Page 259 - 7. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 259
ANLATIM BOZUKLUKLARI (ANLAMA DAYALI ANLATIM BOZUKLUKLARI) - 1TIM BOZUKLUKLARI (ANLAMA DAYALI ANLATIM BOZUKLUKLARI) - 1
ANLA ⒐. BÖLÜM 259
Sözcüğün Y
Sözcüğün Yanlış Yerde Kullanımıanlış Yerde Kullanımı
• Nitelikli bir anlatımda, cümlenin anlatmak istediği düşünce açık bir şekilde ifade edilmeli, sözcükler yerli yerinde
kullanılmalıdır. Söz diziminde uyulması gereken en önemli kural, sözcüklerin yapısal ve anlamsal yönden bir çırpıda
anlaşılabilecek şekilde sıralanmasıdır. Yerinde kullanılmayan bir söz, cümlenin anlamını değiştirebilir.
Ő
Köprüler tekrar tekrar yıkılmıştır. (Yanlış)
Haberlerde tekrar tekrar yıkılan köprüleri izledim.
Yıkılan köprü görüntüleri tekrar tekrar izlenmiştir. (Doğru)
Bu anlam karışıklığının giderilmesi için “tekrar tekrar” ikilemesi “izledim” kelimesinin önüne getirilmelidir.
EDİTÖR YAYINLARI
› Haberlerde, yıkılan köprüleri tekrar tekrar izledim.
Ő
Evde hiç eşya yoktur, ev boştur. (Yanlış)
Bütün gün bomboş evde oturdum.
Kişi evde hiçbir şey yapmadan oturmuştur. (Doğru)
Anlam karışıklığının giderilmesi için “bomboş” sözcüğü “evde” sözcüğünden sonra gelmelidir.
› Bütün gün evde bomboş oturdum.
Ő
Bir kadın birçok kitap okumuştur. (Yanlış)
Burada birçok kitap okuyan kadınla konuştum.
Kitap okuyan birden çok kadın vardır. (Doğru)
Anlam karışıklığının giderilmesi için “birçok” sözcüğü “kadınla” sözcüğünün önüne getirilmelidir.
› Burada kitap okuyan birçok kadınla konuştum.
Deyimlerin Yanlış Anlamda Kullanımıanlış Anlamda Kullanımı
Deyimlerin Y
• Deyimler, dilin anlatım gücünü zenginleştiren unsurlardır. Bu ifadeler kalıplaşmıştır ve belli anlamları vardır. Bu
ifadelerin, anlamlarının dışında kullanılması veya sözcüklerinin değiştirilmesi anlatım bozukluğuna yol açar. Aynı
durum atasözleri için de geçerlidir.
Cümle Anlatım Bozukluğunun Nedeni
“Göz yummak”, kusurlarını görmezden gelmek anlamında kul-
Ő Onun bize yaptığı iyiliklere hep göz yumduk� lanılan bir deyimdir. Bu cümlede ise kusurdan değil, iyiliklerden
bahsedildiğinden deyim, cümleye uygun değildir.
Cümledeki atasözünün kelimeleri değiştirildiği için anlatım bo-
Ő Bunca iyiliğe karşın o bize kötülük ediyor, besle zukluğu oluşmuştur. Atasözünün doğrusu “Besle kargayı, oy-
yılanı çıkarsın gözünü�
sun gözünü.” şeklindedir.
Ő Hiç misafirperver değildi, evine gelenleri baş “Baş üstünde tutmak” atasözü çok iyi ağırlamak anlamına geldi-
üstünde tutardı� ğinden misafirperver olmayan biriyle bağdaşmaz.