Page 83 - 9. SINIF FAVORİ TARİH DEFTERİM
P. 83
4. ÜNİTE: İLK VE ORTA ÇAĞLARDA TÜRK DÜNYASI ÖZETİN ÖZETİ
Kumanlar (Kıpçaklar) Bulgarlar
Q Deşt-i Kıpçak (Kıpçak bozkırı) adıyla bilinen Karadeniz’in Q Kubrat Kurt yönetiminde Karadeniz’in kuzeyinde Büyük
kuzeyindeki steplerde yaşadılar. Bulgar Devleti’ni kurdular (630).
Q Hristiyanlığın kabulünden sonra milli benliklerini kaybettiler. Q Hazarların, devleti yıkmasıyla Tuna ve İtil Bulgarları ola-
Q Kıpçakların edebiyat alanındaki en önemli eserleri “Codeks rak ikiye ayrıldılar.
Cumanicus”tur. Q Tuna Bulgarları Boris Han (864) Dönemi’nde Hristiyanlığı
Q Bu eserde Kıpçak Türkçesine ait dil bilgisi kuralları yer resmi din olarak kabul ettiler.
almaktadır. Q İtil Bulgarları ise 922 yılında İslamiyet’i kabul ettiler.
Q İtil Bulgarları tarihte kurulan ilk Müslüman Türk devleti-
dir.
Karluklar
Q İslamiyet’i kabul eden ilk Türk topluluğudur. Kırgızlar
Q Karluklar Orta Asya’da ilk Türk-İslam devleti olan Kara-
hanlıların kurulmasında rol oynadılar. Q 840 yılında Uygur Devleti’ni yıkarak, Ötüken’de Kırgız
Devleti’ni kurdular.
Q Cengiz Han Dönemi’nde Moğol egemenliği altına giren ilk
Peçenekler Türk kavmidir.
Q Dünyanın en uzun destanı sayılan Manas Destanı Kırgız-
Q Bizans ordusunda paralı askerlik yaptılar.
lara aittir.
Q Malazgirt Savaşı’nda Bizans tarafını bırakıp Selçuklu
ordusuna katıldılar.
Q Kıpçaklar tarafından siyasi varlıklarına son verildi. Hazarlar
Q Karadeniz’in kuzeyi ile Kafkaslar bölgesinde kurulmuştur.
Oğuzlar (Uzlar) Q Hazar ülkesinde İslamiyet, Hristiyanlık ve Musevilik inanç-
ları bir arada yaşanmıştır.
Q Orhun ve Selanga nehirleri arasındaki bölgede yaşadılar. Q Hazarlar, Musevi inancını benimseyen tek Türk topluluğudur.
Q Oğuzların bir bölümü Balkanlara göç etti. Q Hazarlar, hâkimiyeti altına aldıkları bölgelerin huzurunu ve
Q Bizans ordusunda paralı askerlik yaptılar. ulaşım güvenliğini sağladılar.
Q Selçuklu ve Osmanlı gibi cihanşümul devletler kurdular. Q Yaşanan bu döneme ‘’Hazar Barış Çağı’’ denildi.
türkler ve komşuları
Q Eski Türklerde ticaret, büyük ölçüde değiş - tokuş esasına Q Türk devletleri ticari alanda en fazla Çinlilerle ilişkiler
dayanıyordu. kurdu.
Q Türkler alışverişlerinde satir denilen disk şeklindeki gümüş Q Türkler Çinlilere canlı hayvan, hayvansal gıdalar, at, deri,
paraları kullandılar. kürk ve silah satıyorlardı.
Q Türkler milletlerarası yapılan ticarette Soğdlardan fayda- Q Buna karşılık onlardan ipekli kumaşlar, takı malzemeleri,
landılar. porselen türü kap kacaklar, pirinç ve diğer hububatlar
Q Ticaret yolları üzerinde bulunan çeşitli Türk devletleri ker- satın alıyorlardı.
vanlardan geçiş vergisi aldı. Q İlk serbest ticaret pazarı, Asya Hun Devleti ile Çin ara-
sında kurulmuştur.
Markaj Yayınları / 9. Sınıf Tarih 83
MARKAJ YAYINLARI