Page 59 - 8. SINIF DUBLEKS FEN BİLİMLERİ DEFTERİM
P. 59

ÜNİTE 3: BASINÇ                                                              ÖZETİN ÖZETİ



           Q Kum zeminde ağırlıkları eşit olan X, Y ve Z kaplarının oluş-  Q Dikdörtgenler prizmaları özdeş olup I ve II. duruma geti-
              turacakları  izler  arasındaki  ilişki  yüzey  alanına  bağlıdır.   rilerek  basınçları  kıyaslandığında  I.  durumda  prizmanın
                                                                                           2
              Kaplardan  yere  temas  ettiği  alanı  büyük  olanın  basıncı   yere temas ettiği alan 12 cm  iken II. durumda 6 cm 2
              küçük olur. Bu durumda kum zeminde oluşturacakları izle-  olur. Böylece yere temas eden yüzey alanı yarıya düştü-
              rin derinliği Y > X > Z olur.                       ğünden basınç iki katına çıkar.
                                                                                                  3 cm
                                                                                           2 cm
                        X         Y          Z
                        2S        2S        2S                           2 cm     6 cm                  6 cm

                                                                       3 cm
                        2S        S         3S                                   I               II

                             P  > P  > P                                            P  > P
                             Y   X  Z                                                II  I

           Q Günlük yaşamımızda bazı durumlarda basıncın artırılması veya azaltılması amaçlanır.

              5 Tren ve tır gibi ağır yük taşıyan araçların tekerlek sayısının çok olması basıncı azaltır.
              5 Çivi, vida ve raptiye uçlarının sivri yapılması basıncı artırır.
              5 Karlı zeminde kar ayakkabısı, kızak, kayak takımı, snowboard kullanılması basıncı azaltır.
              5 İş makinelerinin, tır, traktörlerin arka tekerleklerinin geniş yüzeyli yapılarak yere temas eden yüzey alanı büyültülerek
                basıncı azaltır.
              5 Kışın araçların karda kaymamasının önlenmesi için yüzey alanı küçük kar lastikleri kullanılır veya lastiklere zincir takıla-
                rak temas eden yüzey alanı azaltılarak basınç arttırılır.
              5 Kramponların altındaki dişler yüzey alanını küçültüp basıncı arttırarak kaymayı önler.

              5 Bıçağın geniş yüzeyindeki basınç küçük olduğundan cisimleri bıcağın bu yüzeyiyle kesmek zor olur. Bıçakların ince kısmı
                bilelenip  yüzey alanı küçülterek basıncın arttırılması sağlanır.

              5 Çapa makinesi, ağır iş makineleri, tank, ağır iş makinelerinde palet takılarak temas eden yüzey alanı genişletilir ve
                basınç azaltılır.

                                               Temas Eden Yüzeyi Azaltılan Araçlar













                                               Temas Eden Yüzeyi Arttırılan Araçlar














                                         MARKAJ YAYINLARI                                                      59
                                                                          Markaj Yayınları / 8. Sınıf Fen Bilimleri
   54   55   56   57   58   59   60   61   62   63   64