Page 99 - 11-cografya-beceri-temelli-soru

3.

ÜNİTE BÖLGELER VE ÜLKELER

KONULAR
• ILK UYGARLIKLAR • UYGARLIKLARIN MERKEZI:
• YERYÜZÜNDEKI KÜLTÜRLER ANADOLU
• TÜRK KÜLTÜRÜ • KÜRESELLEŞEN DÜNYA
DATA YAYINLARI

ILK UYGARLIKLAR Anadolu Uygarlıkları

ILK KÜLTÜR MERKEZLERI Hititler: Başkenti Çorum yakınlarındaki Hattuşa’dır.
Anal adı verilen yıllıklar tutarak tarih yazıcılığını baş-
● İnsanlar Paleolitik Çağ’da göçebe bir hayat sürerken,
Neolitik Çağ’da tarımla beraber yerleşik hayata geç- latmışlardır.
mişlerdir.
Frigyalılar: Başkentleri Gordion’dur. Tarımla uğraş-
● İnsanların ateşi bulması, yerleşik hayata geçmesi ve mışlardır.
yazının bulunması medeniyetlerin gelişmesinde etkili
olmuştur. İlk medeniyetler Orta Kuşak’ta ılıman iklimin Urartular: Doğu Anadolu’da yaşamışlardır. Başkent-
yayılış gösterdiği alanlarda kurulmuşlardır. leri Tuşpa’dır.
Mısır Medeniyeti
Lidyalılar: Ege kıyılarında yaşamıştır. Başkenti
● Nil Nehri çevresinde kurulmuştur. Etrafının çöl ve Sard’dır. İlk madeni parayı kullanan uygarlıktır.
denizlerle çevrili olması diğer medeniyetlerle etkileşi-
mini engelleyerek kendine özgü bir medeniyet oluştur- Iyonyalılar: Ege kıyılarında kurulmuştur. Başlıca
masına neden olmuştur. Hiyeroglif denilen kendilerine şehir devletleri Efes, Millet ve Foça’dır.
özgü yazıyı kullanmışlardır. Eczacılık ve tıpta ilerlemiş-
lerdir. Nil Nehri’nin taşma zamanlarını hesaplamak için Akdeniz Medeniyeti
güneş takvimini getirmişlerdir.
● Akdeniz Medeniyeti; İyonya, Roma, Yunan ve Lid-
Hint Uygarlığı ya’dan oluşuyordu. Bu medeniyetler tarım alan-
● İndus ve Ganj nehirlerinin kıyılarında kurulmuştur. Top- larının azlığından dolayı deniz ticaretine yönel-
lum kast adı verilen bir sistem şeklinde örgütlenmiştir. mişlerdir. Latin alfabesinin temelini oluşturan
alfabeyi bulan Fenikeliler dünya uygarlığına katkı
Mezopotamya Medeniyeti sağlamışlardır.
● Mezopotamyadaki uygarlıkların gelişmesinde Yunan Uygarlığı
elverişli iklim koşulları, verimli tarım alanları
ve Dicle - Fırat nehirlerinin etkisi olmuştur. Bu ● Denizcilik ile uğraşmışlardır. Polis adı verilen
medeniyet ticaret ve göç yolları üzerinde bulun- şehir devletleri kurmuşlardır.
masından dolayı sürekli istilalara uğramıştır. Roma Uygarlığı
Sümerler: Ziggurat adı verilen çok katlı tapınaklar ● Toplum asiller (patriciler), vatandaşlar (plepler)
inşa etmişlerdir. Gılgamış, Yaratılış ve Tufan Sümer- ve kölelerden oluşmaktaydı. 12 Levha Kanunları
lere aittir. Avrupa hukuk sisteminin temellerini oluşturmuş-
tur.
Babiller: Dünya’nın Yedi Harikası’ndan biri olan İnka Medeniyeti
Babil’in Asma Bahçeleri bu uygarlığa aittir. Hammu-
rabi adıyla geçen kanunlar ilk anayasa niteliğindedir. ● İnkalar And Dağları üzerinde yaşamışlardır. Yaşa-
dıkları bölgede bugün Bolivya, Ekvador, Peru ve
Asurlular: Birçok yerde koloniler kurmuşlardır. Tarihi Şili gibi ülkeler bulunmaktadır. Taş işçiliğinde
çağlara geçiş Asurlular tarafından gerçekleştirilmiş- gelişmişlerdir. Tarım temel geçim kaynaklarını
tir. oluşturmaktadır. Güneş saatini yapmışlardır.

97