Page 365 - 8. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

PERİYODİK SİSTEM - 1
PERİYODİK SİSTEM - 1 4. ÜNİTE 365
Geçmişten Günümüze Periyodik Sistem Dim
Dimitri İvanoviç Mendeleyev (Dimitri İvano-itri İvanoviç Mendeleyev (Dimitri İvano-
viç
viç Mendeleyev) (1834- 1907) Lothar Meyer Mendeleyev) (1834- 1907) Lothar Meyer
Johann W (Lothar Meyer) (1830-1895)
Johann Wolfgang Döbereiner (Yohan Volfgank olfgang Döbereiner (Yohan Volfgank
(Lothar Meyer) (1830-1895)
Döbereynar) (1780-1849)
Döbereynar) (1780-1849)
• Benzer özellik gösteren ele-
mentlerden üçlü gruplar oluş-
turarak bu konuyla ilgili ilk ça-
lışmayı yapmıştır.
• Elementleri ayırmış olduğu

bu gruplandırmaya Latince’de Lothar Meyer Dimitri Mendeleyev
EDİTÖR YAYINLARI
üç anlamına gelen tri ifadesini Johann Wolfgang
kullanarak triadlar kuralı den- Döbereiner Mendeleyev ve Meyer birbirlerinden habersiz, aynı dö-
miştir. nemde elementleri sınıflandırmış ve aynı sıralamayı
• 3’lü grubun çağrışımı kolay olsun derseniz; bulmuşlardır. Ancak Meyer elementleri benzer fiziksel
özelliklerine göre sıralarken, Mendeleyev bu sıralamada
atom ağırlığını göz önünde bulundurmuştur. Mendeleyev
D ö b e r e i n e r oluşturduğu çizelgede elementlerin, her sekiz ya da on
3 tane e var. sekiz elementte bir düzenli olarak yinelenen özellikler
gösterdiğini fark etmiştir. Bu çizelge elementlerin birbir-
• Bu bize hatırlatıcı olsun. 3 e’den 3’lü gruplar Latince- leriyle ilişkilerini yansıtmıştır. Bu sıralama günümüzde

de 3 tri demek ya da İngilizcede 3’ün okunuşu three kullanılan elementlerin sınıflandırılmasına yakın bir sı-
(tri)’den aklımızda kalsın. ralamadır. Mendeleyev’in yapmış olduğu bu çalışma gü-
nümüzde kullanılan periyodik tabloya çok benzediği için
Alexandre Beguyer de Chancourtois
Alexandre Beguyer de Chancourtois periyodik tablonun babası kabul edilir.
(Aleksandır dır BeBeguyer dö Şankurtua) (1820-1886) guyer dö Şankurtua) (1820-1886)
(Aleksan
Henry Moseley (Henri Mozeli) ( 1887 – 1915 )
• Beguyer Henry Moseley (Henri Mozeli) ( 1887 – 1915 )
• Günümüzde kullanılan modern
periyodik sistemin temeli pro-
g → harfinde olduğu gibi sarmal bir tablo hazırlamış. tonun keşfine dayanmaktadır.
• Benzer fiziksel özellik gösteren elementleri dikey sıra- Henry Moseley elementleri,
larda olacak şekilde sarmal olarak sıralamıştır. Bu lis- artan proton sayılarına (atom
tede elementlerin dışında bazı iyonlara ve bileşiklere numaralarına) göre yatay ola-
de yer vermiştir. rak düzenlemiştir. Günümüzde-
ki periyodik tablonun temelini Henry Moseley
oluşturmuştur.
John Newlands ( • Henry Moseley → Mo → No’yu hatırlatsın. Atom nu-
John Newlands (ConCon Nivlınds) (1837-1898) Nivlınds) (1837-1898)
• O devirde bilinen 62 elementi artan atom ağırlıklarına marasına göre elementlerin yerleştirildiğini hatırlaya-
göre sıralamış, ilk 8 elementten sonra benzer fiziksel lım.
ve kimyasal özelliklerin tekrar ettiğini fark etmiştir. “Bir
numaralı elementten sonra gelen sekizinci element ilk
Glenn Seaborg (Gılen Siborg) (1912 - 1999)
elementin bir çeşit tekrarıdır; tıpkı müzikte bir oktavın Glenn Seaborg (Gılen Siborg) (1912 - 1999)
sekizinci sesi gibi...” demiştir. Elementlerin proton sayılarının ar-

• Newlands tışına göre sıralanmasından sonra,
periyodik tablonun altına iki sıra
daha ekleyerek tabloya son şeklini
→ simetriğini alarak şeklinde tamamlarsak vermiştir. Glenn Seaborg yapmış
yan yatmış 8’e benzer. Latincede 8 oktan demektir. olduğu çalışmalarla periyodik cet-
Okta’dan oktav kuralını hatırlarız. Bunu müzik notala- velin bugünkü halini hazırlamıştır.
rına uyarlarsak mantığını çözeriz. Glenn Seaborg