Page 303 - 8. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 303

SÖZEL MANTIK VE MUHAKEME (SIRALAMA YAPMA)APMA)
            SÖZEL MANTIK VE MUHAKEME (SIRALAMA Y                                           15. BÖLÜM   303
            Sıralama Yapmaapma
            Sıralama Y
            •   Metinde ve öncüllerde verilen bilgileri farklı değişkenlere göre sıralamayı gerektiren sorulara sıralama soruları
               denir. Soruda verilen kurgudan o sorunun sıralama sorusu olup olmadığı kolayca anlaşılabilir.


             {   Not: Öncüllerde verilen “önce, sonra, birinci, üçüncü, sağda, solda, haftanın farklı günleri, yıllar, daha büyük,
             daha küçük, alt, üst vb.” ifadeler sorunun kurgusunun sıralama mantığıyla oluşturulduğunu gösterir. Böyle sorularda
             sıralamayı belirten tabloların çizilmesi soruların çözümünü kolaylaştıracaktır.

              Mantık ve muhakeme sorularını çözerken dikkat edilmesi gereken hususlar şu şekilde sıralanabilir:

                 › Metin dikkatlice okunarak yorumlanmalı ve bilgilerle ilişkilendirilmelidir. Bağlantılı sorularda her soru bağımsız
       EDİTÖR YAYINLARI
                 düşünülmelidir. Bir sorunun cevabının diğer sorunun cevabını etkilemediği bilinmelidir.
                 › Soruda verilen öncüllerin hepsi teker teker okunmalı ve soruyla ilgili notlar tutulmalıdır. Not tutulurken tablo
                 oluşturuluyorsa öncelikle kesin olan bilgiler tabloya yerleştirilmelidir.
                 › Kesin olmayan bilgiler, sorunun çözümünde farklı ihtimaller olabileceğinin göstergesidir. Kesin olmayan bilgiler,
                 çözüm anında unutulmamalıdır.
                 › Soru  kökünde  kullanılan  “kesinlikle,  kesin  olarak”  ve  “olabilir,  söylenebilir”  gibi  ifadelere  dikkat  edilmelidir.
                 İhtimalli seçeneklerin kesinlikle doğru ya da kesinlikle yanlış kabul edilemeyeceği unutulmamalıdır.

            ̛    Örnek: İzmir - Mersin arasında yapılan bisiklet yarış-  ̛   Örnek:  Bir  fırında  arka  arkaya  dizilmiş  sepetlerde
            masına  katılan  bisikletçiler,  İzmir’den  yola  çıkıp  Muğla,   bazlama, çavdarlı ekmek, kepekli ekmek, tandır ekmeği
            Aydın,  Burdur,  Antalya  şehirlerinden  geçerek  Mersin’e   ve mısır ekmeği bulunmaktadır. Sepetlerin sırasıyla ilgili
            ulaşmışlardır.                                   şunlar bilinmektedir:
            Bisikletçilerin gideceği şehirlerin sıralaması ile ilgili olarak     › Tandır ekmeği ile bazlama arasında iki sepet vardır.
            şunlar bilinmektedir:                               › Mısır ekmeği 4. sepettedir.
                › Antalya’ya Burdur’dan sonra gidilmiştir.      › Bazlama, kepekli ekmeğin önündedir.
                › Muğla’ya üçüncü sırada gidilmiştir.
                › Mersin ile Aydın arasında en az iki şehre gidilmiştir.  ̚   Çözüm: Verilen bilgilere göre kesin olan tek bilgi 4.
                                                             sepette mısır ekmeği olduğudur.

            ̚    Çözüm: Başlangıç noktası olan İzmir 1. şehirdir. 2.   1  2       3        4        5
            öncüle göre Muğla da 3. şehir olmalıdır. Kesin yargılar-                      Mısır
            dan biri de Mersin’in en son gidilen (6.) şehir olduğudur.
                                                             2. öncüle göre tandır ekmeği ile bazlamanın arasında iki
            Aydın, Burdur ve Antalya’nın sıralaması da öncüllerde ve-  sepet olacağı için biri 2., diğeri 5. sepette olmalıdır.
            rilen bilgiler arasında ilişki kurularak bulunabilir. Gerekli   1  2  3        4        5
            çıkarımlar yapılırsa şu sıralama elde edilir:              Tandır             Mısır  Bazlama
                                                                      Bazlama             Mısır   Tandır
               1�      2.     3�      4.     5�      6�      2 ve 5. sepetler dolu olduğundan kepekli ve çavdarlı ek-

              İzmir   Aydın  Muğla  Burdur  Antalya  Mersin  meklerden biri 1. diğeri 3. sepette olmalıdır.
                                                                 1       2        3        4        5
            1. Şehir → İzmir (Başlangıç noktası)              Kepekli /   Tandır  Çavdarlı /   Mısır  Bazlama
                                                              Çavdarlı          Kepekli
            2. Şehir →  Aydın (Mersin ile Aydın arasında en az 2 şehir   Çavdarlı   Kepekli /
                     olacağından Aydın gidilen 2. şehirdir.           Bazlama             Mısır   Tandır
                                                              / Kepekli        Çavdarlı
            3. Şehir → Muğla (2. öncülde belirtilmiştir.)    Bazlamanın da kepekli ekmeğin önünde olduğu bilindiği-
            4. Şehir  → Burdur   (Antalya'ya Burdur'dan sonra gi-  ne göre sıralama şöyledir:
                                dildiğinden 4. şehir Burdur, 5. şe-
            5. Şehir → Antalya  hir Antalya’dır.)                1       2        3        4        5
                                                              Çavdarlı  Bazlama  Kepekli  Mısır   Tandır
            6. Şehir → Mersin (Bitiş noktası)
   298   299   300   301   302   303   304   305   306   307   308