Page 70 - 9. Sınıf Tarih (Özetli Lezzetli) Soru Bankası
P. 70
70 [ORTA ÇAĞ'DA ASKERİ ORGANİZASYONLAR - ORTA ÇAĞ'DA HUKUK]
11 I. Türk ve Moğol törelerinin yazılı hâle ge- 13 Yerleşik topluluklar üretimde, konar-göçer
tirilerek düzenlenmiş şeklidir. topluluklar ise askerlik alanında birbirleri-
ne karşı üstünlük kurmuştu. Başlıca geçim
II. Cengiz Han, kağan seçildiği 1206 yılı kaynağı hayvancılık olan konar-göçer toplu-
kurultayı ile birlikte resmen yürürlüğe lukların ekonomileri, ihtiyaçlarını karşılama-
girmiştir.
da yetersizdi. Bu nedenle konar-göçer top-
III. Yasanın tamamı Büyük Şaman tarafın- luluklar, yerleşik topluluklarla ticaret yoluyla
dan oluşturulmuştur. mal değişikliği yaparak ya da savaş yoluyla
IV. Yasada yer alan hükümler Moğolların yerleşik toplulukların mallarına sahip olma-
sosyal yaşantısına göre şekillendirilmiş- ya çalışarak geçimlerini sağladılar.
leştirmiştir. İnsanoğlu tarih boyunca hukuk YAYINEVİ
tir. Buna göre yerleşik ve konar- göçer top-
V. Cengiz Han Yasası otuz üç defter luluklar ile ilgili;
hâlinde düzenlenmiştir.
I. Yaşam tarzları ekonomik hayatın belirle-
Yukarıdakilerden hangisi Cengiz yicisi olmuştur.
Yasası’nın özelliklerinden biri değildir?
II. İki topluluk arasında genelde ekonomik
A) I B) II C) III D) IV E) V nedenli savaşlar yaşanmıştır.
III. Aralarındaki savaşlarda genellikle ko-
nar-göçerler üstünlük sağlamıştır.
EDİTÖR 14 Aşağıdakilerden hangisi devletlerin ya-
yargılarından hangileri söylenebilir?
12 Devletler toplum hayatının düzenli bir şekil-
C) I ve III
B) I ve II
A) Yalnız I
de ilerlemesini hukuk kurallarıyla gerçek-
D) II ve III
E) I, II ve III
kurallarını geliştirerek evrensel hukuk il-
kelerinin doğmasını sağlamıştır. Ancak bu
kanunlar tüm toplumlar tarafından aynı şe-
şam tarzının ordu yapısını şekillendirdi-
kilde uygulanmamıştır.
ğine kanıt olarak gösterilemez?
Hukuk kurallarının toplumdan topluma
A) Deniz kıyısında yaşayan toplumların
farklılık göstermesinde toplumların;
güçlü donanmaya sahip olması
I. gelişmişlik düzeyi,
ması
II. kültürel özellikleri, B) Göçebe toplulukların atı çok iyi kullan-
III. sosyal yapıları C) Düzenli ordunun şehir devletlerinde or-
özelliklerinden hangilerinin etkili oldu- taya çıkması
ğu söylenebilir? D) Yerleşik askerlerin daha çok hafif teçhi-
zat kullanması
A) I ve III B) II ve III C) I, II ve III E) Avcılık kültürünün savaşçı insan tipi ye-
D) Yalnız II E) Yalnız III tiştirmesi
ORTA ÇAĞ'DA HUKUK y Buna karşılık plebler (halk) ise ayrı bir hukuka tabiydi. Ya-
Roma Hukuku bancılar ise hukuken yok sayılıyordu.Roma hukuku sınıf ayrı-
mı getiren, kadını bir mal olarak gören, ailede babaya geniş
y MÖ 753 yılında Roma şehrinin kuruluşuyla başlayıp 565 yı- yetkiler getiren buna karşılık diğer aile fertlerine hiçbir hak
lında Jüstinyanus’un (Doğu Roma İmparatoru) ölümüne kadar tanımayan kurallardan oluşuyordu.Patricilerin isteklerine
geçen sürede hakim oldukları topraklarda uyguladılar. Krallık göre oluşturulan bu kurallar yazılı olmadığı için herkes tara-
Dönemi’nde Roma’da geçerli olan hukuka yurttaşlar hukuku fından bilinmiyor ve yöneticilerin keyfi uygulamalarına neden
deniyordu.Bu hukuk kurallarından kendilerini devletin asıl sa- oluyordu.Roma’daki bu hukuk ayrımı patrici-plep arasında
hibi olarak gören patriciler (yönetici sınıf) yararlanabiliyordu. çekişmelerin yaşanmasına yol açtı.
