Page 156 - 6. Sınıf VIP Türkçe Konu Anlatımlı

154 SÖZLÜ İLETIŞIM - GÖRSEL OKUMA MEDYA METINERI
DİJİTAL VE BASILI KAYNAKLARDA BİLGİ ARAMA
DİJİTAL KAYNAKLARDA BİLGİ ARAMA
İnternetten veya bir kitaptan istediğimiz bir bilgiye ulaşmak için bilmemiz gereken bazı
yöntemler vardır.
İnternetten bir bilgiye ulaşmak için yapmamız gerekenler şunlardır:

F Öncelikle hangi bilgiye ulaşmak istediğimize karar vermeliyiz.
F Örneğin “sporun yararları” konusunu araştırıyorsak bilgisayarımızın veya tabletimizin
EDİTÖR YAYINEVİ
adres çubuğuna “sporun yararları” yazıp enter tuşuna basmalıyız.
F Arama motoru, bu bilgiyle ilgili yazıların bulunduğu sitelerin listesini verecektir. Bu
siteler içinde güvenli olanlardan birine tıklayıp konuyla ilgili metinleri okuyabiliriz. İçe-
rikte verilen konuyu yetersiz bulursak arama motorunun ana sayfasına geri dönerek
listedeki diğer sitelere bakabiliriz.
F Bir internet sayfasında yalnızca aradığımız konuyu değil o konuyla ilişkili diğer konu-
ları da bulmamız mümkündür. Bu yüzden genellikle sitelerin içinde “arama” satırları
vardır. Bu arama bölümlerinden, konuyla ilgili diğer bilgilere de ulaşabiliriz.

BASILI KAYNAKLARDA BİLGİ ARAMA
Bir bilgiye ulaşmak için elimize bir kitap aldığımızda öncelikle o kitabın içindekiler bölümü-
nü inceleriz. Böylelikle aradığımız bilgiye çok daha kolay ve kısa sürede ulaşırız.
Bazı kitap ve dergilerde içindekiler bölümünün dışında bir de dizin (indeks) bölümü vardır.
Dizin, bir kitap ya da derginin içinde yer alan bilgileri yer numarasıyla belirten ve eserin
arkasında yer alan alfabetik listedir.
Hem dizin hem de içindekiler bölümünün amacı eserin içinde bulunan kavramların kolay
bir şekilde bulunmasını sağlamaktır.
Bilgiye ulaşmada diğer bir kaynak ise sözlüklerdir. Bir dilin kelime ve deyimlerini alfabetik
sıraya uygun olarak tanımlayan, açıklayan ve başka dillerdeki karşılıklarını veren eserlere
sözlük denir.
Sözlüklerde kelimeler alfabetik sıraya göre dizilirken öncelikle kelimelerin ilk harflerine
bakılır. İlk harflerden hangisi alfabede daha önde geliyorsa o kelime sıralamada daha
üstte yer alır. Eğer ilk harfler aynıysa sırasıyla ikinci, üçüncü ve dördüncü harflere bakılır
ve sıralama buna göre yapılır.

Örnek

“kalem, kaleci, sandık” sözcüklerini alfabetik olarak şöyle sıralayabiliriz:
1. sözcük → kaleci
2. sözcük → kalem
(Verilen sözcükler incelendiğinde kaleci sözcüğü ile kalem sözcüğünün ilk dört harfi-
nin aynı olduğu görülür. Ancak bu iki sözcüğün beşinci harfi farklıdır ve alfabemizde
“c” harfi “m” harfinden önce geldiği için kaleci sözcüğü sözlükte kalem sözcüğünden
önce gelecektir.)
3. sözcük → sandık (3. sırada sandık sözcüğü yer alır. Çünkü “s” harfi “k” harfinden
sonra gelir.)