Page 39 - 9. SINIF TARİH FAVORİ BECERİ TEMELLİ SORU BANKASI
P. 39
3. Ünite: Orta Çağ’da Dünya
Orta Çağ’da Askeri Organizasyonlar BECERİ TEMELLİ TEST 3
6 Orta Çağ’ın önemli medeniyetlerinden biri de Sasani Dev- 8 “Bir toplumda askeri organizasyonun şekillenmesinde
leti’dir. Sasani ordusu Orta Asya Türk devletlerindeki ordu belirleyici olan temel unsur o toplumun hayat tarzıdır.”
teşkilatında olduğu gibi onlu sisteme göre düzenlenmiştir. diyen bir tarihçi bu yargısına;
Bu ordu, süvari birlikleri ve yaya birlikleri olmak üzere iki I. konargöçer topluluklarında kadın-erkek herkesin
esas unsura dayanıyordu. Ordunun büyük çoğunluğunu asker sayılması,
oluşturan süvari birlikleri de kendi içinde iki kısma ayrıl-
maktaydı. Birincisi tamamen zırhlı ve mızraklı olup sara- II. yerleşik toplumlarda orduların genelde ücretli asker-
yın ileri gelenlerinden oluşan süvari birlikleriydi. İkincisi lerden oluşması,
ise toprak sahibi yerel beyler yani azadan ve dihkanların III. Türkler tarafından icat edilen onlu sistemin birçok
askerlerinden oluşan hafif, okçu süvari birlikleriydi. devlet tarafından kullanılması
Buna göre Sasaniler ile ilgili; durumlarından hangilerini örnek göstermiştir?
I. Ordu teşkilatında farklı milletlerin etkisinde kalmışlar- A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
dır. D) I ve III E) I, II ve III
II. Askerleri daha çok atlı birliklerinden oluşmuştur.
III. Feodal beyleri kendilerine ait askeri birlikler oluştur- 9 Konargöçer toplumlarda askerlik herkesin görevi oldu-
muştur.
ğundan devlete yük olmadan masrafsız bir ordu oluştu-
yargılarından hangileri söylenebilir? rulmaktadır. Yerleşik toplumlarda ise askerlik belirli bir
gruba aittir ve bir maliyeti vardır. Konargöçer toplumlarda
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
özel bir askeri eğitim yapmaya gerek yoktur. Yerleşik top-
D) II ve III E) I, II ve III lumlarda ise asker yetiştirmek için özel bir eğitim verilir.
Konargöçer toplumlarda asker daha hareketli ve manevra
alanı daha geniştir. Yerleşik toplumlarda giyilen ağır kıya-
fetler, atın ve askerin hareket ve manevra alanını daralt-
maktadır. Konargöçer toplumlarda onluk sisteme göre
düzenlenmiş ordular içinde gerektiğinde birbirinden ayrı-
labilen ve savaş taktiği uygulayabilen birbiriyle koordineli
7 Konargöçerler ile yerleşik topluluklar arasındaki savaş- askerler söz konusudur. Yerleşik toplumlarda taarruza ve
larda genellikle konargöçerler üstünlük sağlamıştır. karşı karşıya dövüşü esas alan bir anlayış söz konusu-
Konargöçer topluluklar, kolaylıkla orduya dönüşebilecek dur. Yerleşik toplumlarda askerler kendilerini koruması
bir yapıya sahiptirler. Savaş, yerleşik toplulukların zafe- için zırhlı kıyafetler tercih etmiş, böylece yaralanma ve
riyle bitmiş olsa da böyle bir zaferin onlara kazandıracağı can kaybı önlenmek istenmiştir. Konargöçer toplumlarda
birkaç tutsak ile silah, belki küçük bir sürü olurdu. Yenilen böyle bir kıyafet söz konusu olmamakla birlikte iyi ata
saldırgan konargöçerler bunları bile vermeden kaçmayı binmek, hızlı olmak ve at üzerinde ok ve yay kullanmak
başarabilirken yenilen yerleşikler, konargöçerler gibi gibi özelliklerle yaralanma ve can kaybını aza indirmeye
kaçamamıştır. Yerleşikler, kaçıp topraksız kalmaktansa çalışmıştır.
topraklarında kalıp haraç ödemeyi kabullenmiştir. Verilen metinden çıkarılabilecek ana düşünce aşağı-
Buna göre; dakilerden hangisi olabilir?
I. Yaşam tarzı konargöçerlere savaşçı bir özellik kaz- A) Yerleşik topluluklara ait askeri birliklerin manevra ka-
ndırmıştır. biliyetleri sınırlıdır.
II. Yerleşikler savaşlarda başarı elde etse de pek B) Bir toplumda askerî organizasyonun şekillenmesinde
kazançlı çıkmamışlardır. belirleyici olan temel unsur o toplumun hayat tarzıdır.
III. Konargöçerler genelde bağımsızlıklarına düşkün top- C) Konargöçer hayat tarzında insanlar hareketli bir top-
luluklardır lum yapısı içinde yetişmişlerdir.
D) Toplumların askeri araç ve gereçleri genelde benzer-
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
lik göstermektedir.
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III E) Askeri organizasyonlarda teknik yeteneği üstün top-
D) II ve III E) I, II ve III lumlar savaşlarda her zaman galip gelmişlerdir.
Markaj Yayınları / 9. Sınıf Tarih 39
MARKAJ YAYINLARI