Page 529 - 8. SINF VIP TÜM DERSLER SORU BANKASI - EDİTÖR YAYINLARI

529
İNSANIN İRADESİ VE KADER 1. ÜNİTE – 2. TEST
• İnsanın akıllı ve irade sahibi olması davranış- İrade: Dileme, tercih etme, karar verme ve bun-
larından sorumlu olduğu anlamına gelir. Al- lar için gerekli güç ve yeteneğe sahip olmayı
lah’ın insana verdiği en büyük nimetlerden ifade eden irade; külli ve cüzi olarak ayrılır.
biri olan akıl, insanı diğer canlılardan ayıran ³ Cüzi İrade: Allah tarafından insana verilen
en temel özelliktir. sınırlı özgürlük ve insanın tercih etme kabi-
Sorumluluk: Bir kimsenin verdiği kararların liyetidir.
sonuçlarını üstlenmesi, yaptığı ya da yapması ³ Külli İrade: Allah’ın istediği gibi dilemesi ve
gerekirken yapmadığı işlerden dolayı hesap ver- seçmesi olarak bilinen Allah’ın iradesidir.
mek zorunda olmasıdır.
EDİTÖR YAYINLARI
Çıkmış Soru Çıkmış Soru
1. İbn-i Sina, öğrenciliğinin bir döneminde mate- 3. İnsanın cinsiyeti, fiziki şekli ve ten rengi Allah’ın
matiğin üstesinden gelemeyeceğini düşünür. iradesinin bir sonucu olup insanın iradesine
Ancak yaşadığı bir olay, bu konudaki fikrinin bağlı değildir. Ancak söz ve davranışlar insanın
değişmesine yol açar. Bir gün kuyudan su çeker- iradesinin bir sonucudur ve insan bunlardan he-
ken kovanın bağlı olduğu ipin, kuyunun ağzın- saba çekilecektir.
daki taşın üzerinde derin bir iz bıraktığını görür. Bu metinde aşağıdakilerden hangisi vurgu-
Bunun üzerine kendi kendine: “İp bile üstünden lanmaktadır?
gide gele taşı aşındırıyorsa ben neden matema-
tiğin üstesinden gelemeyeyim ki?” diye düşünür. A) İnsanı diğer varlıklardan ayıran özellik, akıl
Bu tecrübe, onun kendine olan güvenini artırır ve iradedir.
ve onu matematiğe daha çok yöneltir. B) İnsan, evrensel yasalara uyarak kâinatın dü-
zenini koruyabilir.
Bu metinde aşağıdakilerden hangisi vurgu-
lanmaktadır? C) İnsanın özgürlüğü ile sorumluluğu arasında
doğrudan bir ilişki vardır.
A) İnsan, seçiminin ve eylemlerinin sonuçların- D) İnsan hem maddi hem de manevi yönü olan
dan sorumludur.
bir varlıktır.
B) Fizik kanunları, yeni keşiflere öncülük eder.
4. İslam dininde insan; düşünce, söz ve davranışla-
C) Başarının yolu, sürekli ve azimli çalışmaktan
geçer. rında özgür bir varlıktır. İnsanda var olan bu özel-
lik, sorumluluğu da beraberinde getirmektedir. Al-
D) Her insan, ilgi ve yeteneğine göre kendini lah, insana akıl ve düşünme yeteneği vererek onu
geliştirir. iyiyi ve kötüyü, doğru ile yanlışı ayırt edebilecek
bir özellikte yaratmıştır.
2. Bekir, arkadaşına “cüzî irade” ile ilgili şu bilgi- Buna göre;
leri vermiştir: Allah’ın insana verdiği en önemli
nimetlerden biri de “cüzî irade”dir. Çünkü insan, I. “Şüphesiz biz ona doğru yolu gösterdik ister
kendisine verilen bu irade sayesinde birçok konu- şükreder, ister nankörlük eder.” (İnsan suresi,
da seçme hakkına sahip olabilmektedir. Örneğin, 3. ayet)
şu konuların hepsinde insan bu iradesiyle seç- II. “...(Güneş ve Ay’dan) her biri belirlenmiş bir
me hakkına sahiptir: Mesleğini belirlemesi, ırkını süreye kadar hareketlerini sürdürürler...” (Fa-
belirlemesi, yaşam şeklini belirlemesi, kariyerini tır suresi, 13. ayet)
belirlemesi, inancını belirlemesi. III. “Mallarını Allah yolunda harcayanların duru-
Bekir’in verdiği örneklerden hangisi cüzî ira- mu yedi başak bitiren ve her başakta yüz tane
deye örnek olarak verilemez? bulunan bir tohum gibidir...” (Bakara suresi,
A) Mesleğini belirlemesi 261. ayet)
B) Irkını belirlemesi verilen ayetlerden hangilerine ulaşılabilir?
C) Kariyerini belirlemesi A) Yalnız I B) I ve II
D) İnancını belirlemesi C) II ve III D) I, II ve III