devleti, kendine rakip olarak gördüğü Osmanlı Dev-  Q   Ayaklanma Osmanlı Devleti tarafından etkisiz hâle geti-
              leti’ni Şiilik propagandası yolu ile ele geçirmek istedi.  rildi.
           Q   Bu  amaçla  Safevi  Hükümdarı  Şah  İsmail,  II.  Bayezid  Q 1512’de tahta oturan Yavuz Sultan Selim, Safeviler üze-

              Dönemi’nde Şahkulu İsyanı’nı çıkarttı (1511).       rine yürümeye karar verdi.


                                                    Çaldıran Savaşı (1514)


               Q   İki ordu Van Gölü’nün kuzeydoğusundaki Çaldıran Ova-  Q   Tebriz, Halep ve Bursa İpek Yolu’nun hâkimiyeti Osman-
                  sı’nda karşı karşıya geldi (1514).                lılara geçti.
               Q   Safevi ordusu bozguna uğradı.                 Q   Anadolu’daki Safevi tehlikesi kırıldı.

               Q   Savaş sonucunda Tebriz, Musul, Kerkük ve Erbil Osmanlı  Q II. Bayezid Dönemi’nden beri devam eden Şii tehlikesi-
                  topraklarına katıldı.                             nin önüne geçildi.


                                                    Turnadağ Savaşı (1515)


               Q   Yavuz Sultan Selim, Dulkadiroğulları Beyliği’ni yenilgiye  Q Bu  durum  Osmanlı-Memlüklu  ilişkilerinin  iyice  gerilme-
                  uğratarak Osmanlı hâkimiyeti altına aldı.         sine neden oldu.


                                              Osmanlı - Memlüklu İlişkileri

           Q   Hicaz su yollarının tamirine Memlükluların izin vermemesi  Q   İki  tarafın  da  Türk  İslam  dünyasının  tek  lideri  olmak
           Q   Osmanlı’nın Baharat Yolu’nun denetimini ele geçirmek istemesi  istemesi


                                                   Mercidabık Savaşı (1516)


               Q   Savaşı Osmanlı Devleti kazandı.               Q   Mercidabık Savaşı sonunda Halep ve Şam ele geçirilerek
               Q   Memlüklu Hükümdarı Kansu Gavri savaş alanında öldü.  Suriye Osmanlı topraklarına katıldı.

                                                     Ridaniye Savaşı (1517)

               Q   Kışı Şam’da geçiren Yavuz, Mısır seferi için hazırlıklara  Q Bunu öğrenen Yavuz, 1517 baharında Sina Çölü’nü geçe-

                  başladı.                                          rek bu savunma hattını işlevsiz hale getirdi.

               Q   Tomanbay  Kahire  Surları  önünde  Nil  Nehri’ne  kadar  Q Kahire  yakınlarında  Mısır  ordusu  ile  yaptığı  Ridaniye
                  hendek kazdırıp savunma hattı oluşturdu.          Savaşı’nı kazandı.

                                                   Mısır Seferi’nin Sonuçları

               Q   Memlüklu Devleti yıkıldı.                     Q   Halifelik  Osmanlılara  geçti  ve  Osmanlı  Devleti  İslam

               Q   Suriye, Filistin, Lübnan, Mısır ve Hicaz bölgeleri Osmanlı   dünyasının lideri oldu.
                  Devleti’ne katıldı.                            Q   Venedikliler,  Kıbrıs  Adası  için  Memlüklulara  ödedikleri

               Q   Doğu Akdeniz’den geçen Baharat Yolu, Osmanlı Devle-  vergiyi bundan sonra Osmanlı Devleti’ne ödemeye baş-
                  ti’nin denetimine girdi.                          ladı.



                                                                                Markaj Yayınları / 10. Sınıf Tarih  81
                                          MARKAJ YAYINLARI
   76   77   78   79   80   81   82   83   84   85   86