Page 125 - 11-sinif-tarih-beceri-temelli-soru-bankasi

OSMANLI DEVLETİ'NDE ENDÜSTRİYEL ÜRETİME GEÇİŞ

9 Sömürgecilik ve Emperyalizm
Sömürgecilik, kolonicilik, kolonyalizm veya müstemlekecilik, bir devletin başka ulusları, devletleri, topluluk-
ları siyasal ve ekonomik egemenliği altına almasıdır. Emperyalizm ise bir devletin başka ulusları, devletleri,
toplulukları, siyasal, ekonomik ve aynı zamanda kültürel egemenliği altına alarak yayılması veya yayılmayı
istemesidir.

Asimilasyon
Farklı etnik kökene sahip toplumların farklı kültür birikimlerini (din, dil, gelenek, alışkanlık, vb.) ve aidiyet duy-
BECERİ TEMELLİ YENİ NESİL SORU Yukarıdaki tanımlamalar değerlendirildiğinde sömürgecilik, emperyalizm ve asimilasyon politikalarına;
gularını, egemen kültür ve kimlik dokusu içinde eritip yok etmektir. Asimilasyonun farklı yöntem ve aşamaları
vardır. En çok kullanılan yöntemlerin başında, demografik değişim gelir. Bu yöntemle yok edilmesi hedeflenen
toplum, başka yerleşim bölgelerine, azınlıkta kalacak şekilde dağıtılır. Bu yöntemin yanı sıra bu toplumun ara-
sına çoğunluğu teşkil edecek şekilde farklı kültürel yapıya sahip bir nüfus da yerleştirilebilir.

I. Avrupalıların Aztek, Maya ve İnka medeniyetlerini yağmalarken bu bölgelerdeki işlenmiş altın ve gümüş modernlerini
Avrupa'ya transfer etmeleri,
II. Avrupalı devletlerin Afrika'daki milyonlarca siyah insanı köleleştirerek kendi kıtalarına taşımaları,

III. Avrupa'da imal edilen malların kapitülasyonlar üzerinden Osmanlı pazarlarını istila etmesi
gelişmelerinden hangileri örnek olarak gösterilebilir?

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
E) I, II ve III
D) II ve III
DATA YAYINLARI

10 Osmanlı Devleti'nde XIX. yüzyılda sanayi alanında 12 Osmanlı Devleti Balta Limanı Ticaret Antlaşması'yla;
hamlelerin atılmasına rağmen sanayinin gelişmeme- gerek gördüğünde yün, pamuk, ipek, bakır ve hububat
sinin sebepleri arasında aşağıdakilerden hangisi yer gibi malların ihracını yasaklayabilme hakkından vaz-
almaz? geçti. Ayrıca yabancı tüccarların Osmanlı sınırları içinde
A) Sanayileşmede İngiltere'nin model alınması yerli ürün alıp satabilmeleri karşılığında harç talep etme,
B) Sermaye ve yetişmiş personel yetersizliği tekel mallarının fiyatlarını belirleme hak ve imkânından
kısmen veya tamamen yoksun kaldı. Aynı şekilde Avru-
C) Devletin uzun vadeli stratejik sanayi planlamasının
olmayışı pa'dan gelen mallara istediği oranda gümrük vergisi
koyabilme yetkisini de kaybetti.
D) Teknolojinin geliştirilip ilerletilememesi
E) Balta Limanı Ticaret Antlaşması'yla Osmanlı pazar- Bu durum Osmanlı Devleti'nde;
larının yabancıların eline geçmesi
I. ihracatın çok üstünde ithalat yapmak durumunda
kalınması,
11 Batılı emperyalist güçler, Sanayi İnkılabı ile birlikte
sömürgecilik ve emperyalizm anlayışıyla başta Afrika II. ülkenin sanayileşmiş Batılı devletlerin açık pazarı
ve Asya kıtaları olmak üzere dünyanın birçok bölge- durumuna gelmesi,
sini kendi çıkarları doğrultusunda sömürgeleştirdiler. III. yerli tüccarın yabancı tüccar karşısında rekabet ede-
Osmanlı toprakları haricindeki dünya, XVI. yüzyılın orta-
mez hale gelmesi
larında itibaren Batı'nın sömürgeleri haline geldi.
sonuçlarından hangilerine yol açtığı söylenebilir?
Aşağıdakilerden hangisi XVI. yüzyılda devletlere
örnek olarak gösterilemez?
A) II ve III B) Yalnız II C) I, II ve III
A) Hollanda B) İngiltere C) Portekiz D) I ve III E) Yalnız I

D) İtalya E) İspanya
123