Page 121 - 9. Sınıf Tarih Öğretmenin Ders Notları

¦ İSLAM MEDENİYETİNİN DOĞUŞU § 121 121

* Bu amaçla: * Zamanla daha da geliştirilen İslam donan-

» Fethedilen ülkeler idari yönden büyük illere ması ilk deniz zaferini Bizans’a karşı Zatü’s
ayrıldı ve bu illere valiler tayin edildi. Savari Savaşı’yla elde etti. Ardından da
Rodos Adası fethedildi.
» Basra ve Kufe gibi yeni şehirler kuruldu.
» Hicret (622) başlangıç kabul edilerek ilk * Hz. Osman Dönemi’nde, farklı Müslüman
hicri takvim düzenlendi. ulusların olması Kur’an-ı Kerim’de değişik
» Devlet gelirlerinin artması üzerine Beyt’ül okunma biçimlerinin ortaya çıkmasına neden
Mal (devlet hazinesi) kuruldu. oldu.
fethedilen toprakların verimli kullanımının YAYINEVİ
» Vergiler sistemli hâle getirilirken gayrimüs- * Bu durumu engellemek amacıyla da Kur’an-ı
limlere cizye vergisi getirildi. Kerim çoğaltılarak önemli İslam merkezlerine
gönderildi.
» Askeri ve mali işlere ait kayıtların tutul-
ması amacıyla Divan kuruldu. * Bu dönemde İslamiyet’in Orta Asya’da yayıl-
» İlk defa adalet teşkilatı kurularak mahke- masını sağlamak için Horasan Valiliği oluştu-
melere kadılar tayin edildi. Böylece yönetim ruldu.
ve yargı birbirinden ayrıldı. ISLAM DÜNYASINDA AYRILIKLAR BAŞLIYOR
» İlk defa ordu teşkilatı kurularak sınırlarda
EDİTÖR * Hz. Osman Dönemi’nde fetih hareketlerinin
ordugâh şehirler oluşturuldu.

» Askeri ikta sisteminin temelleri atılarak
yavaşlamasıyla ekonomik ve sosyal sorunlar
baş gösterdi.
yolu açıldı.
» Askeri posta teşkilatı kuruldu.
Ekonomik sıkıntıları ortadan kaldırmak iste-
*
yen Hz. Osman, Hz. Ömer zamanında halka
bağlanan maaşları kesmek zorunda kaldı.

HZ. OSMAN (644-656)
tavır almalarına neden oldu.
Hz. Osman Döneminde İslam ordularının
*
daha önce fethettiği İran ve Azerbeycan'da * Birçok insanın etkilendiği ve devlete karşı
Bu durum, bir süre sonra Cahiliye Döne-
*
ayaklanmalar çıktı. mi’ndeki kabilecilik anlayışını tekrar gün
* Müslümanlar bu ayaklanmaları İslam ordu- yüzüne çıkardı.
larının Horosan, Azerbaycan ve Gürcistan'ı * Hz. Osman Mekkede'ki Kureyş kabilesi-
fethetmeleri Türklerle Müslümanlar arasında nin Emeviler adıyla bilinen Ümmeye oğulları
ilk mücadelelerin yaşanmasına neden oldu. koluna mensuptu.

* Kuzeyede ise sınırlarını Kafkaslara'a kadar * Hz. Osman yakınlarının etkisinde kalan,
genişleterek Hazarlara komşu oldular. yumuşak huylu biriydi.

* Kuzey Afrika’da Libya ve Tunus fethedilirken, * Hz. Osman'ın yapmış olduğu tayinlerde, kendi
Suriye Valisi Muaviye’nin kurduğu ilk İslam kabilesi ve Ümeyyeoğullarına ayrıcalık tanı-
donanması ile 649’da Kıbrıs fethedildi. dığı iddiaları halkta tepkileri iyice arttırdı.