Page 68 - 11-sinif-tarih-beceri-temelli-soru-bankasi
P. 68
KUZEYDEN GELEN TEHLİKE: RUSYA
4 1833'te Mısır İsyanı'nda Rusya'dan alınan yardım çerçe- 5 I. Balkan Savaşı'nın ardından Avrupa devletlerinin Lond-
vesinde Rus donanmasının Boğazlardan geçişi Rusları ra'da bir konferans toplama hazırlığında bulunduğu
bu bölge üzerindeki emelleri açısından cesaretlendirdi. esnada İttihat ve Terakki Partisi, Bab-ı Ali Baskını ola-
Aynı yıl imzalanan Hünkar İskelesi Antlaşması Ruslar rak anılan hükümet darbesiyle yürütme işlerine el koydu.
için istediği ortamın oluşmasını sağladı. Ancak İngiltere Bu baskınla birlikte İttihat ve Terakki Partisi devletin
bu antlaşmaya karşı çıktı. yönetiminde söz sahibi oldu.
İngiltere'nin bu antlaşmaya tepki göstermesinin İttihat ve Terakki Partisi'nin ;
nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
I. savaşın kaybedilmesi,
A) Rusya'nın Osmanlı'nın iç işlerine karışma fırsatı ya- II. halkın meşrutiyet rejiminden memnun olmaması,
kalaması
rahatça geçebilecek. DATA YAYINLARI
B) Rusya'nın kapitülasyonlardan yararlanması III. ordunun siyasete karışması
C) Rusya'nın İstanbul'da elçi bulunduracak olması
gerekçelerinden hangilerini öne sürerek Bab-ı Ali
D) Sömürgesi olan Hindistan yolu üzerinde güçlü bir Baskı'nın gerçekleştirdiği söylenebilir?
Rusya'nın varlığını istememesi
E) Antlaşmanın sekiz yıl sürecek olması A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
6
Hünkar İskelesi Antlaşması (1833) Londra Boğazlar Sözleşmesi (1841)
● Osmanlı-Rusya arasında imzalandı. ● Osmanlı Devleti, İngiltere, Rusya, Fransa,
● Her iki devlet huzur ve güvenlikleri için birbi- Avusturya ve Prusya arasında imzalandı.
rine yardım edecek. ● Boğazlar, Osmanlı Devleti'nin egemenli-
ğinde olacak.
● Osmanlı Devleti Ruslardan yardım istedikleri ● Barış zamanlarında Boğazlar bütün savaş
takdirde, Rusya karadan ve denizden, her iki
BECERİ TEMELLİ YENİ NESİL SORU ● Rusya herhangi bir Batı devleti ile savaşa ● Ticaret gemileri Boğazlardan serbestçe
tarafın da kararlaştırdığı sayıda bir kuvvetle
gemilerine kapalı olacak.
yardım edecek.
geçebilecek.
girerse, Osmanlı Devleti Çanakkale Boğazı'nı
Rusya ile savaşan devletin donanmalarına
kapayacak, Rus gemileri ise Boğazlardan
Yukarıda verilen Hünkar İskelesi Antlaşması ile Londra Boğazlar Sözleşmesi birlikte değerlendirildiğinde aşağıdaki
yargılardan hangisine ulaşılamaz?
A) Rusya'nın Hünkar İskelesi Antlaşması'yla Boğazlar üzerinde etkinlik kazanması, Boğazlar sorunun ortaya çıkmasına
neden olmuştur.
B) Osmanlı Devleti Londra Boğazlar Sözleşmesi'yle Boğazlar üzerinde yeniden tam egemenlik hakkını elde etmiştir.
C) Rusya Hünkar İskelesi Antlaşması'yla elde ettiği hakları Boğazlar Sözleşmesi'nde kaybetmiştir.
D) Osmanlı Devleti'nin Boğazlar Sözleşmesi'yle tek başına karar verme yetkisinin elinden alınmasıyla Boğazlar konusu
uluslararası bir statü kazanmıştır.
E) Devletler arasındaki çıkar çatışmaları Osmanlı Devleti'nin Boğazlar üzerindeki egemenliğini zedelemiştir.
66