Page 24 - 9. SINIF TARİH FAVORİ KAZANIM ODAKLI SORU BANKASI

2. Ünite: İnsanlığın İlk Dönemleri
KAZANIM TESTI 4 Yazının İcadı ve Önemi - Kadim Dünyada Bilimler

7. Yargı: Sümerlerin insanlık tarihine en büyük katkısı çivi 9. Yunanlar için denizcilik başlıca geçim kaynağı olduğu
yazısını bularak tarihi devirleri başlatmalarıdır. için gemicilerin denizde yönlerini bulması hayati önem-
deydi. Bu nedenle ünlü Yunan filozofu Thales (Tales)
Durum: Asurlu tüccarlar, MÖ 2000’lerde Kültepe tablet-
leri ile çivi yazısını Anadolu’ya getirerek Anadolu’da tarihi Yunan gemicilere kuzey yönünü bulmaya yarayan Küçük
devirleri başlatmışlardır. Ayı takımyıldızını gözlemleyerek seyahat etmeleri tavsi-
yesinde bulunmuştu. Eski Mısır’da ise astronomi, takvimi
Yargı ve durum birlikte düşünüldüğünde; oluşturma ihtiyacı sebebiyle önemliydi. Çünkü Mısırlılar
I. Anadolu uygarlığının Mezopotamya uygarlığından için tarımsal faaliyetlerin düzenli olarak yürümesi Nil
etkilendiği Nehri’nin taşma zamanının doğru tahmin edilmesiyle
mümkündü. Ekme ve biçme zamanlarının hesaplanması
II. Mezopotamya uygarlığının Anadolu uygarlığından da buna bağlıydı.
ileri olduğu
III. Anadolu’nun tarih çağlarına Mezopotamya’dan daha Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisi söylenebi-
sonra geçtiği lir?
sonuçlarından hangilerine ulaşılabilir? A) İlk medeniyetlerde astronominin ortaya çıkmasında
yön bulma ve zamanı ölçme gibi ihtiyaçlar rol oyna-
A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II mıştı.
D) II ve III E) I, II ve III B) Astronomi alanındaki ilk çalışmalar Yunan medeniye-
tinde başlamıştır.
C) Bilimsel çalışmalarda medeniyetler birbirlerini etkile-
miştir.
D) İlk Çağ’daki uygarlıklar genelde ticaret ve tarım faali-
yetleriyle uğraşmışlardır.
E) Astronomi ilk zamanlarda sadece çıplak gözle görü-
lebilen gök cisimlerinin gözlemlenmesiyle elde edilen
verilere dayanmıştır.

10. Yazı ilk defa MÖ 3200’lerden itibaren Mezopotamya
uygarlıklarından biri olan Sümerler tarafından kulla-
nıldı. Temel geçim kaynakları tarım ve hayvancılık olan
Sümerler her şeyin tanrıya ait olduğuna inanır, ürettikleri
ürünleri kralın kontrolündeki ziggurat denilen tapınağa
8. Başlangıçta insanların kayıt tutmalarına yardımcı olmak teslim ederlerdi. Sümer şehir devletlerinden Uruk’taki
için kullanılan piktografik yazı, sembol şeklindeki işaret- büyük tapınaktan çıkarılan kil tabletlerde tahıl çuvallarına
lerden oluşmuştur. Piktografik yazıda avuç içine sığa- ve büyükbaş hayvanların sayılarını ifade eden listelere
bilecek bir kil tablet üzerine kareler çizilir ve anlatılmak rastlanmıştır.
istenenler sembollerle verilirdi. Yazı yaygınlaştıkça sem- Bu durum yazının;
boller giderek küçülmüş ve işaret kümeleri hâline gelmiş-
tir. İşaretler çiviye benzetildiği için bu yazıya “çivi yazısı” I. tapınaklarda depolanan malların kaydını tutma ihtiya-
denilmiştir. cının doğması,
Buna göre; II. ürün miktarı ve çeşitliliği arttıkça toplama ve dağıtma
işlemlerinde zorluklarla karşılaşılması,
I. Çivi yazısının temelinde piktografik yazı vardır.
III. ürünü unutmamak ve belgelendirme ihtiyacının doğ-
II. Piktografik yazı ilk olarak Anadolu’da kullanılmıştır. ması
III. Piktografik yazı önce sembollerle başlamıştır.
gelişmelerinden hangilerinin sonucu olarak doğdu-
ifadelerinden hangilerine ulaşılabilir? ğunu göstermektedir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) I ve III E) I, II ve III D) II ve III E) I, II ve III

24 Markaj Yayınları / 9. Sınıf Tarih
MARKAJ YAYINLARI