Page 467 - 6. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 467
YÖNETİM BİÇİMLERİNİ ÖĞRENİYORUM
YÖNETİM BİÇİMLERİNİ ÖĞRENİYORUM 6. ÜNİTE 467
• Demokraside egemenlik kayıtsız şartsız milletindir. YÖNETİM BİÇİMLERİ
• Millet bu egemenlik hakkını milletvekilleri aracı- • Yönetim biçimi, devletin idare şeklidir.
lığıyla kullanmaktadır. Yöneten kişiler ellerindeki • Bir devletin yönetim şekli o devletin kuruluşu,
gücü milletten alırlar. toplumun yaşayışı ve kültürü ile yakından ilgilidir.
• Demokraside hürriyet ve eşitlik kavramları esas
Monarşi
alınır. Hürriyet başka birisine zarar vermeden is- Monarşi
tenilen her şeyi yapabilmektir. • Monarşi, bir hü-
• Demokraside bütün insanlar özgürdür. İnsanlar kümdarın devlet
serbest düşünme ve düşüncelerini açıklayabilme başkanı olduğu
hakkına sahiptir. yönetim biçimidir.
EDİTÖR YAYINLARI
• Saltanatın bir baş-
DEMOKRASİNİN İLKELERİ
ka adıdır. Seçim
Yönetme yetkisinin millete ait olması dışı yöntemler kullanılır.
Milli demektir. Demokraside egemenlik • Katar, Umman ve Bahreyn gibi ülkeler monarşi
Egemenlik
halka aittir. ile yönetilmektedir.
• Genellikle babadan oğula geçen saltanat sistemi
Bireyin başkalarının haklarına zarar mevcuttur.
Özgürlük
vermeden istediğini yapabilmesidir. • Hükümdarın yasaları hazırlayan ve milletin tem-
silcilerinden oluşan bir meclisi kabul etmesine
Hakların kullanılmasında ayrım ya- meşruti monarşi denir.
pılmamasıdır. Demokraside eşitlik, • Danimarka, İngiltere ve Belçika meşruti monarşi
yasalar önünde eşitliktir. Yasalar ile yönetilmektedir.
Eşitlik
herkese aynı biçimde uygulanır;
Oligarşi
herhangi bir kişiye, aileye ve zümre- Oligarşi
ye ayrıcalık tanınmaz. • Oligarşi, küçük bir
azınlığın yönetim-
Farklı görüşlere, anlayışlara ve ina-
Çoğulculuk nışlara saygı gösterilmesidir. Farklı de olduğu devlet
fikirlerin yönetime yansımasıdır. biçimidir. Genelde
yönetimdeki grup
Demokraside çoğunluk ilkesi aranır. askeri, siyasi veya
Seçimlerde çoğunluğu elde eden maddi olarak ülkenin önde gelen gruplarından
parti iktidar olur. Diğer partiler de birisidir.
Çoğunluk
muhalefeti oluşturur. Demokraside • Günümüzde; Cezayir, Irak ve Suriye gibi ülkeler
çoğunluğun yanında azınlığın da oligarşi ile yönetilmektedir.
hakları korunur.
Teokrasieokrasi
T
Demokrasiler etkin ve aktif yurttaş- • Teokrasi, en genel
lara gereksinim duyar. Yurttaşlar şekilde din adam-
Katılım
seçme ve seçilme haklarıyla yöne- ları sınıfı tarafından
time iradesini yansıtır. dinsel kurallarla yö-
netilen toplumların
Demokratik yönetimler insan hakla-
İnsan yönetim biçimi ola-
Haklarına rına dayanır. Bu nedenle temel hak rak tanımlanabilir. Teokratik yönetim biçimlerin-
Saygı ve ödevler anayasa ile güvence altı- de din/tanrı siyasal iktidarın tek meşru kaynağı-
na alınmıştır. dır. Teokratik yönetimlere Vatikan örnek verilebilir