Page 120 - 11-kimya-beceri-temelli-soru
P. 120
Çözünürlük;
3
● g/100 g su veya g/100 cm su birimi ile verilir. Çözünürlük t °C'de çözelti,
● Katı, sıvı ve gazlar için ayırt edicidir. I I Aşırı doymuş
● Doymuş bir çözeltide çözünen maddenin kütlesidir. II Doymuş
Çözünen kütlesi (g) II III Doymamış
● Çözünürlük = formülü ile hesap- III
100 g çözücü (su)
lanır. SIcaklık (°C)
DATA YAYINLARI
● Sıcaklık, basınç, çözücü - çözünen cinsi ve ortak iyon
etkisi ile değişebilir. Basınç
● Katı ve sıvıların sudaki çözünürlükleri basınçla
NaCl katısının 20 °C'ta çözünürlüğü 36 g/ 100 g sudur.
Bunun anlamı 20 °C'de 100 gram suda en fazla 36 değişmez.
gram NaCl çözünür demektir. ● Gazların çözünürlüğü ise basınç arttıkça artar.
ÇÖZÜNÜRLÜĞE ETKİ EDEN Çözünürlük
FAKTÖRLER gaz
Çözücü ve Çözünen Cinsi
"Bezer benzeri çözer." Polar yapılı maddeler polar Katı veya sıvı
yapılı çözücülerde, apolar maddeler apolar çözücü-
lerde iyi çözünür.
Basınç
Sıcaklık
● Gazların yüksek basınç ve düşük sıcaklıkta sudaki
a) Endotermik Çözünme: çözünürlüğü en fazladır.
Isı alarak gerçekleşen çözünmelerdir.
Ortak İyon
X + ısı X(suda) Bir tuzun kendisiyle ortak iyon içeren bir çözeltideki
çözünürlüğü, aynı sıcaklıkta saf çözücüsündeki çözü-
Suda ısı alarak (endotermik) çözünün maddelerde nürlüğünden daha düşüktür.
sıcaklık arttıkça çözünürlük artar.
Ortak iyon derişimi arttıkça çözünürlük azalır.
Çözünürlük
t °C'de çözelti,
I I Aşırı doymuş ÇÖZÜNME HIZI
II Doymuş Birim zamanda çözünen madde miktarıdır.
II
III Doymamış
III Çözünme hızı;
SIcaklık (°C)
● Çözücü ve çözünen cinsi
b) Ekzotermik Çözünme: ● Sıcaklık
● Temas yüzeyi
Isı vererek gerçekleşen çözünmedir.
● Karıştırma
Y Y(suda) + ısı
● Basınca (gazlar için) bağlıdır.
suda ekzotermik çözünen maddelerde sıcaklık art-
tıkça çözünürlük azalır.
118