Page 205 - 6. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 205

İSİM T
            İSİM TAMLAMALARIAMLAMALARI                                                      4. BÖLÜM   205
            İsim T
            İsim Tamlamaları Türleriamlamaları Türleri
            •   İsim tamlamalarında, tamlamayı oluşturan sözcükler arasındaki ilişki çeşitli eklerle ya da eksiz sağlanır.
               Tamlamayı oluşturan sözcüklerin ek alıp almama durumlarına ve kullanılan isimlerin ikiden fazla olma-
               sına göre isim tamlamaları üç başlıkta ele alınır.

                                                   İsim Tamlamaları

                  Belirtili İsim Tamlaması      Belirtisiz İsim Tamlaması     Zincirleme İsim Tamlaması



            Belirtili İsim Tamlamasıamlaması                 Belirtisiz İsim T
            Belirtili İsim T
                                                             Belirtisiz İsim Tamlamasıamlaması
       EDİTÖR YAYINLARI
            •   Tamlayanın ve tamlananın ek aldığı isim tamla-  •   Tamlayanı eksiz olan isim tamlamalarıdır. Bu tür
               malarıdır. Tamlayan ilgi hâli eki (-ın / -nın), tam-  tamlamalarda tamlayan ek almaz ancak tamla-
               lanan da iyelik eklerinden birini (-ım, -ın, -ı, -sı,   nan iyelik ekini alır.
               -ımız, -ınız, -ları) alır.                    Ő  Yol boyu            Ő  Sınıf panosu

            Ő  Yağmurun yağışı      Ő  Kalemin ucu           Ő  Saç tokası          Ő  Parmak işareti

            Ő  Masanın ayağı        Ő  Çocuğun odası
                                                             •   Belirtisiz isim tamlamasında tamlayan tamlana-
            •   Belirtili ad tamlamasında tamlayan ile tamlana-  nın neden yapıldığını, neye benzediğini ve nede-

               nın yeri değişebilir.                           nini (sebebini) belirtir.
                                                             ̛   Örnek:
            ̛    Örnek:
                                                             Ő  Gül  suyu  (Tamlayan  tamlananın  neden  yapıldı-
            Ő   Işıkları  sönmüştü  odanın � (odanın ışıkları)  ğını belirtir.)
               tamlanan         tamlayan
                                                             Ő  Örgü peyniri (Tamlayan tamlananın neye benze-
            Ő   Sözleri  tükendi artık  adamın � (adamın sözleri)  diğini belirtir.)
               tamlanan           tamlayan


            •   Belirtili isim tamlamasında tamlayan ile tamlanan   {  Not: Belirtisiz isim tamlamalarında tamlayan
                                                             ile tamlanan arasına hiçbir sözcük girmez. Bu ku-
               arasına farklı sözcükler girebilir.
                                                             rala aykırı kullanımlar yanlış olarak değerlendirilir.
            ̛    Örnek: Bahçenin   yıkık  duvarı   tekrar örüldü.
                       tamlayan     tamlanan                 ̛   Örnek:  Van eski milletvekili (Yanlış)
                                                                       Eski Van milletvekili (Doğru)
            •   Bu tamlamalarda tamlayan ya da tamlanan bir-
               den fazla olabilir.
                                                             Zincirleme İsim T
                                                             Zincirleme İsim Tamlamasıamlaması
            ̛    Örnek:                                      •   İkiden fazla ismin birbirine bağlandığı isim tamla-

            Ő  Soruların    zorluğu  ya da kolaylığı   tartışılabilir.  malarıdır. Tamlayan ya da tamlanan kendi içinde
               tamlayan tamlanan     tamlanan                  tamlama oluşturur.

            Ő   Odanın  ve balkonun   pencereleri   değiştirilecek.  ̛   Örnek:
               tamlayan   tamlayan  tamlanan
                                                             Ő  Saç boyası → belirtisiz isim tamlaması
            •   Belirtili ad tamlamalarında, tamlanan çokluk için-  Saç boyasının  rengi → zincirleme isim tamlaması
                                                                           tamlanan
                                                                  tamlayan
               den seçme bildiriyorsa tamlayan eki “-in” yerine
               “-den” takısı kullanılır.
                                                             Ő  Okulun kapısı → belirtili isim tamlaması
            ̛    Örnek: Kitapların bir kısmı (Kitaplardan bir kıs-  Okulun kapısının  kolu → zincirleme isim tamlaması
            mı)                                                   tamlayan  tamlanan
   200   201   202   203   204   205   206   207   208   209   210