Page 70 - 6. Sınıf VIP Türkçe Konu Anlatımlı
P. 70

68                                             NOKTALAMA İŞARETLERİ
       Ünlem ve seslenmelerde anlatımı pekiştir-
       mek için konur.                          Örnek

              Örnek                       F   Haksız mıyım? Liderler içinde Ata-
                                             türk gibisi var mı?
        Yatağında yatan çoçuğa:
        — “Ayşe... Ayşe!” diye seslendi.
                                                NOT

       Karşılıklı  konuşmalarda,  yeterli  olmayan,   İçinde  soru  kelimeleri  veya  soru  eki
                                             Kaça aldım, şimdi hatırlamıyorum. İ
       eksik bırakılan cevaplarda kullanılır.  bulunan  ama  anlamca  soru  cümlesi
                                          olmayan cümlelerde soru işareti kulla-
             EDİTÖR YAYINEV
                                          nılmaz.
              Örnek
                                          F
        — Kimsin?
        — Ahmet                         Bazı cümleler soru kelimesi barındırmadığı
        — Hangi Ahmet?                  hâlde soru cümlesidir. Bunların sonuna da
        — ...                           soru işareti konur. Bu cümlelerin soru anla-
        — Sen misin, Ahmet Usta?        mı vurgu ve tonlama ile belirtilir.
        — ...
                                                Örnek

               NOT                        F   Yaşınız?  F    Unvanınız?

        Üç nokta yerine iki veya daha çok nok-
        ta  kullanılamaz.  Ünlem  ve  soru  işare-  NOT
        tinden sonra üç nokta yerine iki nokta
        kullanılır.                       "mı/mi"  eki  "-ınca/-ince"  anlamında
        F    Sen de çalışmadın ya!..      zarf-fiil işleviyle kullanıldığında cümlenin
                                          sonuna soru işareti konmaz.
                                          F   Hava karardı mı eve gideriz.
       SORU İŞARETİ (?)                   Soru ifadesi taşıyan sıralı ve bağlı cüm-
       Soru bildiren cümle veya sözlerin sonuna   lelerde soru işareti en sona konur.
       konur.                             F   Ben  mi  yanlış  anladım,  onlar  mı
                                             doğru anlatamadı?
              Örnek

        F    “Sular mı yandı? Neden tunca ben-
           ziyor mermer?”
                                        ÜNLEM İŞARETİ (!)
                                        Sevinç, kıvanç, acı, korku, şaşma gibi duy-
       Bilinmeyen, kesin olmayan veya şüpheyle   guları anlatan cümlelerin sonuna konur.
       karşılanan yer, tarih vb. durumlar için kul-
       lanıldığında ayraç içine alınır.
                                                Örnek
              Örnek                       F   Hava ne kadar da sıcak!

        F    Yunus Emre (1240?-1320)      F   Eyvah, anahtarı içeride unuttum!
       Cevabı zaten içinde olan soru cümlelerin-  Seslenme, hitap ve uyarı sözlerinden son-
       de de soru işareti kullanılır.   ra konur.
   65   66   67   68   69   70   71   72   73   74   75