Page 11 - 10_Matematik_ogretmenin
P. 11

SAYMA VE OLASILIK                                                                     9

              Biri kırmızı, diğeri siyah iki top x.(12-x) = 32  KOMBİNASYON (SEÇİM)
              x = 8 için     8.4 = 32 doğrudur.              n elemanlı bir kümenin r elemanlı alt kümelerinden her bi-
              K  →  8,         S  →  4                       rine bu kümenin r-li seçimi (kombinasyonu) denir. Burada
                  4
               8   8.7                                   0 ≤ r ≤ n olmalıdır. n elemanlı bir kümenin r elemanlı küme-
                          =
                  =  .4 122'dir.
                  1
               2    2                                    lerinin sayısı   n    veya C(n, r) ile gösterilir.
                                                                          r
                                                                   ( )
                                                              n
              TEKRARLI PERMÜTASYON                              =  P n,r  =  n!  ile bulunur.
                                                              
                                                                          −
                                                              r   r!  (n r )!.r!
                  X X…  Öretmenin Kaleminnen
               n elemanlı bir kümenin r tane elemanı birbirinin aynısı   p   Örnek:
               ise sıralama yapılırken tekrar eden elemanlar tüm du-  7 elemanlı bir kümenin 3 elemanlı alt küme sayısı kaçtır?
                                n!
                                                            YAYINEVİ
               rumlara bölünür. Yani   r!   şekilde tekrarlı permütasyon
               hesaplanır.                                   ˜    özüm:
                                                             7 elemanlı bir kümenin 3 elemanlı alt küme sayısı 7’nin
                                                             3’lü seçimidir.
              p   Örnek:                                           7!    7.6.5.4!
                                                              7
                                                              3
                                                                    −
              “ELELE” kelimesinin harfleri kullanılarak anlamlı ya da an-    =  (7 3 )!.3!  =  4!.6  =  7.5 =  35 olur.
                                                              
              lamsız kaç tane farklı kelime yazılabilir?
                                                             p   Örnek:
              ˜    özüm:                                             Seçmeli Ders         Saati
                                                                       Türkçe             11.00
              “ELELE” kelimesinde toplam 5 harf vardır. Bu harflerin 3’ü
              E, 2’si L olduğundan bu harfler kullanılarak yazılabilecek   Matematik      11.00
                                EDİTÖR
                         5!   5.4.3!  20                                Fizik             11.00
              kelime sayısı   =    =   = 10 olur.
                         2!.3!  2.3!  2                                 Kimya             14.00
                                                                       Biyoloji           16.00
                                                                        Tarih             18.00
              p   Örnek:
                                                             Bir okulda 6 seçmeli dersten 3'ü aynı saatte verilecektir.
                                        Y                    Bu derslerden 2 tanesini seçmek isteyen öğrenci kaç farklı
                                                             seçim yapabilir?

                                                             ˜    özüm:
                             X                               6 dersten 3'ü aynı saatte ise 3 tanden 1'ini ve kalan 8 ta-
                                                             neden 2'sini veya aynı saatte olan dersleri seçmeyip diğer
              Şekilde verilen 3x3 lük oyun tahtasında X karesinde bu-             3  3   3
                                                                                       +
              lunan bir taş sağa, yukarı ve çapraz yönde hareket etti-  3 dersten 2 tane seçebilir.      =   12 olur.
                                                                                 
                                                                                     1
                                                                                  1
                                                                                         2
              rilmektedir.                                                        
              Buna göre X karesinde bulunan taş Y karesine kaç farklı   p   Örnek:
              şekilde ilerletilebilir?
                                                             10 kişilik bir öğretmen kadrosu içerisinden;
                                                             ►  4 kişilik bir komisyon kaç farklı biçimde oluşturulabilir?
              ˜    özüm:                                     ►  Başkanı belli olan 4 kişilik bir komisyon, kaç farklı biçim-
                                                               de oluşturulabilir?
              Ç: Çapraz
              S: Sağ                                         ˜    özüm:
              Y: Yukarı
              X'ten Y'ye; Ç veya SSYY veya ÇSY seçenekleri ile gidi-  ►  10 kişi içinde 4 kişilik komisyon
              lebilir.                                          10  10!    10!  10.9.8.7
                 4!                                               =      =     =       =  210
              1+   +  3! 13=   farklı şekilde gidilir.          4   (10 4−  )!.4!  6!.4!  24
                2!1!
                                                             farklı şekilde oluşturulur.
   6   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16