Page 114 - 11-cografya-beceri-temelli-soru

KÜRESEL VE BÖLGESEL ÖRGÜTLER Gelişen Sekiz Ülke (D - 8)
Birleşmiş Milletler (BM) ● Örgüte üye olan ülkeler; Türkiye, Pakistan, Bang-
ladeş, Malezya, Nijerya ve Mısır’dır.
● II. Dünya Savaşı’ndan sonra çıkabilecek anlaş-
mazlıkları önlemek amacıyla kurulmuştur. ● Amacı; üye ülkeler arasındaki ticari ve ekonomik
● 24 Ekim 1945 tarihinde 51 ülkenin onayı ile kuru- iş birliğini sağlamak, gelişmekte olan ülkelerin
lan BM’nin kurucuları arasında Türkiye’de yer alır. dünya ekonomisindeki yerini iyileştirmektir.
● BM’nin amacı; ülkeler arasında iyi ilişkiler geliş- Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü (NATO)
tirmek, barışı tehlikeye sokacak durumlara karşı ● 1949 yılında ABD öncülüğünde, Sovyetler Birli-
önlem almak ve sosyal iş birliğini sağlamaktır. ği’ne karşı Avrupa’nın güvenliğini sağlamak ama-
DATA YAYINLARI
● BM’nin ana organları; Genel Kurul, Güvenlik Kon- cıyla kurulmuştur.
seyi, Ekonomik ve Sosyal Konsey, Uluslararası ● Askeri bir örgüttür. Merkezi Belçika (Brüksel)’dır.
Adalet Divanı ve BM Sekreterliği’dir.
● NATO, üye ülkelerinden birine yapılan saldırıyı
İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) tüm üye ülkelere yapılmış olarak kabul etmek-
● İsrail’in işgali altındaki Mescidi Aksa’nın yakıl- tedir.
masının İslam dünyasında uyandırdığı tepki üze- ● Türkiye, Kore Savaşı’ndaki başarılarından dolayı
rine 1969 yılında İslam Konferansı Örgütü adıyla NATO’ya 1952 yılında üye olmuştur.
kuruldu.
● 2011 yılında İslam İşbirliği Teşkilatı olarak ismi Avrupa Birliği (AB)
değiştirildi. ● Temeli 1951 yılında İtalya, Belçika, Fransa, Hol-
landa ve Lüksemburg tarafından imzalanan Paris
● İİT’nin amacı; İslam dünyasının çıkarlarını koru-
yarak ülkeler arasındaki dayanışmayı güçlendir- Antlaşması’na dayanır. Bu antlaşma sayesinde
mektir. Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu kuruldu. 1965
yılında Avrupa Toplulukları (AT) adıyla tek çatı
Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) altında toplanan bu örgüt 1992 yılında Maastricht
● Paris merkezli ekonomik ve küresel örgüt olan kentinde imzalanan Avrupa Birliği Antlaşması’yla
OECD’nin amacı; gelişmekte olan ülkelerin ekono- günümüzdeki adını aldı. Merkezi Brüksel’dir.
mik kalkınmalarına katkı sağlamak ve üye ülke- Karadeniz Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (KEİ)
lere kendi kendine yetecek istihdam ve ekonomi
sağlamaktır. ● Türkiye’nin öncülüğünde 1992 yılında kurulan
bölgesel ve ekonomik bir örgüttür. Merkezi İstan-
Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) bul’dur.
● 1960’da İran, Irak, Kuveyt, Suudi Arabistan ve ● KEİ’nin amacı; üye ülkelerin mevcut potansi-
Venezuela’nın imzaladığı anlaşmayla kurulan yellerinin yanı sıra ekonomik ve coğrafi yakınlık
ekonomik örgüttür.
anlamda birbirlerini tamamlayan özelliklerinden
● OPEC’in amacı; petrol fiyatlarını belirlemek, üye yararlanmaktır.
ülkelerin petrol politikalarını koordine etmek ve
petrolün düzenli üretimini sağlamaktır. ● Örgütün kurucu üyeleri; Türkiye, Ermenistan,
Gürcistan, Moldova, Ukrayna, Romanya, Sırbis-
G - 20 tan, Yunanistan ve Arnavutluk’tur.
● Kanada ve ABD öncülüğünde Washingon’da Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT)
kurulmuştur. Amacı; uluslararası ekonomik iş
birliğini arttırmaktır. ● Beyaz Rusya, Ukrayna ve Rusya Federasyonu
arasında yapılan anlaşma ile oluşturulmuş böl-
● G - 20; gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin oluş- gesel bir örgüttür.
turduğu ve küresel ekonomik kararların alındığı
bir platformdur. ● 21 Aralık 1991’de Kırgızistan, Kazakistan, Erme-
nistan, Moldova, Tacikistan, Türkmenistan, Özbe-
● G - 20 üyeleri; ABD, Türkiye, İngiltere, Rusya, kistan, Azerbaycan ve Gürcistan’ın katılımıyla
Kanada, Japonya, İtalya, Fransa, Avustralya, üye sayısı 12 olmuştur.
Brezilya, Hindistan, Arjantin, Çin, Endonezya,
Meksika, Suudi Arabistan, Güney Afrika, Güney ● Önce Türkmenistan’ın üyelikten çekilmesi daha
Kore ile AB Komisyonu ve AB üyeleri şeklinde sonra Gürcistan’ın (2009) ve Ukrayna’nın (2014)
sıralanabilir. topluluktan ayrılmasıyla üye sayısı 9 olmuştur.

112