Page 202 - 7. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

202
• Sebep-sonuç cümleleriyle amaç-sonuç cümleleri birbirine karıştırılmamalıdır. Sebep-sonuç cümlelerinde eylem

gerçekleşmiş ve gerçekleşen bu eyleme bağlı olarak sonuç ortaya çıkmıştır. Amaç-sonuç cümlelerinde ise ey-
lemin gerçekleştirilme amacı bellidir ancak bu amaca ulaşılıp ulaşılmadığı belli değildir.

̛ Örnek:
Ő Düzenli beslendiği için sağlığını koruyor � Ő Sağlığını korumak için düzenli besleniyor �
sebep sonuç amaç sonuç
Kişinin düzenli beslenmesi, sağlığını korumasını sağlamış- Kişinin düzenli beslenmesindeki amaç, sağlığını koruyabil-
tır. Sağlığın korunduğu sonucunun gerçekleştiği bilinmek- mektir. Kişinin düzenli beslendiği bilinmektedir ancak sağ-
tedir. lığını koruma amacının gerçekleşip gerçekleşmediği belli
değildir.
EDİTÖR YAYINLARI
KOŞUL
• Yargının gerçekleşmesinin başka bir durumun yerine gelmesi şartına bağlı olduğu cümlelere koşul (şart) cümleleri
denir.

̛ Örnek: Ailemden izin alabilirsem ben de geziye geleceğim. (Geziye gidebilmenin koşulu, aileden izin alabilmedir.)
koşul

{ Not: Koşul cümlelerinde genellikle “-sa/-se” şart eki kullanılır. Bu ek bazen kullanılmayabilir.

̛ Örnek: Ő İşimiz erken biterse sizi ziyarete geliriz. Ő Ödevini bitirdin mi oyun oynayabilirsin.
koşul koşul
• Yükleme sorulan “Şartı ne?” veya “Hangi şartla?” sorularıyla yargının şartı bulunur.

̛ Örnek: Yatırımlar arttıkça insanların refah seviyesi yükselecektir. (Hangi şartla insanların refah seviyesi artacak-
tır? → Yatırımların artması)

ÇÖZÜMLÜ SORULAR
ÇÖZÜMLÜ SORULAR

1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde sebep-sonuç 2. (I) İlkbaharda ada çayı bahçesine dönen Hoyran’da,
ilişkisi yoktur? denizi gören bir sanatevi var. (II) Mutfağı, banyosu,
kliması, buzdolabı olan elli metrekarelik müstakil bir
A) Dışarı çıkma yasağı olduğundan hafta sonu ev-
deydi. ev burası. (III) Sanatçılar konaklıyor bu sakin ortam-
da. (IV) Sanatevinden, en az bir kitabı yayımlanmış
B) Arabayı dikkatli bir şekilde sürmediğin için kaza yazarlar ve en az bir kişisel sergi açmış ressamlar
yaptınız.
yararlanabiliyor.
C) Bisiklet alabilmek için para biriktiriyordu.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisin-
D) Arka sırada oturduğu için öğretmenin sesini du- de koşula bağlı bir durum söz konusudur?
yamıyordu.
A) I B) II C) III D) IV

Çözüm: Gerçekleşen yargının, gerçekleşme nedeniyle Çözüm: Yargının gerçekleşmesinin başka bir durumun
birlikte verildiği cümlelere sebep-sonuç cümleleri denir. gerçekleşmesine bağlı olduğu cümlelerde koşula bağlı bir
Bu açıklamaya göre A, B ve D seçeneklerindeki cümleler- durum söz konusudur. Parçadaki IV numaralı cümlede de
de sebep-sonuç ilişkisi vardır. C seçeneğindeki cümlede bu durum söz konusudur. Sanatevinden yararlanabilmek
ise belli bir amaca yönelik olan yargının gerçekleşip ger- için en az bir kitap yayımlamış olmak ve en az bir kişisel
çekleşmediği belli değildir. Yani bu cümlede amaç-sonuç sergi açmış bir ressam olmak gerekir.
ilişkisi vardır.
Sanatevinden, en az bir kitabı yayımlanmış yazarlar ve
C → Bisiklet alabilmek için durmadan para biriktiriyor � en az bir kişisel sergi açmış ressamlar yararlanabiliyor.
amaç sonuç koşul bildiren ifade