Page 65 - 11_cografya_ogretmenin

BEŞERİ SİSTEMLER 63

1980’den Sonraki Dönem

ˇ Türkiye ekonomisi 1980 ‘den sonra önceki dönemlere göre büyük değişimler geçirmiştir. 24
ĞRETMENİN
Ocak 1980’de alınan kararlar Türk ekonomisinde dönüm noktası olmuştur.

YAYINEVİ
ˇ Bu kararlara göre, ödemeler dengesini düzeltmek, enflasyonu düşürmek, serbest piyasa
ekonomisine geçmek ve ihracata yönelik üretimi teşvik etmek önceliktedir.

ˇ Ayrıca yine bu kararlara göre Türkiye ekonomisi dışa kapanık bir ekonomik model yerine
ĞRETİM YILI
dışa açık, küresel ekonomiye uyum sağlayabilen serbest ekonomi modeline geçmiştir.
ˇ Sanayi ve ticaretin gelişme gösterdiği bu dönemde bütçe açığı giderek artmıştır.

DERS NOTLARI - EDİTÖR
11. SINIF COĞRAFYA Ö
ˇ 1990’lı yıllara gelindiğinde küresel ekonomide durgunluğun yaşanması 1990-1991 yıllarında
Körfez Savaşı’nın çıkması ve Türkiye’deki yüksek enflasyon oranları Türkiye’nin ekonomik
dengesini olumsuz etkilemiştir. Türkiye artan dış borcu nedeniyle Uluslararası Para Fonu
olan IMF’den borç almak zorunda kalmıştır.

2019-2020 EĞİTİM Ö
ˇ 17 Ağustos Gölcük depremi ile 12 Kasım Düzce depremi ülke ekonomisinin sarsılmasına
neden olmuştur.

ˇ Ülkemizde 2007-2013 yılları arasında Dokuzuncu Kalkınma Planı, 2014-2018 yıllarında ise
Onuncu Kalkınma Planı uygulanmıştır.

ˇ Türkiye’de ekonomik politikalar içinde mekânsal gelişimin farklılıklarının azaltılması ve az
gelişen bölgenin ekonomik gelişimlerinin sağlanması amacıyla birçok proje ve uygulama dev-
reye koyulmuştur. (1927 Teşvik-i Sanayi Kanunu gibi)

ˇ Ülkemizde bölgeler arasındaki coğrafi koşulların eşit olmamasından dolayı, her yerin eşit
düzeyde gelişmesi olanaklı değildir. Elverişli koşullara sahip yerler daha fazla gelişirken,
elverişsiz koşullara sahip bölgeler daha az gelişir. Bu durum başta iç göçler olmak üzere
çeşitli problemlere neden olur. Bunun için ülkemizin gelişmemiş yörelerinde yapılacak yatı-
rımları özendirmek ve dengeli kalkınmayı sağlamak için teşvik uygulamaları yapılmaktadır.
Bu uygulamalardan başlıcaları şunlardır:
F Vergi indirimi veya ertelemesi,

F Arsa temini,
F Araç gereç alımında gümrük vergisi ve KDV indirimi veya muafiyeti,
F Ucuz enerji vs.
ˇ 2005 yılında Teşvik Yasası’nın kapsamı genişletilerek 49 il bu yasa kapsamına alınmıştır.