Page 127 - 8. SINIF VIP TÜRKÇE SORU BANKASI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 127

CÜMLE TÜRLERİ                                                              127


                                       Çözümler için    3  Bir  korkuyu,  sevinci,  şaşkınlığı,  coşkuyu,
                                      karekodu okutunuz  hayranlığı  dile  getiren  cümlelere  ünlem
                    TEST 2
                                                     cümlesi  denir.  Örneğin  “Aa,  sen  yine  mi
           Anlamına Göre Cümleler                    dondurma  aldın!”  cümlesinde  şaşırma  an-
                                                     lamında bir ünlem olduğu için cümle ünlem
                                                     cümlesidir.
           1  Bazı  cümleler  olumsuzluk  ifade  eden  ek   Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümleler-
             veya sözcük almadığı hâlde anlam bakımın-  den hangisi ünlem cümlesi değildir?
             dan eylemin gerçekleşmediğini, gerçekleş-
             meyeceğini ifade eder. Böyle cümlelere “bi-  A)  Vah vah, ağaçlar susuzluktan kurumuş
             çimce  olumlu,  anlamca  olumsuz”  cümleler   B)  Eyvah, bilgileri kaydetmeyi unuttum
             denir. Örneğin “Anlattıklarını ne sen duydun   C) Onlar,  benim  yaptığım  işleri  beğenmez-
          EDİTÖR YAYINLARI
             ne de ben duydum.” cümlesinde anlattıkları-  ler
             nı kimse duymamış. Yani eylem gerçekleş-  D) Hay Allah, dosyaları nereye koyduğumu
             memiş. Ama “ne .... ne” bağlacından dolayı    unuttum
             cümle biçimce olumludur.
             Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümleler-
             den hangisi anlamca olumsuz cümledir?
            A)  Onların ne kadar iyi insan olduklarını bil-  4  “Bazen sadece yorgun oluyor insan” cüm-
               mez miyim!
                                                     lesinin  özellikleriyle  ilgili  olarak  aşağı-
            B)  Derginin  son  sayısı  çıkar  çıkmaz  satın   dakilerden hangisi doğrudur?
               alan sanki ben değilim.
                                                     A)  Devrik – Olumlu
            C) Ne bu diyardan giderim ne bu deveyi gü-
               derim.                                B)  Kurallı – Olumlu
            D) Olanlarda senin de suçun yok değil.   C) Devrik  – Olumsuz
                                                     D) Kurallı –  Olumsuz

           2  Yüklemin bildirdiği yargıyla ilgili herhangi bir
             şeyi  öğrenmeyi  amaçlayan  cümlelere  soru
             cümlesi  denir.  Cümlede  soru  anlamı  soru
             eki veya soru sözcükleri ile sağlanır. Örne-  5  “Burası;  aşırı  yağışların  görüldüğü,  heye-
             ğin “Çiçekleri sen mi suladın?” cümlesinde   lanlara ev sahipliği yapan bir ovadır.”
             soru anlamı, “mi” soru eki ile sağlanmıştır.  Bu cümle, anlamına ve yüklemin türüne
             Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümleler-  göre  aşağıdakilerin  hangisinde  doğru
             den hangisi soru cümlesi değildir?      işaretlenmiştir?
            A)  Kitap okumak insana ne tür faydalar sağ-  Olumlu  Olumsuz   Fiil   İsim
               lar hepimiz az çok biliyoruz               cümle   cümle   cümlesi cümlesi

            B)  Su  arıtımında  havalandırma  işlemi  ne-  A)                     
               den yapılır
                                                     B)                           
            C) Nasıl oluyor da uçan balon gibi basit bir
               araçla onlarca insan uçabiliyor       C)                   
            D) Herhangi  bir  konuda  eleştiri  yapmak  o   D)
               alanda ilerlemeye neden olabilir mi                                
   122   123   124   125   126   127   128   129   130   131   132