Page 16 - 9. SINIF COĞRAFYA DEFTERİM - GİRİŞ YAYINLARI
P. 16
ÖZETİN ÖZETİ Ünite 4: Çevre ve Toplum
GEREKSİNİMLERİMİZ VE DOĞAL ÇEVRE
Q İnsanlar ve diğer canlıların sürekli etkileşim hâlinde olduğu doğal ve beşeri yaşam alanına çevre denir. Yaşadığı çevreye uyum
sağlayan insan aynı zamanda onu ihtiyaçları doğrultusunda değiştirmektedir.
İnsanların Doğayı Kullanma Biçimleri
Q Genellikle insanlar doğal ve beşeri çevre koşullarının uygun olduğu alanlara yerleşmişlerdir.
Q 18. yüzyıldan itibaren yaşanan teknolojik gelişmeler doğa - insan etkileşimine farklı bir boyut kazandırmıştır.
Q İnsanların bir yerden başka bir yere gidebilme ihtiyacı ulaşım ihtiyacını doğurmuştur. İnsanlar ulaşım için yollar, köprüler,
tüneller vb. yapmıştır.
Q Marmaray, iki kıtayı İstanbul Boğazı’nın altından geçerek bağlayan tüp geçit hattıdır. Avrasya Tüneli de Asya ve Avrupa
GİRİŞ YAYINLARI
yakalarını deniz altından kara yolu tüneli ile birbirine bağlamaktadır.
Q Dünya’nın en büyük yapay adalarından olan Birleşik Arap Emirliği’nin Basra Körfezi kıyısındaki Palmiye Adası denizin kum
ve taşlarla doldurulmasıyla oluşturulmuştur.
Ordu - Giresun Havalimanı Osman Gazi Köprüsü - İzmit Palmiye Adaları - Dubai
Q Doğal çevre, insanların doğayı bilinçsiz bir şekilde kullanması sonucu bozulmaktadır. Özellikle fosil yakıtların kullanımının
artması hava, toprak ve su kirliliğine neden olmaktadır.
Hava Kirliliği Toprak Kirliliği Su Kirliliği Radyoaktif Kirlilik
DOĞAL ORTAMDA İNSAN ETKİSİYLE MEYDANA GELEN DEĞİŞİMLER
İnsanların Atmosfere Etkileri
Q İnsanların atmosfer üzerindeki etkisi fosil yakıtlarının (kömür, petrol, doğal gaz) kullanımı ile artmıştır.
Q Sanayide, ulaşımda ve meskenlerin ısıtılmasında fosil yakıtların kullanımı günümüzde giderek artmaktadır.
Q Bunun sonucunda atmosferde karbondioksit, karbonmonoksit ve metan gazı gibi ısıyı arttıran gazların miktarı artmıştır.
Isının artmasına neden olan bu gazlar atmosferin ve yerin yeterince soğumasını önlemekte, sera etkisine sebep olmakta-
dır.
Q Sera etkisi binlerce yıl sürmesi gereken iklim değişmelerinin çok kısa bir zamanda gerçekleşmesi riskini ortaya çıkarmak-
tadır.
Q Küresel iklim değişmesi; çölleşme, kuraklık, ormanların azalması ve buzulların erimesi gibi olaylara neden olabilmektedir.
Sera gazının, kül ve toz gibi parçacık maddelerin atmosferde artışı hava kirliliğine de neden olmaktadır.
140 Giriş Yayınları / 9. Sınıf Coğrafya