Page 33 - 9. SINIF KİMYA FAVORİ DEFTERİM
P. 33

Ünite 2: Atom ve Periyodik Sistem                                            ÖZETİN ÖZETİ


                                                    ATOMUN YAPISI

          Atomu Oluşturan Temel Tanecikler
          Q    Atom, bir elementin bütün özelliklerini taşıyan en küçük taneciğidir. Atomu oluşturan temel tanecikler proton, nötron ve
             elektrondur.


                         Sembol     Kütle (kg)      Yük (C)      Bağıl yükü    Bağıl kütle (akb)     Yer
               Proton       p       1,672.10 -27  +1,602.10 -19     +1                1            Çekirdek

              Elektron      e       9,109.10 -31  -1,602.10 -19     -1        ≈ 0 (yaklaşık sıfır)  Orbital
               Nötron       n       1,674.10 -27      0             0                 1            Çekirdek

           Atom Numarası ve Kütle Numarası Kavramları

           Q   Atom numarası (Z), bir element atomunun çekirdeğinde bulunan protonların toplam sayısıdır. Atom numarası, element
              sembolünün sol alt köşesine yazılır.

           Q   Nötr bir atomda;   Atom numarası =  Çekirdek yükü  =  Proton sayısı  =  Elektron sayısı
           Q   Kütle numarası (A), bir element atomunun çekirdeğinde bulunan proton ve nötron sayılarının toplamıdır. Kütle numarasına
              nükleon sayısı da denir. Kütle numarası, element sembolünün sol üst köşesine yazılır.

                     Kütle Numarası  =  Proton sayısı  +  Nötron sayısı


           Q   Pozitif veya negatif yükle yüklenen taneciklere iyon denir. Negatif yüklü iyonlara anyon, pozitif yüklü iyonlara katyon denir.

                       İyon yükü   =    Proton sayısı   -  Elektron sayısı


                                     İzotop, İzobar, İzoton ve İzoelektronik Kavramları


            Q   İzotop atomlar; proton sayıları    5  Fiziksel  özellikleri  (yoğunluk,
               aynı, nötron sayıları farklı olan     erime  ve  kaynama  sıcaklık-         19 F    20 Ne
                                                                                                   10
                                                                                           10
               atomlardır.                           ları), nötron sayıları ve kütle       9       10
            Q   Aynı  elementin  farklı  kütleli     numaraları farklıdır.                  İzoton atomlar
               atomlarıdır.                                                           5  İzoton atomların fiziksel ve
                                                Q   İzobar atomlar; proton ve nöt-       kimyasal özellikler farklıdır.
                  1 H   2 D        3 T             ron sayıları farklı, kütle numa-  Q   İzoelektronik  tanecikler;  elekt-
              1         1          1               raları aynı olan atomlardır.       ron  sayıları  ve  dağılımları  aynı,

            Hidrojen  Döteryum   Trityum               14        14                   proton  sayıları  farklı  olan
                    İzotop atomlar                     6 C       7 N                  tanecikleridir.

            Q   Nötr izotop atomların;                  İzobar atomlar                K +      Ar        Cl  -
               5  Kimyasal özellikleri (kimyasal   5  İzobar atomların fiziksel ve   19  18   18   18   17   18
                  tepkimeleri ve oluşturdukları      kimyasal özellikleri farklıdır.     İzoelektronik tanecikler
                  bileşik türleri), proton ve   Q   İzoton atomlar; nötron sayıları   5  İzoelektronik   taneciklerin
                  elektron sayıları aynıdır.
                                                   aynı, proton sayıları farklı olan     fiziksel  ve  kimyasal  özellik-
                                                   atomlardır.                           leri farklıdır.



                                                                               Markaj Yayınları / 9. Sınıf Kimya  33
                                          MARKAJ YAYINLARI
   28   29   30   31   32   33   34   35   36   37   38