Page 332 - 8. SINF VIP TÜM DERSLER SORU BANKASI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 332
4. Çıkmış Soru
5. Dikence balıklarının denizlerde ve tatlı su gölle-
Alaska ağaç kurbağası rinde yaşayabilen türleri bulunmaktadır. Denizde
Amerika’nın kuzeyinde Ka- yaşayanlarının vücutlarının bazı dış kısımların-
nada ve Alaska’da yaşayan da kemik benzeri dikensi çıkıntılar bulunmakta-
bir kurbağa türüdür. Kışın dır. Bu çıkıntılar dikence balıklarına avcılarından
soğuktan korunup hayatta korunmada yarar sağlamaktadır. Tatlı sularda
kalabilmek için vücutlarının %65’i kadarını yaşayan bireylerin çoğunda bu dikensi çıkıntılar
dondurup nefes almayı bırakırlar. Aynı za- az gelişmiştir, bazılarında ise bulunmamaktadır.
manda kalplerinin atışınıda durdururlar. İlk- Bu kemik benzeri dikensi yapıların gelişmesini
bahar aylarında sıcaklığın artmasıyla birlikte sağlayan aynı gen, hem denizde hem de tatlı
yeniden çözünmeye başlayan bu kurbağalar suda yaşayan bireylerde bulunmakta ancak iş-
sık sık nefes alıp vererek bir gün içinde nor- levleri değişerek etkileri fenotipte farklı şekilde
EDİTÖR YAYINLARI
mal hareketlerine geri dönerler. Bilim insan- belirmektedir.
larına göre bu kurbağalar çok soğuk ile kar-
şılaştıklarında önce derileri kuruyor, vücutları Buna göre dikence balıklarının, deniz ve tatlı
sertleşmeye başlıyor ve kaskatı kesiliyorlar. su ortamlarındaki gelişimleri arasındaki fark-
Bu sayede -60°C’ye kadar olan sıcaklıklar- lılıklarla ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi
da hayatta kalabiliyorlar. Kaskatı kesilmeye doğrudur?
başladıklarında karaciğerleri yüksek oranda A) Tatlı suda yaşayan bireyleri üzerinde avlan-
glikoz (şeker) salgılıyor ve hücrelerin içerisi- ma baskısının artması, kemik benzeri diken-
ne girerek besin ihtiyacını karşılıyor. si yapıların gelişimini tamamen engellemiştir.
B) Tatlı suda yaşayan bireylerinde kemik ben-
Yukarıda verilen bilgilere göre Alaska ağaç zeri dikensi yapıların gelişmesini sağlayan
kurbağası ile ilgili aşağıdakilerden hangisi gen, tüm bireylerde mutasyona uğramıştır.
söylenebilir?
C) Denizde yaşayan bireylerinde kemik benzeri
A) Bulunduğu bölgenin sıcaklığına göre bazı dikensi yapıların gelişmesini sağlayan gen,
genlerinin işleyişi değişir. onların çevreye uyumunda etkili olmuştur.
B) Kendilerini dondurdukları süre boyunca hüc- D) Denizde yaşayan bireylerinde, kemik benze-
releri besine ihtiyaç duymazlar. ri dikensi yapıların gelişmesinden sorumlu
C) Sıcaklıkların artmasıyla kısa sürede normal gende mutasyon oluşması beklenmez.
hayatlarına geri dönerler.
D) Sahip oldukları bu özellik kalıtsal olmayıp yav-
rularında görülmez.
6. Kurumuş yaprak kelebeği sık ormanlarda ve çok yağışlı bölgelerde yaşa-
yan bir kelebek türüdür. Görünümü yaprağa benzeyen bu kelebek dala
konar konmaz yaprağa benzer bir hâl alır ve yaprak gibi hafif hafif salla-
nır. Böylece kurumuş yaprak kelebeği düşmanlara karşı kendini korumuş
olur.
Buna göre kurumuş yaprak kelebeği ile ilgili;
I. Geliştirdiği adaptasyon ile hayatta kalma ve üreme şansını arttırır.
II. Ortam şartlarının etkisi ile genlerin işleyişinde değişiklik meydana gelmiştir.
III. Bu özellik kalıtsal olup yavru bireylere aktarılır.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
332 A) I ve II B) II ve III C) I ve III D) I, II ve III