Page 108 - 9. SINIF TARİH FAVORİ KAZANIM ODAKLI SORU BANKASI

6. Ünite: Türklerin slamiyet’i Kabulü ve lk Türk slam Devletleri
KAZANIM TEST 6 Büyük Selçuklu Devleti’nde Yönetim ve Toplum Yaps - Büyük Selçuklu Kültür ve Medeniyeti

1. Büyük Selçuklular’da örfi hukuk, devletin esaslarını 5.
düzenleyen temeli eski Türk geleneklerine dayalı hukuk I. Gizliliği ön planda tutan Hasan Sabbah, kendi davası
kurallarıydı. Örfi mahkemelerin başında, emir−i dad uğruna otuz yıl Alamut’ta yaşamıştır.
denilen adalet emiri bulunurdu. Bunlar devlete kanunlara
ve emirlere karşı gelenlerin davalarına, siyasi suçlara II. Sultan Melikşah Dönemi’nde Batınilik hareketi olarak
bakarlardı. Emir−i dad yetki anlamında büyük divana ve ortaya çıkmıştır.
eyalet divanlarına bağlı değildir. III. Hasan Sabbah, Selçuklu tahtında hak iddia etmiştir.

Büyük Selçuklu Devlet�’nde em�r-� dadın d�vana bağlı IV. Batınilik hareketinin temel amacı devlette sosyal ve
olarak çalışmaması aşağıdak�lerden hang�s�yle açık- siyasi düzeni bozmak olmuştur.
lanab�l�r? V. Selçuklu veziri Nizâmülmülk Batınî hareketine son

A) Doğrudan sultana bağlı olmasıyla vermiştir.
B) Yargının bağımsız olmasıyla Batın�l�k �le �lg�l� yukarıda ver�len b�lg�lerden hang�-
C) Siyasi suçluları yargılamasıyla ler� doğru değ�ld�r?
D) Töreye göre hareket etmesiyle A) I ve II B) III ve V C) II ve IV
E) Divanda yalnız devlet işlerinin görüşülmesiyle D) I, II ve V E) I, II ve IV

2. Aşağıdak�lerden hang�s� Selçuklu Devlet�’nde astro-
nom� b�l�m� �le uğraşıldığını göstermekted�r?
A) Devlet işlerinde İran geleneğinin esas alınması 6. Nizamülmülk “Siyasetname” adlı eserinde devlet yöne-
B) Önemli eserlerin kümbet şeklinde yapılması ticilerinde bulunması gereken vasıfl ardan bahsetmiştir.
C) Medreselerde matematik dersinin verilmesi
Buna göre aşağıdak�lerden hang�s� devlet yönet�c�-
D) Celali takviminin hazırlanması ler�nde bulunması gereken vasıflardan b�r� değ�ld�r?
E) İran saray gecelerini anlatan rubailerin yazılması
A) Zıt fikirlere fırsat vermemelidir.
B) Fakirleri ve kimsesizleri gözetmelidir.
3. Aşağıdak�lerden hang�s� Büyük Selçuklu Devlet�’n�n C) Liyakat sahibi olanlara görev vermelidir.
güç ve yönet�m yapısında yer alan unsurlardan b�r� D) İlim erbabını korumalıdır.
değ�ld�r? E) Memleket meselelerinde acele etmemelidir.
A) Divan−ı Saltanat
B) Sultan
C) Divan−ı Mezalim
D) Hassa Ordusu
E) Büyük toprak sahipleri 7.

◆ İç ve dış yazışmaların yapıldığı divandır.
◆ Devletin bütün mali işlerinden sorumlu divandır.
4. Selçukluların Türk İslam mimarisine kazandırdıkları en
önemli eserlerden biri olan .............., çadır şeklinde yapıl- ◆ Devletin askeri işleriyle ilgilenen divandır.
mış anıt mezarlardır. ◆ Posta ve haberleşmeden sorumlu olan divandır.

Paragrafta boş bırakılan yere aşağıdak� m�mar� yapı- Ver�len b�lg�ler �le aşağıdak� d�vanlar eşleşt�r�ld�-
lardan hang�s� yazılmalıdır? ğ�nde hang�s� dışarıda kalır?

A) ribat B) kümbet A) Divan−ı İstifa B) Divan−ı Mezalim
C) arasta D) çetr C) Divan−ı Arz D) Divan−ı İnşa
E) tıraz E) Divan−ı Berid

108 Markaj Yaynlar / 9. Snf Tarih
MARKAJ YAYINLARI