Page 58 - 9. SINIF KİMYA FAVORİ BECERİ TEMELLİ SORU BANKASI

Ünite 4: Maddenin Hâlleri
BECERİ TEMELLİ TEST 4 Gazlar - Plazma

5 Element ve bileşikler, saf maddelerdir. Saf maddenin hal 7 Plazma sözcüğü Yunancada “Her şey oluşturuldu.” anla-
değişim sıcaklıkları belirli ve sabittir. Bir maddenin ısı ala- mındadır. 1929 yılında lrving Langmuir, bir elektrik şirke-
rak veya ısı vererek bir fiziksel halden başka bir fiziksel tinin laboratuvarında iyonlaşan gazlara dayalı elektronik
hale geçmesine hal değişimi denir. cihazlar üzerinde çalışırken ilk kez bu gazlar için “plazma”
terimini kullanmıştır. Plazma hâlinde aynı ortamda atom,
Sabit basınç altındaki saf K katısına ait sıcaklık - zaman
grafiği aşağıda verilmiştir. molekül, iyon ve serbest elektronların tamamı bulunur.
Sıcaklık ( C) Aşağıda yapay plazmalardan biri olan neon lambasının
O
tanecikli yapısı verilmiştir.
K
52
Nötr atom
40 Pozitif yüklü iyon
Elektron
I II III
20
15 35 45 Zaman (dk) Yukarıda verilen bilgi ve görsele göre aşağıdaki
sonuçlardan hangisine ulaşılamaz?
Buna göre K ile ilgili; A) Endüstride insanlar tarafından üretilen plazmalar
Erime olayı 20 dakika sürmüştür. vardır.
o
Erime sıcaklığı 40 C’tur. B) Maddenin plazma hali için iyonize gaz nitelemesi ya-
I. ve III. bölgelerde, homojen görünümlüdür ve sıvı pılabilir.
hâldedir. C) Plazmada pozitif yüklü taneciklerin sayısı, negatif
52 °C ‘ta sıvının buhar basıncı atmosfer basıncına yüklü taneciklerin sayısına eşittir.
eşittir. D) Neon lambası yapay plazmaya örnek verilebilir.

yargılarından hangilerini kesinlikle doğrudur? E) Maddenin plazma halinde bütün kimyasal türler aynı
A) ve B) ve C) ve ortamda bulunur.
D) , ve E) , , ve

23
8 1 mol tanecik, 6,02.10 tane tanecik (atom veya molekül)
içerir. 1 mol atom veya molekül içeren bir maddenin top-
lam kütlesi, mol kütlesi (M ) olarak tanımlanır. Örneğin;
6 Plazma, maddenin diğer hallerine göre doğada sıklıkla A
23
karşılaşılabilen bir hal değildir. Bununla beraber doğal ◆ 1 mol He gazı 6,02.10 tane atom içerir ve mol kütlesi
olarak evrende var olan plazma dışında, insanlar tarafın- 4 g/mol’dür.
dan endüstride ve laboratuvarda üretilen yapay plazmalar ◆ 1 mol H O sıvısı 6,02.10 tane molekül içerir ve mol
23
2
da mevcuttur. kütlesi 18 g/mol’dür.
Aşağıdaki şemada doğal ve yapay plazma hallerine Buna göre;
örnekler verilmiştir.
23
I. Bir maddenin 6,02.10 tane taneciğinin kütlesi M A
I. Neon lamba II. Şimşek III. Kibrit alevi ile gösterilir.
II. 2 g He gazı normal koşullarda 11,2 L hacim kaplar.
PLAZMA
III. 3,6 g H O sıvısı 0,2 moldür.
2
23
IV. 6,02.10 tane O atomunun kütlesi 16 g’dır.
IV. Kutup ışıkları V. Güneş ışığı
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
Buna göre hangisi plazma haline örnek verilemez? A) Yalnız I B) I ve III C) II ve IV

A) I B) II C) III D) IV E) V D) I, II ve III E) II, III ve IV

58 Markaj Yayınları / 9. Sınıf Kimya
MARKAJ YAYINLARI