Page 108 - 9. SINIF FAVORİ TARİH DEFTERİM
P. 108

ÖZETİN ÖZETİ                                           5. ÜNİTE: İSLAM MEDENİYETİNİN DOĞUŞU


                                        dört halİfe dönemİ (632 - 661)


                      Hz. Ebu Bekir (632-634)                               Hz. Osman (644-656)

          Q   Hz. Muhammed’in vefatından sonra ortaya çıkan karışık-  Q   Hazar Türkleriyle Belencer savaşı yapıldı.
            lıklar önlendi.
                                                               Q   Kuzey Afrika’da Libya ve Tunus fethedildi.
          Q   İslam’dan  dönerek  devlete  isyan  eden  kabilelerle  Ridde   Q   Suriye Valisi Muaviye’nin kurduğu ilk İslam donanması ile
            Savaşları yapıldı.
                                                                  649’da Kıbrıs fethedildi.
          Q   Ülkede bozulan dirlik ve düzen yeniden sağlandı.
                                                               Q   İlk deniz zaferini Bizans’a karşı Zatü’s Savari Savaşı’yla
          Q   Yalancı peygamberler ortadan kaldırıldı.            elde etti. Ardından da Rodos Adası fethedildi.
          Q   Zekat vermek istemeyen kabileler itaat altına alındı.  Q   Kur’an-ı  Kerim  çoğaltılarak  önemli  İslam  merkezlerine
          Q   Kur’an-ı Kerim kitap hâline getirildi.              gönderildi.

          Q   Bizans’a  karşı  kazanılan  Ecnadeyn  Savaşı’yla  Suriye’nin   Q   Bu dönemde İslamiyet’in Orta Asya’da yayılmasını sağla-
            kapıları Müslümanlara açıldı.                         mak için Horasan Valiliği oluşturuldu.
          Q   İslam orduları ilk defa Arap Yarımadası dışında fetihlere   Q   Devlet  kademelerine  yapılan  tayinlerde  Ümmeyyeoğulla-
            başladı.                                              rına ayrıcalık yapıldığı iddiaları halkın tepkisine neden oldu.

                                                               Q   Evinde Kur’an okurken şehit edildi.
                       Hz. Ömer (634-644)                      Q   Böylece Müslüman toplum içerisine ilk fitne ateşi atılmış

          Q   636 yılında Yermük Savaşı ile Suriye ve Filistin bölgele-  oldu.
            rinde önemli şehirler fethedildi.
          Q   640 yılında Suriye’nin fethi tamamlandı.
                                                                              Hz. Ali (656-661)
          Q   Kudüs savaşılmadan teslim alındı.
          Q   Kâdisiye,  Celulâ    ve  Nihâvend  savaşları  sonucunda  İran   Q   Hz.  Ali’nin  halife  seçilmesine,  Hz.  Muhammed’in  eşi  Hz.
            ve  Irak  toprakları  fethedilerek  Sasaniler  Devleti’ne  son   Aişe ve Suriye Valisi Muaviye karşı çıktı.
            verildi.                                           Q   Hz. Ali ile Hz. Aişe arasında Cemel (Deve) Olayı yaşandı.

          Q   Horasan’a  kadar  olan  bölgeler  fethedilerek  Türklerle   Q   Hz. Ali devletin merkezini Medine’den Kufe’ye taşıdı.
            komşu olundu.                                      Q   Suriye  Valisi  Muaviye  ile  Hz.  Ali  arasında  Sıffin  Savaşı

          Q   Mısır, İskenderiye ve Libya’ya kadar uzanan topraklar ele   yaşandı.
            geçirildi.                                         Q   Savaşta yenileceğini anlayan Muaviye, halifelik sorununun

          Q   Mısır’da Fustat adı verilen ordugâh şehir kuruldu.  hakemler tarafından çözümlenmesini istedi.
          Q   Fethedilen ülkeler idari yönden büyük illere ayrıldı ve bu   Q   Muaviye’nin  hakemi,  alınan  karara  uymayarak  siyasi  bir
            illere valiler tayin edildi.                          manevrayla Muaviye’yi halife seçti.
          Q   Hicri takvim düzenlendi. Beyt’ül Mal kuruldu.    Q   Hakem Olayı sorunları daha da çıkmaza soktu.
          Q   Gayrimüslimlere cizye vergisi getirildi.         Q   Bu olay sonunda Müslümanlar üç gruba ayrıldılar.
          Q   Askeri  ve  mali  işlere  ait  kayıtların  tutulması  amacıyla   5  Emeviler: Muaviye’den yana olanlar
            Divan kuruldu.                                        5  Şiiler: Hz. Ali’den yana olanlar
          Q   Adalet teşkilatı kurularak mahkemelere kadılar tayin edildi.   5  Hariciler:  İkisine  de  karşı  olup  İslamiyet’in  halifesiz

          Q   Düzenli ordu kuruldu ve sınırlarda ordugâh şehirler oluş-  de yönetilebileceğini savunanlar
            turuldu.                                           Q   Hariciler Hz. Ali’yi şehit ettiler.

          Q   İkta sistemi ilk kez uygulandı.                  Q   Bu olay İslam dünyasındaki ayrılıkları daha da arttırmış-
          Q   Askeri posta teşkilatı kuruldu.                     tır.


         108    Markaj Yayınları / 9. Sınıf Tarih
                                          MARKAJ YAYINLARI
   103   104   105   106   107   108   109   110   111   112   113