Page 157 - 10_Fizik_ogretmenin
P. 157

OPTİK                                                                     155
          Kalın Kenarlı Mercekte Görüntü Oluşumu



           1)  Cisim sonsuzda ise görüntüsü; odakta, noktasal
              ve sanaldır.                                      F       T




                                                            K
           2)  Cisim asal eksen üzerinde bir noktada ise görün-    K’
                                                  YAYINEVİ
              tü; odak ile tepe arasında, sanal, cismin boyundan   L  F L’
              küçük ve düzdür.                                        T




          Merceklerin Odak Uzaklığını Etkileyen Değişkenler

              ˇ Yüzeylerin eğrilik yarıçaplarıyla doğru orantılıdır. Yarıçap artarsa odak uzaklığı da artar.
              ˇ Işığın rengine yani dalga boyuna bağlıdır. Dalga boyu artarsa
             odak uzaklığı artar.
                                                                                 Kırmızı
              ˇ Ortamın ve merceğin kırıcılık indisine bağlıdır. Ortamın kırı-
                      EDİTÖR
             cılık indisi artarsa odak uzaklığı da artar.
                                                                             Mavi
              ˇ Eğer ortamın kırıcılık indisi,           n  > n m                   n  > n m
                                                                                    o
                                                          o
             merceğin kırılma indisinden
             büyük ise mercekler ters özel-              n                            n
                                                          o                            o
             lik gösterir. Yani ince kenarlı
             mercek, kalın kenarlı mercek
             gibi; kalın kenarlı mercek            n                         n
             de ince kenarlı mercek gibi           m                          m
             davranır.

              ˇ Ortamın kırılma indisi, merceğin kırılma indisine eşitse ışık hiç    n o
             kırılmadan yansır.



                                                                              n
                                                                              m
                   K         L
                                         Odak uzaklıkları f ve 2f olan K ve L ince kenarlı mercek-
                                         lerden K merceğine şekildeki gibi gelen I ışını nasıl bir
            Ι                            yol izler? (Aralıklar eşit ve f kadardır.)

                   f         2f
   152   153   154   155   156   157   158   159   160   161   162