Page 6 - Matematik Çalışma Yaprakları - Giriş Yayınları
P. 6

TYT MATEMATİK                                                                 1. BÖLÜM: İŞLEM ÖNCELİĞİ

                            İŞLEM ÖNCELİĞİ                       Çözüm:

            •  Aritmetik işlemlerin belirli bir kural ve sıraya göre uy-  İşlem önceliği sırasına göre önce çarpma ve bölme iş-
               gulanmasına işlem önceliği denmektedir.           lemlerini yaparız:

                                                                         .
            Bu sıralama şu şekildedir:                           36 : 4 - 2  3   →   36 : 4 = 9
                                                                      .
                                                                                   .
            1. Üslü sayılar                                      9 - 2  3     →      2  3 = 6
            2. Parantez içi                                      9 - 6 = 3
            3. Çarpma - Bölme
                                                                  Ÿ   Aynı önceliğe sahip işlemlerin bir arada verildiği
            4. Toplama - Çıkarma
                                                                  sorularda işlem sırası soldan sağa doğrudur.
             ÜSLÜ SAYILAR KISA BİLGİ
              n
             a  ifadesindeki a’ya taban n’ye de kuvvet denir.    Örnek:
                                                                    .
              n
             a  ifadesi, n tane a‘nın çarpılması demektir.       [12  4 : 6 ] - [16 - 8 + 5 - 4]
                                                                 işleminin sonucunu kaçtır?
             Örneğin:                                            A) -5       B) -3       C) -1       D) 4      E) 6
              2
             3  = 3 x 3 = 9
              3
             5 = 5 x 5 x 5 = 125                                 Çözüm:
              3

             2 = 2 x 2 x 2 = 8                                   [12  4 : 6]
                                                                    .
                 2
                       .
             (-3)  = (-3)  (-3) = 9                              Çarpma ve bölme aynı önceliğe sahip olduğu için işlemi-
                 3
                       .
                           .
             (-1)  = (-1)  (-1)  (-1) = -1                       mizi soldan sağa doğru yaparız:
             •  Sıfır harici her sayının sıfırıncı kuvveti 1’dir.  12  4 : 6      12  4 = 48
                                                                                .
                                                                    .
                                             0
                        0
                                    0
              0

             2  = 1   3 = 1   1999 = 1   0  = Tanımsız
                                                                 48 : 6 = 8
             •  Her sayının birinci kuvveti kendisine eşittir.   [16 - 8 + 5 - 4]
                       1
                                   1
              1
                                               1

             2 = 2   5  = 5   (-7)  = -7   564  = 564
             •  1 sayısının bütün kuvvetleri 1’dir.              Toplama ve çıkarma işlemleri aynı önceliğe sahip işlem-
                        25
              10
             1  = 1   1  =1 gibi                                 ler olduğu için işlemimizi soldan sağa doğru yaparız:
                                                                 16 - 8 + 5 - 4 = 8 + 5 - 4
            Örnek:                                                                       = 13 - 4 = 9         8 - 9 = -1
                   .
            (-9) + 3  (5) - 2 3
            İşleminin sonucu kaçtır?                              {   İç içe parantezlerin olduğu bir sorunun çözümü ya-
            A) -4       B) -2       C) 2       D) 4       E) 6    pılırken önce en içteki parantezden başlanır.
            Çözüm:
                                                                 Örnek:
            Önce üslü ifadenin sonucunu bulalım.
                                                                      .
             3
            2  = 8                                               [7 - 2  (5 - 2) + 9] : 5 - 4
                   .
            (-9) + 3  (5) - 8                                    İşleminin sonucunu kaçtır?
                                                                 A) -2      B) -3       C) -4      D) -5      E) -6
            Şimdi de işlem önceliği kuralları gereğince çarpma işle-
            mini yapalım.                                        Çözüm:
            (-9) + 15 - 8                                        En içteki parantezden başlayalım: (5 - 2) = 3
            İşlemimizi soldan sağa doğru yapalım:                [7 - 2  3 + 9] : 5 - 4
                                                                      .
            Sonuç = -2
                                                                 •  Şimdi parantez içini çözelim (parantezin içinde de iş-
            Örnek:                                                  lem önceliğine sahip bir çarpma işlemimiz var.)
                                                                       .
                                                                                      .
                     .
            36 : 4 - 2  3                                        (7 - 2  3 + 9) : 5 - 4 → 2  3 = 6
            işleminin sonucu kaçtır?                             (7 - 6 + 9) : 5 - 4 → 7 - 6 + 9 = 10
            A) 3        B) 5       C) 7       D) 9       E) 11   10 : 5 - 4 → 10 : 5 = 2 → 2 - 4 = -2
                                                                                                               5
   1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11