Page 193 - 8. SINF VIP TÜM DERSLER SORU BANKASI - EDİTÖR YAYINLARI

CÜMLENİN ÖGELERİ (TEMEL ÖGELER) 4. BÖLÜM – 1. TEST 193

Yüklem: Cümlede anlatılanı bir sonuca bağlayan ögedir. Ögeler bulunurken tamlamalar, deyim-
ler, ayrı yazılan birleşik eylemler ve diğer söz öbekleri bölünmez. Ögeleri bulduran tüm sorular
yükleme yöneltilir.
³ Bize yardım eden ihtiyar adam köyün muhtarıydı. (belirtili isim tamlaması)
³ Bizi buraya bağlayan tek şey masmavi denizdi. (sıfat tamlaması)
³ Limandan ayrılan gemiler birer birer gözden kayboluyordu. (deyim)
³ Yöneticilerin sunduğu teklif çalışanların hiçbirini memnun etmedi. (birleşik eylem)
Özne: Yüklemde bildirileni gerçekleştiren, yani yapan ögeye özne denir. Yükleme sorulacak “Kim?”
ya da “Ne?” sorusu özneyi buldurur.
B) Havada uçaktaki pilotlar gösteri yapıyordu.YAYINLARI
³ Yazarın son eseri önümüzdeki günlerde okurlarla buluşacakmış.
³ Önde oturan adamın garip tavırları tüm yolcuları rahatsız etmişti.
³ Bu yarışmaya katılmayı ben ve yakın arkadaşım Mert çok istiyorduk.

1. Aşağıdakilerden hangisi tek ögeli bir cümledir? 4. “Ya Arda gibi bir futbolcu olurum ya da hiçbir şey
A) Hayatımın en güzel günlerinden biriydi. olmam.” dediğimde on üç yaşındaydım ve heves-
B) Olanlar için üzgün olduğunu söyledi. liydim. Hiçbir zaman Arda gibi olamadım. Başka
bir futbolcu gibi de olamadım, sadece kendim gibi
C) Karşı kıyıda balık avlasak keşke.
oldum. Arda’ya olan hayranlığım ve saygım hâlâ
D) En tehlikeli insan, cahil olandır.
devam ediyor. Ama bugün yeteneklerimin sınırla-
rını biliyorum ve büyük futbolculara özenmiyorum.
2. “Uçak” sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangi- Yukarıdaki parçada birden fazla yüklemi olan
EDİTÖR
sinde sözde özne olarak kullanılmıştır? kaç cümle vardır?
A) Uçağa bir an önce yetişmeliyim.
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

C) Uçak, teröristler tarafından kaçırılmış.
D) Odasına ilginç uçak resimleri asmış.
5. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi
Çıkmış Soru
isim tamlamasından oluşmuştur?
3. Özne; yüklemin bildirdiği işi yapan, yüklemin bil- A) Şimdi kapımızı çalan, yeni yolculuklardı.
dirdiği durumu üzerine alan ögedir. Nesne ise B) Çantasına koyduğu kâğıt meğer dünya hari-
cümlede öznenin yaptığı eylemden etkilenen
ögedir. “Selim çantasını masaya bıraktı.” cümle- tasıymış.
sinde bırakma işini yapan “Selim”dir ve cümlenin C) Sinemaya gideceğine söz vermişti.
öznesidir. Selim’in bırakma işinden etkilenen ise D) Bu kadar gürültüde çalışabilen tek kişi oydu.
“çanta”dır ve cümlenin nesnesidir.
Bu açıklamaya göre aşağıdakilerin hangisinde
altı çizili öge cümlenin öznesidir?
A) Pencerenin önündeki ağacın çiçekli dalları 6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde özne bir ke-
rengârenk bir kelebeği ağırlıyordu. lime grubundan oluşmaktadır?
B) Sağlı sollu ırmaklar kasabadaki doğuya me- A) Komedi dünyasının tanınmış simaları da fes-
yilli sokakları canlandırmıştı. tivale katılmıştı.
C) İlkbahar rüzgârıyla neşelenen martılar ses- B) Adana sokaklarını hiç bu kadar coşkulu gör-
sizliğe bürünen sokağı çınlatıyordu. memiştim.
D) Derme çatma kır bahçesini genç bir dut ağa- C) Gençler şarkılar söyleyerek eğleniyorlardı.
cının gölgesi koruyordu.
D) Festival alanının ortasına sahne kurulmuştu.