Page 131 - 11_cografya_ogretmenin

ÇEVRE VE TOPLUM 4. ÜNİTE 129

ĞRETMENİN
ÇEVRE SORUNLARI VE TÜRLERİ
ˇ Doğal süreçler ile beşeri faaliyetler sonucu çevrenin zarar görmesi, kirlenmesi ve doğa-
daki dengenin bozulması çevre sorunu olarak adlandırılmaktadır. Çevre sorunları; çeşitlilik
göstermekle birlikte küresel iklim değişikliği, ozon tabakasının seyrelmesi, asit yağmurları,
çevre kirliliği, ormanların tahrip edilmesi gibi başlıklar altında toplanabilir. Çevre kirliliği
ise kendi içerisinde su kirliliği, hava kirliliği, toprak kirliliği, ses kirliliği, radyoaktif kirlilik,
besin kirliliği ve ışık kirliliği gibi alt başlıklara ayrılmaktadır. YAYINEVİ

1. Su Kirliliği
DERS NOTLARI - EDİTÖR
çok etkilenen sudur. Çünkü her türlü kirlilik suyla Ö ĞRETİM YILI
ˇ Çevre kirlenmesinden en çabuk, en kolay ve en
11. SINIF COĞRAFYA
temizlenmektedir.

ˇ Teknolojik gelişmelere bağlı olarak fabrika atık-
2019-2020 EĞİTİM Ö
ları, deniz taşıtlarından çıkan yanmış yağlar, ma-
zot ve katranlar, ilaç ve kağıt fabrikalarından
çıkan zararlı kimyasal maddeler, tarım ilaçları ve
gübreler, evlerden kullanılan bulaşık deterjanları
değişik yollarla sulara karışır ve kirlenmesine yol açar.

ˇ Su, biyolojik kirlenme sonucunda önemli bir hastalık kaynağı halini alır. Sularda fenol türev-
leri, kurşun, amonyak olduğunu düşünerek bunların hangi hastalıklara yol açtığını görelim.
ˇ Fenol türevleri: Beyinde ve dolaşım sisteminde bozukluk, böbrek yetmezliği, boğazda şid-
detli yanma, kusma, mide kanaması, mide krampları, şok ve solunum durmasına yol açar.
ˇ Kurşun: Beyin, böbrekler, karaciğer ve mide, bağırsak sistemi ile kemik iliğinde hastalıkla-
ra yol açar.
ˇ Amonyak: Boğaz, yemek borusu ve bağırsak sisteminde tahrişler, bulantı, kusma, mide
ağrıları gibi rahatsızlıklara yol açar.

2. Toprak Kirliliği

ˇ İnsanlar tarafından toprağın içine ya da üzerine bırakılan ya da başka şekillerde toprağa
karışan zararlı maddelerin toprağın niteliğini bozmasına toprak kirliliği denir. Toprak kir-
liliğine yol açan başlıca faktörler; sulardan toprağa karışan maddeler, hava yoluyla gelen
maddeler, tarım alanlarında kullanılan ilaç ve gübrelerden kaynaklanan kimyasal maddeler
ile kentsel katı ve sıvı atıklardır.