Page 233 - 8. SINF VIP TÜM DERSLER SORU BANKASI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 233

CÜMLE TÜRLERİ (YÜKLEMİNE GÖRE CÜMLELER - YÜKLEMİN YERİNE GÖRE CÜMLELER)  9. BÖLÜM  –  1. TEST  233

           YÜKLEMİNE GÖRE CÜMLELER                       YÜKLEMİN YERİNE GÖRE CÜMLELER
           İsim ve Fiil Cümleleri: Ad soylu sözcüklerin   Kurallı ve Devrik Cümleler: Yüklemi sonda
           yüklem olduğu cümlelere isim, fiillerin yüklem   olan cümlelere kurallı, başta veya ortada olan
           olduğu cümlelere fiil cümlesi denir.
                                                         cümlelere ise devrik cümleler denir.
             ³   Bu köprünün ayakları hâlâ sağlamdı. (isim)
                                                            ³   Gözlerinin rengi maviydi. (Kurallı)
             ³   Kitapta uzun cümleler kullanmış. (fiil)
                                                            ³   Sımsıcaktı bana karşı. (Devrik)
           Not: Eylemsilerin yüklem olduğu cümleler de
           isim cümlesidir. Çünkü her ne kadar fiil kökün-
       EDİTÖR YAYINLARI
           den türemiş olsa da eylemsi eklerini alarak fiil   Not: Yüklemi olmayan, tamamlanmamış cüm-
           olma özelliklerini kaybederler.               lelere eksiltili cümle denir.



          1.   Yüklemi sonda olmayan cümlelere devrik, yükle-  4.   Fiil Cümlesi
              mi sonda olan cümlelere kurallı cümle denir.
              Aşağıdaki cümlelerin hangisi yüklemin yerine       Yüklemi çekimli bir fiil olan cümlelerdir.
              göre diğerlerinden farklıdır?                      Bu fiil şahıs ve kip eki alarak çekimlenir.
              A)  Konuşmak için konuşuyorsun sanki.            İsim Cümlesi

              B)  Bıraktın beni aç, sefil, çaresiz.               Yüklemi isim ya da isim soylu sözcüğün ek fiil
              C)  Sanat insanı yakından tanımakmış.             almasıyla oluşan cümlelerdir.
              D)  Hiç sevmem soğuk kış gecelerini.            Bu  kurallara  göre  aşağıdakilerin  hangisinin
                                                              yüklemi tür olarak diğerlerinden farklıdır?

                                                              A)  Ben senelerce onun özlemini çektim.
          2.   Yüklemi olmayan cümlelere eksiltili cümle denir.
              Aşağıdakilerin hangisi eksiltili bir cümledir?  B)  Burası bir fırın kadar sıcaktı.
                                                              C)  Bu kalemlerin hepsi benim için.
              A)  Korkma, sönmez bu şafaklarda yüzen al sancak
                                                              D)  Artık vakit çok geç.
              B)  Ey tepe taklak ehram, başı üstünde bina
              C)  Benim iman dolu göğsüm gibi serhaddim var

              D)  Gökten bir el yaşlı gözleri siler
                                                          5.   “Amacı insanları üzmek değildi.”
                                                              Bu cümle ile ilgili olarak aşağıdakilerden han-
          3.   (I)  Arkadaşlarınızla  en  sevdiğiniz  dizi  veya  ki-  gisi söylenemez?
              tap hakkında sıklıkla konuşuyorsunuz. (II) Nasıl
              oluyor da birbirinizin sözünü kesmeden sohbet   A)  Birden fazla yargısı olan cümle
              edebiliyorsunuz?  (III)  Kısacık  bir  karşılaşmada   B)  İsim cümlesidir.
              bile onca bilgiyi, duyguyu ve düşünceyi birbirini-  C)  Devrik bir cümledir.
              ze kesintiye uğramadan aktarabiliyorsunuz. (IV)
              Kullanılan sesler, sözcükler ve gramer kuralları   D)  Olumsuz bir cümledir.
              farklı olsa da yeryüzünde konuşulan dillerin ortak
              noktası sıra alma davranışıdır. (V) Birçok kişi ile-
              tişimdeyken sıra alma konuşmaların çakışmasını
              önlemesi bakımından önemlidir.              6.   Aşağıdakilerden hangisi devrik bir cümledir?
              Parçadaki numaralanmış cümlelerden hangile-     A)  Büyük çocuk duvarın dibinde oturuyordu.
              ri yüklemin türüne göre diğerlerinden farklıdır?  B)  Soğuk havalarda kendinize dikkat edin daima.
              A) I ve II           B) II ve III               C)  Küçük kardeşini yanından ayırmıyordu.
              C) III ve IV         D) IV ve V                 D)  Kitaptaki silik yazıları okuyamıyordu.
   228   229   230   231   232   233   234   235   236   237   238