Page 10 - 7. SINIF TÜRKÇE PARAGRAF - GİRİŞ YAYINLARI
P. 10

nOkTalama işareTleri                                                    PARAGRAF TESTI  1

          1  Duygu ve düşünceleri daha açık ifade etmek, cümlenin   3  Virgül, birbiri ardınca sıralanan eş görevli kelime ve kelime
             yapısını ve duraklama noktalarını belirlemek, okumayı ve   gruplarının arasına konur: Fırtınadan, soğuktan, karanlıktan
             anlamayı kolaylaştırmak, sözün vurgu ve ton gibi özel-  ve biraz da korkudan sonra bu sıcak, aydınlık ve sevimli
             liklerini belirtmek üzere noktalama işaretleri kullanılır.   odanın havasında erir gibi oldum. Sıralı cümleleri birbirin-
             Noktalama işaretlerinden nokta, virgül, noktalı virgül,   den ayırmak için konur: Umduk, bekledik, düşündük. (Yakup
             iki nokta, üç nokta, soru, ünlem, tırnak, ayraç ve kesme   Kadri Karaosmanoğlu). Uzun cümlelerde yüklemden uzak
             işaretleri ait oldukları kelimelere bitişik olarak yazılır ve   düşmüş olan özneyi belirtmek için konur: Saniye Hanıme-
             kesme dışındaki işaretlerden sonra bir harf boşluğu ara   fendi, merdivenlerde oğlunun ayak seslerini duyar duymaz,
             verilir.                                              hasretlisini karşılamaya atılan bir genç kadın gibi koltuğun-
                                                                   dan fırlamış ve ona kapıyı kendi eliyle açmaya gelmişti.
             Bu metnin dil ve anlatımıyla ilgili;
                                                                   Cümle içinde ara sözleri veya ara cümleleri ayırmak için
             I�  Açıklayıcı bir anlatım vardır.                    ara sözlerin veya ara cümlelerin başına ve sonuna konur:
                GİRİŞ YAYINLARI
             II�  Amaç-sonuç cümlesi vardır.                       Zemin bu kadar koyu bir kırmızıya dönüşünce, bir an için de
             III� İkilemelere başvurulmuştur.                      olsa, belirginliğini yitiriverdi sivilceleri. Anlama güç kazan-
                                                                   dırmak için tekrarlanan kelimeler arasına konur. Tırnak
             IV� Karşılaştırmadan yararlanılmıştır.                içinde olmayan alıntı cümlelerinden sonra konur. Konuşma
             V�  Tanımlama yapılmıştır.                            çizgisinden sonraki alıntı cümlesinin bitimine konur.

             numaralanmış ifadelerden hangileri yanlıştır?         Bu metinde “virgül” ile ilgili aşağıdakilerden hangi-
                                                                   sine değinilmemiştir?
             A) I ve III        B) I ve IV
             C) III ve V        D) II ve IV                        A)  Cümle içindeki ara sözleri veya ara cümleleri belirt-
                                                                      mek amacıyla kullanıldığına
                                                                   B)  Bibliyografik künyelerin arasına konulduğuna
          2  Cümlenin sonuna konur: Türk Dil Kurumu, 1932 yılında   C)  Eş görevli sözcük ve sözcük gruplarını ayırmada kul-
             kurulmuştur.  Bazı  kısaltmaların  sonuna  konur:  Alb.   lanıldığına
             (albay), Dr. (doktor), Yrd. Doç. (yardımcı doçent). Sayı-  D)  Sıralı cümlelerin arasında kullanıldığına
             lardan sonra sıra bildirmek için konur: 3. (üçüncü), 15.
             (on beşinci). Arka arkaya sıralandıkları için virgülle veya   4  Noktalı virgül, cümle içinde virgüllerle ayrılmış tür veya
             çizgiyle ayrılan rakamlardan yalnızca sonuncu rakamdan   takımları birbirinden ayırmak için konur: Erkek çocuk-
             sonra nokta konur: 3, 4 ve 7. maddeler. Bir yazının mad-  lara Doğan, Tuğrul, Aslan, Orhan; kız çocuklara ise İnci,
             delerini gösteren rakam veya harflerden sonra konur: I. 1.    Çiçek, Gönül, Yonca adları verilir. Türkiye, İngiltere, Azer-
             A. a. Tarihlerin yazılışında gün, ay ve yılı gösteren sayı-  baycan; Ankara, Londra, Bakü. Ögeleri arasında virgül
             ları birbirinden ayırmak için konur: 29.5.1453, 29.X.1923   bulunan sıralı cümleleri birbirinden ayırmak için konur:
             vb. Saat ve dakika gösteren sayıları birbirinden ayır-  Sevinçten, heyecandan içim içime sığmıyor; bağırmak,
             mak için konur: Tren 09.15’te kalktı. Toplantı 13.00’te   kahkahalar atmak, ağlamak istiyorum. At ölür, meydan
             başladı. Kitap, dergi vb.nin künyelerinin sonuna konur:   kalır; yiğit ölür, şan kalır. (Atasözü) İkiden fazla eş değer
             Agâh Sırrı Levend, Türk Dilinde Gelişme ve Sadeleşme   ögeler  arasında  virgül  bulunan  cümlelerde  özneden
             Evreleri, TDK Yayınları, Ankara, 1960. Dört ve dörtten   sonra noktalı virgül konabilir: Yeni usul şiirimiz; zevksiz,
             çok rakamlı sayılar sondan sayılmak üzere üçlü gruplara   köksüz, acemice görünüyordu. (Yahya Kemal Beyatlı)
             ayrılarak yazılır ve araya nokta konur: 1.000, 326.197,   Bu metinde “noktalı virgül” ile ilgili aşağıdakilerden
             49.750.812 vb. Genel ağ adreslerinde kullanılır: http://  hangisine değinilmemiştir?
             tdk.gov.tr. Matematikte çarpma işareti yerine kullanılır:
             4.5=20, 12.6=72 vb.                                   A)  Virgüllerle ayrılmış tür veya takımların farklı olduğunu
                                                                      belirtmek amacıyla kullanıldığına
             Buna göre metnin konusu aşağıdakilerden hangisi-
             dir?                                                  B)  Kendisinden sonra açıklama yapılacak ya da örnek
                                                                      verilecek cümlenin sonuna konulduğuna
             A)  Noktalama işaretleri                              C)  Ögeleri arasında virgül bulunan sıralı cümlelerin karı-
             B)  Noktanın kullanıldığı yerler                         şıklılığa uğramaması amacıyla kullanıldığına
             C)  Türk Dil Kurumunun görevleri                      D)  Virgülle ayrılmış örneklerin özneyle karışmaması için
             D)  Yazım kuralları ve noktalama işaretleri              konulduğuna

                                                                                 Giriş yayınları / 7. Sınıf Türkçe  37
   5   6   7   8   9   10   11   12