Page 39 - 9. SINIF TARİH FAVORİ BECERİ TEMELLİ SORU BANKASI
P. 39

3. Ünite: Orta Çağ’da Dünya
          Orta Çağ’da Askeri Organizasyonlar                                   BECERİ TEMELLİ TEST  3

          6  Orta Çağ’ın önemli medeniyetlerinden biri de Sasani Dev-  8  “Bir toplumda askeri organizasyonun şekillenmesinde
             leti’dir. Sasani ordusu Orta Asya Türk devletlerindeki ordu   belirleyici olan temel unsur o toplumun hayat tarzıdır.”
             teşkilatında olduğu gibi onlu sisteme göre düzenlenmiştir.   diyen bir tarihçi bu yargısına;
             Bu ordu, süvari birlikleri ve yaya birlikleri olmak üzere iki   I.  konargöçer  topluluklarında  kadın-erkek  herkesin
             esas unsura dayanıyordu. Ordunun büyük çoğunluğunu       asker sayılması,
             oluşturan süvari birlikleri de kendi içinde iki kısma ayrıl-
             maktaydı. Birincisi tamamen zırhlı ve mızraklı olup sara-  II.  yerleşik toplumlarda orduların genelde ücretli asker-
             yın ileri gelenlerinden oluşan süvari birlikleriydi. İkincisi   lerden oluşması,
             ise toprak sahibi yerel beyler yani azadan ve dihkanların    III. Türkler tarafından icat edilen onlu sistemin birçok
             askerlerinden oluşan hafif, okçu süvari birlikleriydi.   devlet tarafından kullanılması
             Buna göre Sasaniler ile ilgili;                       durumlarından hangilerini örnek göstermiştir?
             I.  Ordu teşkilatında farklı milletlerin etkisinde kalmışlar-  A) Yalnız I    B) Yalnız III   C) I ve II
                dır.                                                        D) I ve III       E) I, II ve III
             II.  Askerleri daha çok atlı birliklerinden oluşmuştur.
             III. Feodal beyleri kendilerine ait askeri birlikler oluştur-  9  Konargöçer toplumlarda askerlik herkesin görevi oldu-
                muştur.
                                                                   ğundan devlete yük olmadan masrafsız bir ordu oluştu-
             yargılarından hangileri söylenebilir?                 rulmaktadır. Yerleşik toplumlarda ise askerlik belirli bir
                                                                   gruba aittir ve bir maliyeti vardır. Konargöçer toplumlarda
             A) Yalnız I         B) I ve II       C) I ve III
                                                                   özel bir askeri eğitim yapmaya gerek yoktur. Yerleşik top-
                    D) II ve III          E) I, II ve III          lumlarda ise asker yetiştirmek için özel bir eğitim verilir.
                                                                   Konargöçer toplumlarda asker daha hareketli ve manevra
                                                                   alanı daha geniştir. Yerleşik toplumlarda giyilen ağır kıya-
                                                                   fetler, atın ve askerin hareket ve manevra alanını daralt-
                                                                   maktadır. Konargöçer toplumlarda onluk sisteme göre
                                                                   düzenlenmiş ordular içinde gerektiğinde birbirinden ayrı-
                                                                   labilen ve savaş taktiği uygulayabilen birbiriyle koordineli
          7  Konargöçerler ile yerleşik topluluklar arasındaki savaş-  askerler söz konusudur. Yerleşik toplumlarda taarruza ve
             larda  genellikle  konargöçerler  üstünlük  sağlamıştır.   karşı karşıya dövüşü esas alan bir anlayış söz konusu-
             Konargöçer topluluklar, kolaylıkla orduya dönüşebilecek   dur. Yerleşik toplumlarda askerler kendilerini koruması
             bir yapıya sahiptirler. Savaş, yerleşik toplulukların zafe-  için zırhlı kıyafetler tercih etmiş, böylece yaralanma ve
             riyle bitmiş olsa da böyle bir zaferin onlara kazandıracağı   can kaybı önlenmek istenmiştir. Konargöçer toplumlarda
             birkaç tutsak ile silah, belki küçük bir sürü olurdu. Yenilen   böyle bir kıyafet söz konusu olmamakla birlikte iyi ata
             saldırgan konargöçerler bunları bile vermeden kaçmayı   binmek, hızlı olmak ve at üzerinde ok ve yay kullanmak
             başarabilirken  yenilen  yerleşikler,  konargöçerler  gibi   gibi özelliklerle yaralanma ve can kaybını aza indirmeye
             kaçamamıştır. Yerleşikler, kaçıp topraksız kalmaktansa   çalışmıştır.
             topraklarında kalıp haraç ödemeyi kabullenmiştir.     Verilen metinden çıkarılabilecek ana düşünce aşağı-
             Buna göre;                                            dakilerden hangisi olabilir?
             I.  Yaşam tarzı konargöçerlere savaşçı bir özellik kaz-  A)  Yerleşik topluluklara ait askeri birliklerin manevra ka-
                ndırmıştır.                                           biliyetleri sınırlıdır.
             II.  Yerleşikler savaşlarda  başarı elde etse de pek   B)  Bir toplumda askerî organizasyonun şekillenmesinde
                kazançlı çıkmamışlardır.                              belirleyici olan temel unsur o toplumun hayat tarzıdır.
             III. Konargöçerler genelde bağımsızlıklarına düşkün top-  C)  Konargöçer hayat tarzında insanlar hareketli bir top-
                luluklardır                                           lum yapısı içinde yetişmişlerdir.
                                                                   D)  Toplumların askeri araç ve gereçleri genelde benzer-
             yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
                                                                      lik göstermektedir.
             A) Yalnız I         B) I ve II       C) I ve III      E)  Askeri organizasyonlarda teknik yeteneği üstün top-
                      D) II ve III      E) I, II ve III               lumlar savaşlarda her zaman galip gelmişlerdir.

                                                                                 Markaj Yayınları / 9. Sınıf Tarih  39
                                          MARKAJ YAYINLARI
   34   35   36   37   38   39   40   41   42   43   44