Page 117 - 11_cografya_ogretmenin

KÜRESEL ORTAM: BÖLGELER VE ÜLKELER 115
Dünya Çapında Faaliyet Gösteren Örgütler

1. Küresel Örgütler
ĞRETMENİN
a. Siyasal Örgütler
Birleşmiş Milletler (BM)

ˇ Birleşmiş Milletlerin kuruluş amacı, İkinci Dünya Savaşı’nı
kazanan ülkeler tarafından savaş sonunda ortaya çıkabilecek
anlaşmazlıkları çözmektir. Bunun üzerine dünyada barış ve gü-
ĞRETİM YILI
venliği sağlamak amacıyla 51 ülke bir araya gelerek 24 Ekim YAYINEVİ
1945 yılında Birleşmiş Milletleri kurdular. 2011’de üye sayısı
193’e çıkmıştır.
DERS NOTLARI - EDİTÖR
11. SINIF COĞRAFYA Ö
ˇ Türkiye Birleşmiş Milletlerin kurucu üyeleri arasında yer almaktadır. Üye ülkelerden ABD,
Çin, Rusya, Fransa ve İngiltere alınan kararlarda veto hakkına sahiptirler. Bu ülkelerin
onaylamadığı kararlar yürürlüğe girmez.
ˇ BM’nin çeşitli organları bulunmaktadır. Bunlar:
ˇ Genel Sekreterlik: Birleşmiş Milletler Örgütünün en üst organıdır. Genel Sekreter, Genel
2019-2020 EĞİTİM Ö
Kurulca seçilir. Birleşmiş Milletlerin idari işlerini yürütmek ve arabuluculuk yapmak yetki-
lerine sahiptir.
ˇ Genel Kurul: Bir tartışma ve karar organıdır. Her üye ülkenin bir oy hakkı vardır. Genel
Kurul kararları tavsiye niteliğindedir. Ülkeler için bağlayıcılığı yoktur. Ekonomik ve Sosyal
Konsey ile Vesayet Konseyi doğrudan Genel Kurula bağlıdır.
ˇ Güvenlik Konseyi: ABD, Çin, İngiltere, Fransa ve Rusya’dan oluşan 5 daimi üye ile dönü-
şümlü olarak her iki yılda bir değişen 10 geçici üyeden oluşur. Konseyin esas görevi, BM
‘nin amaç ve ilkeleri çerçevesinde uluslararası barış ve güvenliği sağlamaktadır.
ˇ Ekonomik ve Sosyal Konsey: Bu kurulun görevleri arasında ; yaşam standartlarını yükselt-
mek, istihdamı arttırmak, ekonomik ve sosyal ilerleme ile kalkınmayı sağlamak vardır.
ˇ Uluslararası Adalet Divanı: Birleşmiş Milletler Teşkilatı’nın yargı organı olup devletler
arası problemlerle ilgilenen evrensel bir mahkemedir. Lahey’de (Hollanda) bulunan bu
mahkemenin görevi, BM tarafından tanınan ülkeler arasındaki uluslararası hukuka aykırı
olan sorunları çözmek ve BM organlarınca çözüme ulaştırılamayan uluslararası problemlere
çözüm getirmektir.
ˇ Birleşmiş Milletlerin uluslararası sorunlarla ilgilenmek ve Genel Kurula yardımcı olmak için
birçok yardımcı organı vardır. Bunlardan bazıları şunlardır:
ˇ UNESCO: Bilim ve Kültür Örgütü
ˇ FAO: Gıda ve Tarım Örgütü